documentation/README-tr.md

   1 ## GİRİŞ
   2
   3 Wine Microsoft Windows uygulamalarını (DOS, Windows 3.x ve Win32
   4 uygulamaları dahil) Unix uyumlu sistemler üzerinde çalıştırmanıza izin
   5 veren bir programdır. Microsoft Windows çalıştırılabilir dosyalarını
   6 yükleyip çalıştıran bir program yükleyici ve Windows API çağrılarını Unix
   7 ve X11 eşdeğer çağrılarını kullanarak gerçekleyen Winelib isimli bir
   8 kitaplıktan oluşur. Kitaplık ayrıca Win32 kodlarını doğal Unix
   9 çalıştırılabilir dosyalarına çevirmek için kullanılabilir.
  10
  11 Wine, GNU LGPL altında dağıtılan özgür bir yazılımdır; ayrıntılar için
  12 LICENSE dosyasına bakabilirsiniz.
  13
  14 ## HIZLI BAŞLANGIÇ
  15
  16 Eğer kaynaktan derlemek istiyorsanız, Wine'yi derlemek ve kurmak için Wine
  17 Kur'u kullanmanız önerilir. Wine kaynak kodu içerisinde en üst dizine
  18 (README dosyasını içerir) geçiniz ve şu komutu veriniz:
  19
  20 ```
  21 ./configure
  22 make
  23 ```
  24
  25 Programları `wine program` şeklinde çalıştırabilirsiniz.
  26 Daha ayrıntılı bilgi ve sorun çözümü için, bu dosyanın geri kalanını,
  27 Wine kullanım kılavuzunu ve özellikle https://www.winehq.org sitesindeki
  28 zengin bilgi arşivini tarayabilirsiniz.
  29
  30 ## GEREKSİNİMLER
  31
  32 Wine'ı derlemek ve çalıştırmak için, aşağıdakilerden en az birine sahip
  33 olmanız gerekir:
  34
  35 - Linux 2.0.36 veya sonrası
  36 - FreeBSD 12.4 veya sonrası
  37 - Solaris x86 9 veya sonrası
  38 - NetBSD-current
  39 - macOS 10.8 veya sonrası
  40
  41 Wine çalışmak için çekirdek düzeyinde iş parçacığı desteğine ihtiyaç
  42 duyduğundan sadece yukarıda söz edilen işletim sistemleri
  43 desteklenmektedir.
  44 Çekirdek düzeyinde iş parçacıklarını destekleyen diğer işletim sistemleri
  45 de gelecekte desteklenebilir.
  46
  47 **FreeBSD hakkında bilgi**:
  48   Ayrıntılı bilgi için https://wiki.freebsd.org/Wine adresini ziyaret
  49   ediniz.
  50
  51 **Solaris hakkında bilgi**:
  52   Wine'ı derlemek için muhtemelen GNU araçlarına (gcc, gas, vb.) ihtiyaç
  53   duyacaksınız. Uyarı: gas kurmuş olmak onun gcc tarafından kullanılacağını
  54   temin etmez. gas kurduktan sonra yeniden gcc derlemeniz veya cc, as ve ld
  55   sembolik bağlantılarını gnu araçlarına ayarlamanız gerekmektedir.
  56
  57 **NetBSD hakkında bilgi**:
  58   USER_LDT, SYSVSHM, SYSVSEM ve SYSVMSG seçeneklerinin çekirdeğinizde etkin
  59   olduğundan emin olunuz.
  60
  61 **macOS hakkında bilgi**:
  62   x86 üzerinde düzgün bir derleme yapabilmeniz için Xcode 2.4 veya daha yeni
  63   bir sürüm gereklidir.
  64   Mac sürücüsü için 10.6 veya daha üzeri gereklidir, sürücü 10.5'te derlenmez.
  65
  66 **Desteklenen dosya sistemleri**:
  67   Wine birçok dosya sisteminde çalışabilir. Bununla beraber, Samba üzerinden
  68   yapılan dosya erişimlerinde de birkaç uyumluluk sorunu bildirilmiştir.
  69   Ayrıca, NTFS bazı uygulamalar için gereken bütün dosya sistemi özelliklerini
  70   sağlamamaktadır. Unix için geliştirilen dosya sistemlerini kullanmanız önerilir.
  71
  72 **Temel gereksinimler**:
  73   X11 geliştirme dosyalarının kurulu olması gereklidir.
  74   (Debian'da xorg-dev, Red Hat'da libX11-devel adlı paketler).
  75   make komutuna kesinlikle ihtiyacınız vardır. (çoğunlukla GNU make)
  76   Ayrıca, flex 2.5.33 ve bison araçları da gereklidir.
  77
  78 **Seçeneğe bağlı destek kitaplıkları**:
  79   Yapılandırılırken, eğer seçeneğe bağlı paketler bulunamadıysa, bildirim
  80   alacaksınız. Yüklemeniz gereken paketler hakkında ipuçları için,
  81   https://wiki.winehq.org/Recommended_Packages adresini ziyaret ediniz.
  82   64 bit üzerinde, eğer Wine'yi 32 bit (varsayılan) olarak derleyecekseniz,
  83   bazı kitaplıklarin 32 bit sürümlerinin yüklü olduğundan emin olunuz;
  84   ayrıntılar için https://wiki.winehq.org/WineOn64bit adresini ziyaret
  85   ediniz. Eğer gerçek bir 64 bit Wine kurulumu (veya 32-64 bit karışık)
  86   isterseniz, bilgi için https://wiki.winehq.org/Wine64 adresini ziyaret
  87   ediniz.
  88
  89 ## DERLEME
  90
  91 Eğer wineinstall kullanmamayı seçtiyseniz, Wine'yi derlemek için aşağıdaki
  92 komutları çalıştırınız:
  93
  94 ```
  95 ./configure
  96 make
  97 ```
  98
  99 Bu, "wine" programını ve destek kitaplıklarını/ikili dosyalarını
 100 derleyecektir.  "wine" programı Windows uygulamalarını yükleyecek ve
 101 çalıştıracaktır.  "libwine" ("Winelib") kitaplığı Windows programlarının
 102 kaynak kodunu Unix altında derlemek ve bağlamak için kullanılabilir.
 103
 104 Derleme yapılandırma seçeneklerini görmek için `./configure --help` komutunu giriniz.
 105
 106 ## KURULUM
 107
 108 Wine düzgün bir şekilde derlendiğinde, `make install` komutunu
 109 verebilirsiniz; bu komut Wine çalıştırılabilir dosyalarını, kullanım
 110 kılavuzunu ve gerekli birkaç dosyayı kuracaktır.
 111
 112 Önce, çakışan eski bir Wine kurulumunu kaldırmayı unutmayınız. Kurmadan
 113 önce `dpkg -r wine` veya `rpm -e wine` veya `pisi rm wine` ya da `make
 114 uninstall` komutlarından birini deneyiniz.
 115
 116 Yüklemeden sonra, `winecfg` yapılandıma aracını
 117 çalıştırabilirsiniz. Yapılandırma ipuçları için https://www.winehq.org/
 118 adresinde Destek bölümüne bakınız.
 119
 120 ## UYGULAMALARIN ÇALIŞTIRILMASI
 121
 122 Wine'yi çağırırken çalışabilir dosyanın tam yolunu verebilir veya sadece
 123 bir dosya adı belirtebilirsiniz.
 124
 125 Örneğin: Not Defteri'ni çalıştırmak için:
 126
 127 ```
 128 wine notepad               (dosyaları konumlandırmak için config
 129 wine notepad.exe            dosyasındaki Path arama yolunu kullanarak)
 130
 131 wine c:\\windows\\notepad.exe  (DOS dosya adı sözdizimi ile)
 132
 133 wine ~/.wine/drive_c/windows/notepad.exe (Unix dosya adı sözdizimi ile)
 134
 135 wine notepad.exe readme.txt
 136                            (programı parametre vererek çağırma)
 137 ```
 138
 139 Wine tamamen bitmiş değildir; bu nedenle bazı programlar çökebilir. Bir
 140 sorun oluştuğunda, bir çökme günlük dosyası alacaksınız, bu dosyayı hata
 141 bildirirken eklemelisiniz.
 142
 143 ## DAHA FAZLA BİLGİYE ERİŞİM
 144
 145 - **WWW**: Wine hakkında geniş bilgiyi WineHQ sitesine https://www.winehq.org/
 146         adresinden ulaşarak edinebilirsiniz: çeşitli Wine kılavuzları,
 147         uygulama veritabanı, hata izleme gibi. Burası muhtemelen en iyi
 148         başlangıç noktasıdır.
 149
 150 - **SSS** Wine hakkında sıkça sorulan sorulara buradan ulaşabilirsiniz:
 151               https://www.winehq.org/FAQ
 152
 153 - **Wiki**: https://wiki.winehq.org
 154
 155 - **Gitlab**: https://gitlab.winehq.org
 156
 157 - **E-posta listeleri**:
 158         Wine geliştiricileri için birtakım e-posta listeleri bulunmaktadır.
 159         Daha fazla bilgi için https://www.winehq.org/forums adresine gidiniz.
 160
 161 - **Hatalar**:
 162         Karşılaştığınız hataları https://bugs.winehq.org adresinden Wine
 163         Bugzilla ile bildirebilirsiniz. Lütfen bir hata bildirmeden önce
 164         hatanın önceden girilip girilmediğini öğrenmek için Bugzilla'da
 165         arama yapınız.
 166
 167 - **IRC**: irc.libera.chat sunucusundan `#WineHQ` kanalı ile çevrimiçi yardım
 168         alabilirsiniz.