documentation/README.tr

   1 1. GİRİŞ
   2
   3 Wine Microsoft Windows uygulamalarını (DOS, Windows 3.x ve Win32
   4 uygulamaları dahil) Unix uyumlu sistemler üzerinde çalıştırmanıza izin
   5 veren bir programdır. Microsoft Windows çalıştırılabilir dosyalarını
   6 yükleyip çalıştıran bir program yükleyici ve Windows API çağrılarını Unix
   7 ve X11 eşdeğer çağrılarını kullanarak gerçekleyen Winelib isimli bir
   8 kitaplıktan oluşur. Kitaplık ayrıca Win32 kodlarını doğal Unix
   9 çalıştırılabilir dosyalarına çevirmek için kullanılabilir.
  10
  11 Wine, GNU LGPL altında dağıtılan özgür bir yazılımdır; ayrıntılar için
  12 LICENSE dosyasına bakabilirsiniz.
  13
  14 2. HIZLI BAŞLANGIÇ
  15
  16 Eğer kaynaktan derlemek istiyorsanız, Wine'yi derlemek ve kurmak için Wine
  17 Kur'u kullanmanız önerilir. Wine kaynak kodu içerisinde en üst dizine
  18 (README dosyasını içerir) geçiniz ve şu komutu veriniz:
  19
  20 ./tools/wineinstall
  21
  22 Programları "wine [seçenekler] program" şeklinde çalıştırabilirsiniz.
  23 Daha ayrıntılı bilgi ve sorun çözümü için, bu dosyanın geri kalanını,
  24 Wine kullanım kılavuzunu ve özellikle http://www.winehq.org sitesindeki
  25 zengin bilgi arşivini tarayabilirsiniz.
  26
  27 3. GEREKSİNİMLER
  28
  29 Wine'ı derlemek ve çalıştırmak için, aşağıdakilerden en az birine sahip
  30 olmanız gerekir:
  31
  32   Linux 2.0.36 veya sonrası
  33   FreeBSD 8.0 veya sonrası
  34   Solaris x86 9 veya sonrası
  35   NetBSD-current
  36   macOS 10.6 veya sonrası
  37
  38 Wine çalışmak için çekirdek düzeyinde iş parçacığı desteğine ihtiyaç
  39 duyduğundan sadece yukarıda söz edilen işletim sistemleri
  40 desteklenmektedir.
  41 Çekirdek düzeyinde iş parçacıklarını destekleyen diğer işletim sistemleri
  42 de gelecekte desteklenebilir.
  43
  44 FreeBSD hakkında bilgi:
  45   Wine, FreeBSD 8.0'dan önceki sürümlerde genellikle düzgün çalışmaz.
  46   Ayrıntılı bilgi için http://wiki.freebsd.org/Wine adresini ziyaret
  47   ediniz.
  48
  49 Solaris hakkında bilgi:
  50   Wine'ı derlemek için muhtemelen GNU araçlarına (gcc, gas, vb.) ihtiyaç
  51   duyacaksınız. Uyarı: gas kurmuş olmak onun gcc tarafından kullanılacağını
  52   temin etmez. gas kurduktan sonra yeniden gcc derlemeniz veya cc, as ve ld
  53   sembolik bağlantılarını gnu araçlarına ayarlamanız gerekmektedir.
  54
  55 NetBSD hakkında bilgi:
  56   USER_LDT, SYSVSHM, SYSVSEM ve SYSVMSG seçeneklerinin çekirdeğinizde etkin
  57   olduğundan emin olunuz.
  58
  59 macOS hakkında bilgi:
  60   x86 üzerinde düzgün bir derleme yapabilmeniz için Xcode 2.4 veya daha yeni
  61   bir sürüm gereklidir.
  62   Mac sürücüsü için 10.6 veya daha üzeri gereklidir, sürücü 10.5'te derlenmez.
  63
  64 Desteklenen dosya sistemleri:
  65   Wine birçok dosya sisteminde çalışabilir. Bununla beraber, Samba üzerinden
  66   yapılan dosya erişimlerinde de birkaç uyumluluk sorunu bildirilmiştir.
  67   Ayrıca, NTFS bazı uygulamalar için gereken bütün dosya sistemi özelliklerini
  68   sağlamamaktadır. Unix için geliştirilen dosya sistemlerini kullanmanız önerilir.
  69
  70 Temel gereksinimler:
  71   X11 geliştirme dosyalarının kurulu olması gereklidir.
  72   (Debian'da xlib6g-dev, Red Hat'da XFree86-devel adlı paketler).
  73
  74   "make" komutuna kesinlikle ihtiyacınız vardır. (çoğunlukla GNU make)
  75
  76   Ayrıca, flex 2.5.33 ve bison araçları da gereklidir.
  77
  78 Seçeneğe bağlı destek kitaplıkları:
  79   Yapılandırılırken, eğer seçeneğe bağlı paketler bulunamadıysa, bildirim
  80   alacaksınız. Yüklemeniz gereken paketler hakkında ipuçları için,
  81   http://wiki.winehq.org/Recommended_Packages adresini ziyaret ediniz.
  82
  83   64 bit üzerinde, eğer Wine'yi 32 bit (varsayılan) olarak derleyecekseniz,
  84   bazı kitaplıklarin 32 bit sürümlerinin yüklü olduğundan emin olunuz;
  85   ayrıntılar için http://wiki.winehq.org/WineOn64bit adresini ziyaret
  86   ediniz. Eğer gerçek bir 64 bit Wine kurulumu (veya 32-64 bit karışık)
  87   isterseniz, bilgi için http://wiki.winehq.org/Wine64 adresini ziyaret
  88   ediniz.
  89
  90 4. DERLEME
  91
  92 Eğer wineinstall kullanmamayı seçtiyseniz, Wine'yi derlemek için aşağıdaki
  93 komutları çalıştırınız:
  94
  95 ./configure
  96 make
  97
  98 Bu, "wine" programını ve destek kitaplıklarını/ikili dosyalarını
  99 derleyecektir.  "wine" programı Windows uygulamalarını yükleyecek ve
 100 çalıştıracaktır.  "libwine" ("Winelib") kitaplığı Windows programlarının
 101 kaynak kodunu Unix altında derlemek ve bağlamak için kullanılabilir.
 102
 103 Derleme yapılandırma seçeneklerini görmek için ./configure --help komutunu giriniz.
 104
 105 5. KURULUM
 106
 107 Wine düzgün bir şekilde derlendiğinde, "make install" komutunu
 108 verebilirsiniz; bu komut Wine çalıştırılabilir dosyalarını, kullanım
 109 kılavuzunu ve gerekli birkaç dosyayı kuracaktır.
 110
 111 Önce, çakışan eski bir Wine kurulumunu kaldırmayı unutmayınız. Kurmadan
 112 önce "dpkg -r wine" veya "rpm -e wine" veya "pisi rm wine" ya da "make
 113 uninstall" komutlarından birini deneyiniz.
 114
 115 Yüklemeden sonra, "winecfg" yapılandıma aracını
 116 çalıştırabilirsiniz. Yapılandırma ipuçları için http://www.winehq.org/
 117 adresinde Destek bölümüne bakınız.
 118
 119 6. UYGULAMALARIN ÇALIŞTIRILMASI
 120
 121 Wine'yi çağırırken çalışabilir dosyanın tam yolunu verebilir veya sadece
 122 bir dosya adı belirtebilirsiniz.
 123
 124 Örneğin: Not Defteri'ni çalıştırmak için:
 125
 126         wine notepad               (dosyaları konumlandırmak için config
 127         wine notepad.exe           (dosyasındaki Path arama yolunu kullanarak)
 128
 129         wine c:\\windows\\notepad.exe  (DOS dosya adı sözdizimi ile)
 130
 131         wine ~/.wine/drive_c/windows/notepad.exe (Unix dosya adı sözdizimi ile)
 132
 133         wine notepad.exe readme.txt
 134                                    (programı parametre vererek çağırma)
 135
 136 Wine tamamen bitmiş değildir; bu nedenle bazı programlar çökebilir. Bir
 137 sorun oluştuğunda, bir çökme günlük dosyası alacaksınız, bu dosyayı hata
 138 bildirirken eklemelisiniz.
 139
 140 7. DAHA FAZLA BİLGİYE ERİŞİM
 141
 142 WWW:    Wine hakkında geniş bilgiyi WineHQ sitesine http://www.winehq.org/
 143         adresinden ulaşarak edinebilirsiniz: çeşitli Wine kılavuzları,
 144         uygulama veritabanı, hata izleme gibi. Burası muhtemelen en iyi
 145         başlangıç noktasıdır.
 146
 147 SSS:    Wine hakkında sıkça sorulan sorulara buradan ulaşabilirsiniz:
 148
 149 Hatalar:
 150         Hatalarınızı http://bugs.winehq.org adresinden Wine Bugzilla
 151         ile bildirebilirsiniz. Lütfen bir hata bildirmeden önce
 152         hatanın önceden girilip girilmediğini öğrenmek için bugzilla'da
 153         arama yapınız.
 154
 155 IRC:    irc.freenode.net sunucusundan #WineHQ kanalı ile çevrimiçi yardım
 156         alabilirsiniz.
 157
 158 Git:    Geçerli Wine geliştirme ağacına Git üzerinden erişilebilir.
 159         Daha fazla bilgi için http://www.winehq.org/git adresine gidiniz.
 160
 161 E-posta listeleri:
 162         Wine geliştiricileri için birtakım e-posta listeleri bulunmaktadır.
 163         Daha fazla bilgi için http://www.winehq.org/forums adresine gidiniz.
 164
 165 Eğer bir şey eklemek veya hata düzeltmek istiyorsanız, lütfen sonraki
 166 sürümde içerilmesi için wine-patches@winehq.org e-posta listesine bir yama
 167 ('diff -u' biçiminde) gönderiniz.
 168
 169 --
 170 Alexandre Julliard
 171 julliard@winehq.org
 172
 173 --
 174 Türkçe çeviri:
 175 Can Taşan
 176 betax34@hotmail.com