1 <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
2 <!-- synced with r20879 -->
3 <!-- Opiekun: Frogu -->
5 <title>Urządzenia wyjścia video</title>
8 <title>Ustawianie MTRR</title>
11 Jest WYSOCE wskazane sprawdzenie, czy rejestry MTRR są ustawione prawidłowo,
12 ponieważ mogą dać duży wzrost wydajności.
16 Wykonaj <command>cat /proc/mtrr</command>:
18 <prompt>--($:~)--</prompt> cat /proc/mtrr
19 reg00: base=0xe4000000 (3648MB), size= 16MB: write-combining, count=9
20 reg01: base=0xd8000000 (3456MB), size= 128MB: write-combining, count=1<!--
25 Widać mojego Matroksa G400 z 16MB pamięci. Wydałem tę komendę z XFree 4.x.x,
26 które ustawiają MTRR automatycznie.
30 Jeżeli nie zadziałało, trzeba to ustawić ręcznie.
31 Przede wszystkim musisz znaleźć adres bazowy. Możesz to zrobić na 3 sposoby:
35 z komunikatów startowych X11, na przykład:
37 (--) SVGA: PCI: Matrox MGA G400 AGP rev 4, Memory @ 0xd8000000, 0xd4000000
38 (--) SVGA: Linear framebuffer at 0xD8000000<!--
42 z <filename>/proc/pci</filename> (użyj polecenia <command>lspci -v</command>):
44 01:00.0 VGA compatible controller: Matrox Graphics, Inc.: Unknown device 0525
45 Memory at d8000000 (32-bit, prefetchable)<!--
49 z komunikatów sterownika mga_vid w jądrze (użyj <command>dmesg</command>):
50 <screen>mga_mem_base = d8000000</screen>
56 Znajdźmy teraz rozmiar pamięci. Jest to bardzo łatwe, po prostu zamień
57 rozmiar RAMu na karcie graficznej na system szesnastkowy lub użyj
59 <informaltable frame="none">
62 <row><entry>1 MB</entry><entry>0x100000</entry></row>
63 <row><entry>2 MB</entry><entry>0x200000</entry></row>
64 <row><entry>4 MB</entry><entry>0x400000</entry></row>
65 <row><entry>8 MB</entry><entry>0x800000</entry></row>
66 <row><entry>16 MB</entry><entry>0x1000000</entry></row>
67 <row><entry>32 MB</entry><entry>0x2000000</entry></row>
74 Znasz już adres bazowy i rozmiar pamięci. Ustawmy więc rejestry MTRR!
75 Na przykład dla powyższej karty Matrox (<literal>base=0xd8000000</literal>)
76 z 32MB RAMu (<literal>size=0x2000000</literal>) po prostu wykonaj:
78 echo "base=0xd8000000 size=0x2000000 type=write-combining" > /proc/mtrr</screen>
82 Nie wszystkie procesory obsługują MTRR. Na przykład starsze K6-2
83 (jakieś 266MHz, stepping 0) nie obsługują MTRR, ale stepping 12 już tak
84 (wykonaj <command>cat /proc/cpuinfo</command> aby sprawdzić).
88 <sect1 id="output-trad">
89 <title>Wyjścia video dla tradycyjnych kart graficznych</title>
95 W XFree86 4.0.2 lub nowszym możesz używać sprzętowego YUV poprzez
96 rozszerzenie XVideo. To tego używa opcja <option>-vo xv</option>.
97 Ten sterownik obsługuje także regulację jasności/kontrastu/nasycenia/itp.
98 (chyba, że używasz starego, powolnego kodeka DirectShow DivX,
99 który to obsługuje wszędzie). Spójrz na stronę man.
103 Aby to zadziałało upewnij się, że:
107 Masz XFree86 4.0.2 lub nowsze (starsze nie mają XVideo)
110 Twoja karta obsługuje przyśpieszanie sprzętowe (współczesne karty to robią)
113 X ładuje rozszerzenie XVideo, zwykle wygląda to tak:
114 <programlisting>(II) Loading extension XVideo</programlisting>
115 w <filename>/var/log/XFree86.0.log</filename>
117 To ładuje tylko rozszerzenie XFree86. W dobrej instalacji
118 jest to zawsze włączone i nie oznacza to że obsługa XVideo w
119 <emphasis role="bold">karcie</emphasis> jest załadowana.
123 Twoja karta obsługuje Xv pod Linuksem. Aby sprawdzić, spróbuj
124 <command>xvinfo</command>, wchodzące w skład dystrybucji XFree86.
125 Powinno wyświetlić długi tekst podobny do tego:
127 X-Video Extension version 2.2
129 Adaptor #0: "Savage Streams Engine"
132 operations supported: PutImage
134 depth 16, visualID 0x22
135 depth 16, visualID 0x23
136 number of attributes: 5
138 Number of image formats: 7
139 id: 0x32595559 (YUY2)
140 guid: 59555932-0000-0010-8000-00aa00389b71
144 id: 0x32315659 (YV12)
145 guid: 59563132-0000-0010-8000-00aa00389b71
151 Karta musi obsługiwać formaty "YUY2 packed" i "YV12 planar",
152 aby mogła być używana z <application>MPlayerem</application>.
155 I na koniec sprawdź, czy <application>MPlayer</application>
156 został skompilowany z obsługą Xv.
157 Wykonaj <command>mplayer -vo help | grep xv </command>.
158 Jeżeli została wbudowana obsługa Xv to powinien się pojawić podobny wiersz:
168 <title>Karty 3dfx</title>
171 Starsze sterowniki 3dfx znane były z tego, że miały problemy z akceleracją
173 Nie obsługiwały ani przestrzeni kolorów YUY2, ani YV12. Sprawdź czy masz
174 XFree86 w wersji 4.2.0 lub nowszej, działają one dobrze z YV12 i YUY2.
175 Poprzednie wersje, z 4.1.0 włącznie,
176 <emphasis role="bold">wywalały się na YV12</emphasis>.
177 Jeżeli napotkasz na dziwne działanie używając <option>-vo xv</option>,
178 spróbuj SDL (także ma XVideo) i zobacz, czy to pomaga.
179 Dokładniejsze instrukcje są w sekcji <link linkend="sdl">SDL</link>.
183 <emphasis role="bold">LUB</emphasis>, spróbuj NOWEGO sterownika
184 <option>-vo tdfxfb</option>!
185 Zajrzyj do sekcji <link linkend="tdfxfb">tdfxfb</link>
191 <title>Karty S3</title>
194 S3 Savage3D powinny działać. Jeżeli masz Savage4 używaj XFree86 4.0.3 lub
195 nowszego (gdyby występowały problemy z obrazem, spróbuj ustawić głębię kolorów
197 Jeżeli chodzi o S3 Virge: obsługuje ona Xv, ale jest bardzo wolna,
198 więc najlepiej ją sprzedaj.
202 Teraz dostępny jest natywny sterownik bufora ramek (framebuffer) dla
203 kart S3 Virge, podobny do tdfxfb. Ustaw swój bufor ramek (np. dodaj
204 "<option>vga=792 video=vesa:mtrr</option>" do parametrów swojego kernela)
205 i używaj <option>-vo s3fb</option> (<option>-vf yuy2</option>
206 i <option>-dr</option> także mogą okazać się przydatne).
211 Obecnie niejasne jest, które modele kart Savage nie mają sprzętowej obsługi
212 YV12 i robią to programowo (co jest wolne). Jeżeli podejrzewasz o to swoją
213 kartę, zdobądź nowsze sterowniki, lub grzecznie poproś o sterownik z obsługą
214 MMX/3DNow! na liście dyskusyjnej MPlayer-users.
221 <title>Karty nVidia</title>
224 nVidia nie zawsze jest dobrym wyborem dla Linuksa ...
225 Sterownik XFree86 o otwartych źródłach obsługuje większość tych kart, lecz
226 w niektórych wypadkach będziesz zmuszony używać binarnych sterowników
227 o zamkniętych źródłach (do pobrania ze
228 <ulink url="http://www.nvidia.com/object/linux.html">strony nVidii</ulink>).
229 Jeżeli chcesz uzyskać przyspieszenie 3D to zawsze będziesz potrzebować tych
234 karty Riva 128 nie obsługują XVideo nawet ze sterownikami nVidii :(
235 Zażalenia składaj do nVidii.
239 Jednakże <application>MPlayer</application> zawiera sterownik
240 <link linkend="vidix">VIDIX</link> obsługujący większość kart nVidia.
241 Obecnie znajduje się w stadium beta i ma pewne ograniczenia.
242 Więcej informacji znajdziesz w sekcji <link linkend="vidix-nvidia">nVidia VIDIX</link>.
248 <title>Karty ATI</title>
251 <ulink url="http://gatos.sf.net">Sterowniki GATOS</ulink>
252 (których powinieneś używać, chyba że masz Rage128 lub Radeon)
253 mają standardowo włączone VSYNC. Znaczy to, że szybkość dekodowania (!)
254 jest zsynchronizowana z częstotliwością odświeżania obrazu.
255 Jeżeli odtwarzanie wydaje Ci się powolne,
256 spróbuj w jakiś sposób wyłączyć VSYNC,
257 lub ustaw częstotliwość odświeżania na n*(fps filmu) Hz.
261 Radeon VE - jeżeli potrzebujesz X, używaj XFree86 4.2.0 lub nowszego.
262 Brak obsługi wyjścia TV.
263 Oczywiście w <application>MPlayerze</application> możesz uzyskać
264 <emphasis role="bold">przyśpieszane</emphasis> wyświetlanie,
265 z lub bez <emphasis role="bold">wyjścia TV</emphasis>.
266 Żadne biblioteki czy X nie są do tego potrzebne.
267 Poczytaj sekcję o <link linkend="vidix">VIDIX</link>.
272 <sect3 id="neomagic">
273 <title>Karty NeoMagic</title>
276 Te karty można znaleźć w wielu laptopach.
277 Musisz używać XFree86 4.3.0 lub nowszych, lub sterowników Stefana Seyfried'a
278 <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/MPlayer/contrib/NeoMagic-driver/">
279 obsługujących Xv</ulink>.
280 Po prostu wybierz ten, który pasuje do Twojej wersji XFree86.
284 XFree86 4.3.0 zawierają obsługę Xv, lecz Bohdan Horst wysłał małą
285 <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/MPlayer/contrib/NeoMagic-driver/neo_driver.patch">łatkę</ulink>
286 na źródła XFree86, która przyśpiesza operacje na buforze ramki (framebuffer)
287 nawet czterokrotnie. Ta łatka została uwzględniona w XFree86 CVS
288 i powinna znaleźć się w następnej wersji po 4.3.0
292 Aby umożliwić odtwarzanie zawartości o rozmiarach DVD zmodyfikuj
293 swój XF86Config w następujący sposób:
298 <emphasis>Option "OverlayMem" "829440"</emphasis>
307 <title>Karty Trident</title>
310 Jeżeli chcesz używać Xv z kartą Trident, to jeśli nie działa z 4.1.0,
311 zainstaluj XFree 4.2.0. 4.2.0 obsługuje pełnoekranowe Xv
312 w karcie Cyberblade XP.
316 Alternatywą jest sterownik <link linkend="vidix">VIDIX</link> dla
323 <title>Karty Kyro/PowerVR</title>
326 Jeżeli chcesz używać Xv z kartą opartą na Kyro
327 (na przykład Hercules Prophet 4000XT), powinieneś ściągnąć sterowniki ze
328 <ulink url="http://www.powervr.com/">strony PowerVR</ulink>.
341 Celem tego dokumentu jest wyjaśnienie w kilku słowach, czym ogólnie jest DGA
342 i co może zrobić sterownik do <application>MPlayera</application>
348 <title>CO TO JEST DGA</title>
350 <acronym>DGA</acronym> to skrót od <emphasis>Direct Graphics Access
351 (Bezpośredni Dostęp do Grafiki)</emphasis> i jest dla programu sposobem
352 ominięcia serwera X i bezpośrednią modyfikację pamięci bufora ramki
353 (framebuffer). Technicznie mówiąc, działa to w ten sposób,
354 że pamięć bufora ramki mapowana jest na zakres pamięci Twojego procesu.
355 Jądro pozwala na to tylko gdy masz prawa administratora (superuser).
356 Możesz je uzyskać logując się jako
357 <systemitem class="username">root</systemitem> lub ustawiając bit SUID
358 na pliku wykonywalnym <application>MPlayera</application>
359 (<emphasis role="bold">nie zalecane</emphasis>).
363 Istnieją dwie wersje DGA: DGA1 używane przez XFree 3.x.x i DGA2,
364 które pojawiło się w XFree 4.0.1.
368 DGA1 zapewnia jedynie bezpośredni dostęp do bufora ramki,
369 w sposób opisany powyżej.
370 Aby zmienić rozdzielczość sygnału video będziesz musiał polegać na
371 rozszerzeniu XVidMode.
375 DGA2 łączy cechy rozszerzenia XVidMode z możliwością zmiany głębi wyświetlania,
376 więc możesz mając uruchomiony serwer X w 32 bitowej głębi przełączać się na
377 15 bitów i vice versa.
381 Jednakże DGA ma pewne wady. Jest poniekąd zależne od układu graficznego
382 jakiego używasz, a także od implementacji sterownika video (w serwerze X)
383 sterującego układem. Nie działa to więc na każdym systemie...
387 <title>INSTALOWANIE OBSŁUGI DGA W MPLAYERZE</title>
390 Przede wszystkim upewnij się, że X ładuje rozszerzenie DGA. Spójrz na
391 <filename>/var/log/XFree86.0.log</filename>:
393 <programlisting>(II) Loading extension XFree86-DGA</programlisting>
395 XFree86 4.0.x lub nowsze jest <emphasis role="bold">wysoce wskazane</emphasis>!
396 Sterownik DGA <application>MPlayera</application> jest wykrywany automatycznie
397 przez <filename>./configure</filename>. Możesz także wymusić jego obsługę
398 poprzez <option>--enable-dga</option>.
403 Jeżeli sterownik nie mógł przełączyć się na niższą rozdzielczość,
404 poeksperymentuj z opcjami <option>-vm</option> (tylko w X 3.3.x),
405 <option>-fs</option>, <option>-bpp</option>, <option>-zoom</option>
406 aby znaleźć tryb wyświetlania, który odpowiada filmowi.
407 Na razie nie ma żadnego konwertera :(
411 Stań się użytkownikiem <systemitem class="username">root</systemitem>.
412 DGA wymaga praw superużytkownika, aby móc zapisywać bezpośrednio do pamięci video.
413 Jeżeli chcesz posługiwać się DGA jako zwykły użytkownik, zainstaluj
414 <application>MPlayera</application> w trybie SUID root:
417 chown root <replaceable>/usr/local/bin/mplayer</replaceable>
418 chmod 750 <replaceable>/usr/local/bin/mplayer</replaceable>
419 chmod +s <replaceable>/usr/local/bin/mplayer</replaceable>
421 Teraz DGA działa także dla zwykłego użytkownika.
425 <title>Zagrożenie bezpieczeństwa</title>
427 To jest <emphasis role="bold">poważne</emphasis> zagrożenie bezpieczeństwa!
428 <emphasis role="bold">Nigdy</emphasis>
429 nie rób tego na serwerze, ani na komputerze dostępnym dla innych osób,
430 ponieważ mogą one zdobyć prawa roota poprzez
431 <application>MPlayera</application> z ustawionym SUID root.
436 Teraz użyj opcji <option>-vo dga</option> i już! (mam nadzieję:)
437 Powinieneś także spróbować czy działa u Ciebie opcja
438 <option>-vo sdl:driver=dga</option>! Jest wiele szybsza!
442 <formalpara id="dga-modelines">
443 <title>ZMIANA ROZDZIELCZOŚCI</title>
446 Sterownik DGA zezwala na zmianę rozdzielczości sygnału wyjściowego.
447 Eliminuje to potrzebę (wolnego) programowego skalowania i
448 równocześnie zapewnia wyświetlanie pełnoekranowe.
449 W warunkach idealnych rozdzielczość zostałaby zmieniona na dokładnie taką samą
450 (z zachowaniem formatu obrazu) jak dane video,
451 ale serwer X pozwala stosować tylko tryby predefiniowane w
452 <filename>/etc/X11/XF86Config</filename>
453 (<filename>/etc/X11/XF86Config-4</filename> dla XFree 4.X.X).
454 Są one definiowane przez tak zwane "modelines" (wiersze trybów) i zależą od
455 możliwości Twojego sprzętu.
456 serwer X skanuje przy starcie ten plik konfiguracyjny
457 i wyłącza tryby nie pasujące do Twojego sprzętu. Aby się dowiedzieć,
458 które tryby przetrwały ten proces sprawdź plik
459 <filename>/var/log/XFree86.0.log</filename>.
464 Te wpisy działają z układem Riva128, przy użyciu modułu sterownika nv.o
469 <para><programlisting>
471 Identifier "Modes[0]"
472 Modeline "800x600" 40 800 840 968 1056 600 601 605 628
473 Modeline "712x600" 35.0 712 740 850 900 400 410 412 425
474 Modeline "640x480" 25.175 640 664 760 800 480 491 493 525
475 Modeline "400x300" 20 400 416 480 528 300 301 303 314 Doublescan
476 Modeline "352x288" 25.10 352 368 416 432 288 296 290 310
477 Modeline "352x240" 15.750 352 368 416 432 240 244 246 262 Doublescan
478 Modeline "320x240" 12.588 320 336 384 400 240 245 246 262 Doublescan
480 </programlisting></para>
484 <title>DGA i MPLAYER</title>
486 DGA jest używane w dwóch miejscach w <application>MPlayerze</application>:
487 można go używać przez sterownik SDL (<option>-vo sdl:driver=dga</option>)
488 oraz bezpośrednio przez sterownik DGA (<option>-vo dga</option>).
489 To, co zostało napisane powyżej, jest prawdziwe dla obu;
490 w następnych sekcjach wyjaśnię, jak działa sterownik DGA dla
491 <application>MPlayera</application>.
497 <title>WŁASNOŚCI</title>
500 Sterownik DGA wywoływany jest poprzez podanie <option>-vo dga</option>
502 Standardowym zachowaniem jest zmiana rozdzielczości na jak najbardziej
504 Świadomie ignorowane są opcje <option>-vm</option> i <option>-fs</option>
505 (zmiana trybu wyświetlania oraz wyświetlanie pełnoekranowe) - sterownik zawsze
506 próbuje pokryć jak największą powierzchnię ekranu poprzez zmianę trybu
507 wyświetlania, dzięki temu nie marnuje mocy procesora na skalowanie obrazu.
508 Jeżeli nie podoba Ci się dobrany tryb, możesz sam go określić,
509 korzystając z opcji <option>-x</option> oraz <option>-y</option>.
510 Jeżeli podasz opcję <option>-v</option>,
511 sterownik DGA wyświetli między innymi listę wszystkich obsługiwanych
512 w tej chwili trybów, dostępnych w Twoim pliku konfiguracyjnym
513 <filename>XF86Config</filename>.
514 Mając DGA2 możesz zmusić je także do wyświetlania obrazu w określonej głębi,
515 używając opcji <option>-bpp</option>.
516 Prawidłowymi głębiami są 15, 16, 34 i 32.
517 Od Twojego sprzętu zależy, czy są one obsługiwane natywnie, czy też dokonywana
518 jest konwersja (możliwe, że powolna).
523 Jeżeli jesteś takim szczęśliwcem, że masz wystarczająco dużo pamięci
524 pozaekranowej (offscreen memory) aby zmieścił się tam cały obraz,
525 sterownik DGA użyje podwójnego buforowania.
526 Efektem będzie płynniejsze odtwarzanie filmu.
527 Sterownik poinformuje Cię czy podwójne buforowanie jest włączone czy nie.
531 Podwójne buforowanie oznacza, że następna ramka Twojego filmu jest rysowana
532 w pamięci pozaekranowej w czasie gdy obecna ramka jest wyświetlana.
533 Gdy następna ramka będzie gotowa, układ graficzny zostanie poinformowany
534 o lokalizacji nowej ramki w pamięci i po prostu sięgnie tam po dane
536 W międzyczasie poprzedni bufor w pamięci zostanie ponownie wypełniony
537 kolejnymi danymi video.
541 Podwójne buforowanie może być włączane opcją
542 <option>-double</option> oraz może być wyłączane opcją
543 <option>-nodouble</option>.
544 Obecnie standardowym zachowaniem jest wyłączone podwójne buforowanie.
545 Jeśli używasz sterownika DGA wyświetlanie OSD
546 (On Screen Display - wyświetlanie na ekranie)
547 działa wyłącznie z włączonym podwójnym buforowaniem.
548 Jednakże włączenie podwójnego buforowania może zaowocować dużym spadkiem
549 szybkości (na moim K6-II+ 525 używało dodatkowe 20% czasu procesora!)
550 w zależności od implementacji DGA dla Twojego sprzętu.
555 <title>KWESTIA SZYBKOŚCI</title>
558 Ogólnie rzecz biorąc, dostęp do bufora ramki poprzez DGA powinien być
559 przynajmniej tak szybki, jak podczas używania sterownika X11,
560 z dodatkową korzyścią uzyskania pełnoekranowego obrazu.
561 Procentowe wartości szybkości wyświetlane przez
562 <application>MPlayera</application> należy interpretować ostrożnie.
563 Na przykład przy korzystaniu ze sterownika X11 nie jest uwzględniany czas
564 potrzebny serwerowi X na rysowanie.
565 Podłącz terminal do portu szeregowego swojego komputera i uruchom
566 <command>top</command> aby zobaczyć co się na prawdę dzieje w Twoim komputerze.
571 Generalnie przyśpieszenie przy używaniu DGA w stosunku do
572 "normalnego"
573 używania X11 bardzo zależy od Twojej karty graficznej i od tego, jak dobrze
574 zoptymalizowany jest moduł do serwera X.
578 Jeżeli masz wolny system, lepiej używaj 15 lub 16 bitowej
579 głębi kolorówi, ponieważ wymaga ona tylko połowy przepustowości pamięci
580 w porównaniu do głębi 32 bitowej.
584 Używanie 24 bitowej głębi jest dobrym pomysłem, nawet jeśli
585 Twoja karta natywnie obsługuje tylko 32 bitową głębię, ponieważ 24 bitowa
586 głębia przesyła 25% mniej danych w porównaniu do w pełni 32 bitowego trybu.
590 Widziałem pewne pliki AVI odtwarzane na Pentium MMX 266.
591 Na AMD K6-2 powinno działać od 400MHz.
596 <title>ZNANE BŁĘDY</title>
599 Według niektórych deweloperów XFree DGA jest niezłą bestią.
600 Mówią oni, że lepiej go nie używać, ponieważ jego implementacja nie zawsze
601 jest bezbłędna dla każdego sterownika XFree.
607 Istnieje błąd związany z XFree 4.0.3 i sterownikiem <filename>nv.o</filename>
608 objawiający się dziwnymi kolorami.
611 Sterowniki ATI wymagają wielokrotnego przełączania trybu po użyciu DGA.
614 Niektóre sterowniki po prostu nie wracają do normalnej rozdzielczości (użyj
615 <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>Keypad +</keycap> oraz
616 <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>Keypad -</keycap>
617 aby przełączać się ręcznie).
620 Niektóre sterowniki wyświetlają dziwne kolory.
623 Niektóre sterowniki kłamią na temat rozmiaru pamięci,
624 którą mapują na przestrzeń adresową procesu.
625 Przez to vo_dga nie będzie używać podwójnego buforowania (SIS?).
628 Niektóre sterowniki nie zwracają żadnego poprawnego trybu.
629 W tym wypadku sterownik DGA się wywali mówiąc Ci o bezsensownym
630 trybie 100000x100000 (lub podobnym).
633 OSD działa tylko z włączonym podwójnym buforowaniem (w przeciwnym razie
647 <acronym>SDL</acronym> (Simple Directmedia Layer) jest w gruncie rzeczy
648 zunifikowanym interfejsem video/audio.
649 Programy, które go używają, wiedzą tylko o SDL,
650 a nie o sterownikach audio lub video, których używa SDL.
651 Na przykład port Dooma używający SDL może działać korzystając z
652 svgalib, aalib, X, fbdev i innych, musisz tylko określić (na przykład)
653 sterownik video, którego chcesz użyć.
654 Wybór następuje poprzez zmienną środowiskową <envar>SDL_VIDEODRIVER</envar>.
659 W <application>MPlayerze</application> używaliśmy programowego skalowania
660 sterownika SDL dla X11, dla kart/sterowników, które nie obsługują XVideo,
661 dopóki nie zrobiliśmy własnego (szybszego, lepszego) programowego skalowania.
662 Używaliśmy także jego wyjścia aalib, ale teraz mamy własny sterownik,
663 który jest wygodniejszy. Jego tryb DGA był lepszy od naszego... aż do niedawna.
668 Pomaga także z niektórymi wadliwymi sterownikami/kartami w przypadku, gdy
669 odtwarzanie kuleje (nie z powodu wolnego systemu) lub gdy dźwięk jest opóźniony.
673 Wyjście video SDL obsługuje wyświetlanie napisów pod filmem, na czarnym pasku
681 <title>SVGAlib</title>
684 <title>INSTALACJA</title>
686 Będziesz musiał zainstalować svgalib i jej pakiet rozwojowy, aby
687 <application>MPlayer</application> zbudował swój własny sterownik
688 SVGAlib (automatycznie wykrywane, lecz można wymusić).
689 Nie zapomnij przerobić <filename>/etc/vga/libvga.config</filename>, tak aby
690 svgalib współdziałało z Twoją kartą i monitorem.
696 Nie używaj opcji <option>-fs</option> ponieważ włącza ona
697 skalowanie programowe, które jest powolne. Jeżeli naprawdę tego potrzebujesz,
698 używaj opcji <option>-sws 4</option>,
699 która produkuje obraz złej jakości, ale jest nieco szybsza.
704 <title>OBSŁUGA EGA (4BPP)</title>
706 SVGAlib zawiera EGAlib i <application>MPlayer</application>
707 może wyświetlać każdy film w 16 kolorach.
708 Użyteczne jest to w następujących zestawieniach:
714 karta EGA z monitorem EGA: 320x200x4bpp, 640x200x4bpp, 640x350x4bpp
717 karta EGA z monitorem CGA: 320x200x4bpp, 640x200x4bpp
722 bpp (bity na piksel) musi być ręcznie ustawione na 4: <option>-bpp 4</option>
726 Film prawdopodobnie musi być przeskalowany tak, aby pasował do trybu EGA:
727 <screen>-vf scale=640:350</screen>
729 <screen>-vf scale=320:200</screen>
733 Aby to osiągnąć, musimy sięgnąć po metodę skalowania szybką, lecz złej jakości:
734 <screen>-sws 4</screen>
738 Możliwe, że trzeba wyłączyć automatyczną korekcję proporcji obrazu:
739 <screen>-noaspect</screen>
743 Z praktyki wiem, że najlepszą jakość obrazu na ekranach EGA można
744 osiągnąć poprzez lekkie zmniejszenie jasności:
745 <option>-vf eq=-20:0</option>. Musiałem także zmniejszyć częstotliwość
746 próbkowania, ponieważ dźwięk 44kHz był popsuty: <option>-srate 22050</option>.
750 OSD i napisy możesz włączyć tylko przy pomocy filtru
751 <option>expand</option>. Dokładne parametry znajdziesz na stronie man.
758 <title>Wyjście bufora ramki (FBdev)</title>
761 <filename>./configure</filename> automatycznie wykrywa, czy zbudować
762 wyjście FBdev. Więcej informacji znajdziesz w dokumentacji bufora
763 ramki w źródłach jądra (<filename>Documentation/fb/*</filename>).
767 Jeżeli Twoja karta nie obsługuje standardu VBE 2.0 (starsze karty ISA/PCI,
768 takie jak S3 Trio64), lecz VBE 1.2 (lub starsze?): cóż, pozostaje VESAfb,
769 ale będziesz musiał załadować SciTech Display Doctor
770 (dawniej UniVBE) przed zabootowaniem Linuksa.
771 Użyj dyskietki startowej DOS lub czegoś innego.
772 Nie zapomnij zarejestrować swojej kopii UniVBE ;))
776 Wyjście FBdev przyjmuje kilka dodatkowych parametrów:
781 <term><option>-fb</option></term>
783 Określa urządzanie bufora ramki, którego użyć (domyślnie: <filename>/dev/fb0</filename>)
787 <term><option>-fbmode</option></term>
789 Nazwa trybu do użycia (zgodnie z <filename>/etc/fb.modes</filename>)
793 <term><option>-fbmodeconfig</option></term>
795 Plik konfiguracyjny trybów (domyślnie: <filename>/etc/fb.modes</filename>)
799 <term><option>-monitor-hfreq</option></term>
800 <term><option>-monitor-vfreq</option></term>
801 <term><option>-monitor-dotclock</option></term>
803 <emphasis role="bold">ważne</emphasis> wartości, patrz
804 <filename>example.conf</filename>
810 Jeżeli chcesz się przełączyć na określony tryb, użyj
812 mplayer -vm -fbmode <replaceable>nazwa_trybu</replaceable> <replaceable>nazwa_pliku</replaceable>
818 Samo <option>-vm</option> wybierze najbardziej odpowiedni tryb z
819 <filename>/etc/fb.modes</filename>. Można użyć także wraz z opcjami
820 <option>-x</option> oraz <option>-y</option>. Opcja
821 <option>-flip</option> jest obsługiwana wyłącznie gdy format
822 (pixel format) filmu pasuje do formatu (pixel format) obrazu.
823 Zwróć uwagę na wartość bpp. Sterownik fbdev próbuje użyć bieżącej wartości,
824 chyba że użyjesz opcji <option>-bpp</option>.
827 Opcja <option>-zoom</option> nie jest obsługiwana
828 (użyj <option>-vf scale</option>). Nie możesz używać trybów 8bpp (lub mniej).
831 Możesz chcieć wyłączyć kursor:
832 <screen>echo -e '\033[?25l'</screen>
834 <screen>setterm -cursor off</screen>
835 oraz wygaszacz ekranu:
836 <screen>setterm -blank 0</screen>
837 Aby z powrotem włączyć kursor:
838 <screen>echo -e '\033[?25h'</screen>
840 <screen>setterm -cursor on</screen>
846 Zmiana trybów FBdev <emphasis>nie działa</emphasis> z buforem ramki VESA,
847 i nie proś o to, ponieważ nie jest to ograniczenie
848 <application>MPlayera</application>.
856 <title>Bufor ramki Matrox (mga_vid)</title>
859 Ta sekcja traktuje o obsłudze układu BES (Back-End Scaler) na kartach
860 Matrox G200/G400/G450/G550 przez sterownik
861 <systemitem>mga_vid</systemitem> z jądra.
862 Ma on sprzętowy VSYNC z potrójnym buforowaniem.
863 Działa na konsoli framebuffer oraz w X.
868 Tylko dla Linuksa! Na systemach nie-Linuksowych (testowane na FreeBSD) używaj
869 zamiast tego <link linkend="vidix">VIDIX</link>!
874 <title>Instalacja</title>
876 Przed użyciem musisz skompilować <filename>mga_vid.o</filename>:
883 Następnie stwórz urządzenie (device) <filename>/dev/mga_vid</filename>:
884 <screen>mknod /dev/mga_vid c 178 0</screen>
885 oraz załaduj sterownik poprzez:
886 <screen>insmod mga_vid.o</screen>
889 Powinieneś sprawdzić rozmiar wykrywanej pamięci używając polecenia
890 <command>dmesg</command>.
891 Jeżeli zwracana wartość jest zła użyj opcji:
892 <option>mga_ram_size</option>
893 (najpierw <command>rmmod mga_vid</command>),
894 podaj rozmiar pamięci na karcie (w MB):
895 <screen>insmod mga_vid.o mga_ram_size=16</screen>
898 Aby moduł był ładowany/usuwany automatycznie w razie potrzeby:
899 najpierw wstaw następujący wiersz na końcu
900 <filename>/etc/modules.conf</filename>:
902 <programlisting>alias char-major-178 mga_vid</programlisting>
904 Następnie skopiuj moduł <filename>mga_vid.o</filename>
905 we właściwe miejsce w <filename>/lib/modules/<replaceable>wersja jądra</replaceable>/<replaceable>gdzieś</replaceable></filename>.
908 <screen>depmod -a</screen>
911 Teraz musisz (ponownie) skompilować <application>MPlayera</application>,
912 <filename>./configure</filename> wykryje
913 <filename>/dev/mga_vid</filename> i zbuduje sterownik "mga".
914 Używanie go w <application>MPlayerze</application> uzyskuje się poprzez
915 <option>-vo mga</option> jeżeli masz konsolę matroxfb, lub
916 <option>-vo xmga</option> pod XFree86 3.x.x lub 4.x.x.
921 Sterownik mga_vid współpracuje z Xv.
925 Plik urządzenia (device file) <filename>/dev/mga_vid</filename>
926 może być odczytywany aby uzyskać pewne informacje,
927 na przykład poprzez <screen>cat /dev/mga_vid</screen>
928 i można do niego pisać, by zmienić jasność:
929 <screen>echo "brightness=120" > /dev/mga_vid</screen>
935 <sect2 id="tdfxfb" xreflabel="3Dfx YUV support (tdfxfb)">
936 <title>Obsługa 3dfx YUV</title>
938 Ten sterownik używa bufora ramki tdfx w jądrze aby odtwarzać filmy
939 z przyśpieszeniem YUV. Będziesz potrzebował jądra z obsługą tdfxfb. Będziesz
940 także musiał odpowiednio skompilować <application>MPlayera</application>.
941 <screen>./configure --enable-tdfxfb</screen>
948 <title>Wyjście OpenGL</title>
951 <application>MPlayer</application> obsługuje wyświetlanie filmów używając
952 OpenGL, lecz jeśli Twoja platforma/sterownik obsługuje Xv,
953 jak powinno być w przypadku PeCetów z Linuksem, używaj Xv.
954 Wydajność OpenGL jest znacząco mniejsza.
955 Jeżeli masz implementację X11 bez obsługi Xv, OpenGL jest sensowną alternatywą.
959 Niestety nie wszystkie sterowniki to obsługują.
960 Sterowniki Utah-GLX (dla XFree86 3.3.6) obsługują to w każdej karcie.
961 Szczegóły ich instalacji dostępne są na stronie
962 <ulink url="http://utah-glx.sf.net"/>.
966 XFree86(DRI) 4.0.3 i nowsze obsługują OpenGL w kartach Matrox i Radeon,
967 4.2.0 i nowsze obsługują Rage128. Na <ulink url="http://dri.sf.net"/>
968 znajdziesz instrukcję ściągania i instalacji.
972 Podpowiedź od jednego z naszych użytkowników: wyjście video GL może
973 być użyte aby uzyskać wyjście TV z vsync. Będziesz musiał ustawić
974 zmienną środowiskową (przynajmniej dla nVidia):
978 <command>export __GL_SYNC_TO_VBLANK=1</command>
985 <title>AAlib - wyświetlanie w trybie tekstowym</title>
988 AAlib jest biblioteką do wyświetlania grafiki w trybie tekstowym,
989 używając potężnego silnika renderującego ASCII. Istnieje
990 <emphasis>wiele</emphasis> programów już ją obsługujących, takich jak Doom,
991 Quake, etc. <application>MPlayer</application> zawiera świetnie działający
992 sterownik. Jeżeli <filename>./configure</filename> wykryje zainstalowane
993 aalib, zostanie zbudowany sterownik aalib libvo.
997 Możesz używać następujących klawiszy w oknie AA, aby zmienić opcje renderowania:
1003 <row><entry>Klawisz</entry><entry>Akcja</entry></row>
1006 <row><entry><keycap>1</keycap></entry><entry>
1009 <row><entry><keycap>2</keycap></entry><entry>
1012 <row><entry><keycap>3</keycap></entry><entry>
1015 <row><entry><keycap>4</keycap></entry><entry>
1018 <row><entry><keycap>5</keycap></entry><entry>
1019 włącz/wyłącz szybkie renderowanie
1021 <row><entry><keycap>6</keycap></entry><entry>
1022 ustaw tryb ditheringu (brak, error distribution, Floyd Steinberg)
1024 <row><entry><keycap>7</keycap></entry><entry>
1027 <row><entry><keycap>8</keycap></entry><entry>
1028 przełączanie kontroli między aa i <application>MPlayerem</application>
1035 <title>Następujące opcje mogą być użyte w wierszu poleceń:</title>
1037 <term><option>-aaosdcolor=<replaceable>V</replaceable></option></term>
1043 <term><option>-aasubcolor=<replaceable>V</replaceable></option></term>
1045 Zmiana koloru napisów
1047 gdzie <replaceable>V</replaceable> jest jednym z:
1048 <literal>0</literal> (normalny),
1049 <literal>1</literal> (ciemny),
1050 <literal>2</literal> (pogrubiony),
1051 <literal>3</literal> (pogrubiona czcionka),
1052 <literal>4</literal> (odwrócony),
1053 <literal>5</literal> (specjalny).
1059 <title>AAlib samo w sobie ma wiele opcji. Poniżej znajduje się
1060 kilka ważniejszych:</title>
1062 <term><option>-aadriver</option></term>
1064 Ustawia sugerowany sterownik aa (X11, curses, Linux)
1068 <term><option>-aaextended</option></term>
1070 Używa wszystkich 256 znaków.
1074 <term><option>-aaeight</option></term>
1076 Używa 8-bitowego ASCII
1080 <term><option>-aahelp</option></term>
1082 Wyświetla wszystkie opcje aalib
1089 Renderowanie bardzo obciąża CPU, zwłaszcza przy użyciu AA-on-X (aalib w X),
1090 a zajmuje mniej CPU na standardowej, nie-framebufferowej konsoli.
1091 Użyj SVGATextMode, aby ustawić duży tryb tekstowy i baw się dobrze!
1092 (drugi monitor z kartą Hercules wymiata:))
1093 (ale moim skromnym zdaniem możesz użyć opcji
1094 <option>-vf 1bpp</option> aby uzyskać grafikę na hgafb:)
1099 Użyj opcji <option>-framedrop</option>, jeżeli Twój komputer nie jest na tyle
1100 szybki, aby wyrenderować wszystkie ramki!
1104 Odtwarzając w terminalu osiągniesz lepszą szybkość i jakość używając sterownika
1105 Linux, a nie curses (<option>-aadriver linux</option>).
1106 Jednakże będziesz potrzebował praw zapisu na
1107 <filename>/dev/vcsa<replaceable><terminal></replaceable></filename>!
1108 Nie jest to wykrywane automatycznie przez aalib, ale vo_aa próbuje
1109 znaleźć najlepszy tryb. Spójrz na
1110 <ulink url="http://aa-project.sf.net/tune"/>,
1111 jest tam więcej informacji o dostrajaniu.
1118 <title><systemitem class="library">libcaca</systemitem> - Color ASCII Art library (biblioteka kolorowego ASCII-Art)</title>
1121 Biblioteka <ulink url="http://sam.zoy.org/projects/libcaca/"><systemitem class="library">libcaca</systemitem></ulink>
1122 jest bibiloteką produkującą tekst zamiast pikseli, może więc pracować na
1123 starszych kartach graficznych oraz terminalach tekstowych. Jest podobna do
1124 słynnej biblioteki <systemitem class="library">AAlib</systemitem>.
1125 <systemitem class="library">libcaca</systemitem> potrzebuje do pracy terminalu,
1126 powinna więc działać na wszystkich systemach Uniksowych (włącznie z Mac OS X),
1128 <systemitem class="library">slang</systemitem> lub biblioteki
1129 <systemitem class="library">ncurses</systemitem>, w DOSie używając biblioteki
1130 <systemitem class="library">conio.h</systemitem> i w systemach Windowsowych
1131 używając <systemitem class="library">slang</systemitem> lub
1132 <systemitem class="library">ncurses</systemitem> (poprzez emulację Cygwin) bądź
1133 <systemitem class="library">conio.h</systemitem>. Jeżeli
1134 <filename>./configure</filename>
1135 wykryje <systemitem class="library">libcaca</systemitem>, to zostanie zbudowany
1136 sterownik caca libvo.
1140 <title>Różnice między <systemitem class="library">AAlib</systemitem> są
1141 następujące:</title>
1143 16 dostępnych kolorów na wyjściu znakowym (256 par kolorów)
1146 dirthering obrazu kolorowego
1151 <title>Lecz <systemitem class="library">libcaca</systemitem> ma także
1152 następujące ograniczenia:</title>
1154 brak obsługi jasności, kontrastu, gammy
1159 Aby zmienić opcje renderowania, możesz użyć następujących klawiszy w oknie caca:
1165 <row><entry>Klawisz</entry><entry>Akcja</entry></row>
1168 <row><entry><keycap>d</keycap></entry><entry>
1169 Przełączanie metod ditheringu <systemitem class="library">libcaca</systemitem>.
1171 <row><entry><keycap>a</keycap></entry><entry>
1172 Przełączanie anyaliasingu (wygładzania)
1173 <systemitem class="library">libcaca</systemitem>.
1175 <row><entry><keycap>b</keycap></entry><entry>
1176 Przełączanie tła <systemitem class="library">libcaca</systemitem>.
1183 <title><systemitem class="library">libcaca</systemitem> będzie także szukać
1184 następujących zmiennych środowiskowych:</title>
1186 <term><option>CACA_DRIVER</option></term>
1188 Ustawia zalecany sterownik caca, np. ncurses, slang, x11.
1192 <term><option>CACA_GEOMETRY (tylko X11)</option></term>
1194 Określa liczbę wierszy i kolumn, np. 128x50.
1198 <term><option>CACA_FONT (tylko X11)</option></term>
1200 Określa jakiej użyć czcionki, np. fixed, nexus.
1206 Jeżeli Twój komputer nie jest wystarczająco szybki, aby renderować
1207 wszystkie ramki, użyj opcji <option>-framedrop</option>.
1214 <title>VESA - wyjście na VESA BIOS</title>
1217 Ten sterownik został zaprojektowany i napisany jako
1218 <emphasis role="bold">ogólny sterownik</emphasis> dla dowolnej karty,
1219 która ma BIOS zgodny z VESA VBE 2.0. Inną zaletą tego sterownika jest to,
1220 że próbuje on wymusić włączenie wyjścia TV.
1221 <citetitle>VESA BIOS EXTENSION (VBE) Version 3.0, z dnia 16 września 1998</citetitle>
1227 <title>Podwójne kontrolery (Dual-Controller Designs)</title>
1229 VBE 3.0 obsługuje podwójne kontrolery zakładając, że zwykle obydwa kontrolery
1230 są dostarczane przez tego samego OEM, pod kontrolą pojedynczego ROM BIOSu
1231 na karcie graficznej. Jest możliwe ukrycie przed aplikacją,
1232 że obecne są dwa kontrolery. Ograniczeniem tego jest brak możliwości
1233 równoczesnego używania niezależnych kontrolerów, ale pozwala aplikacjom
1234 wypuszczonym przed VBE 3.0 na normalne działanie.
1235 Funkcja VBE 00h (zwróć informację o kontrolerze) zwraca połączone
1236 informacje o obydwóch kontrolerach, włącznie z połączoną listą
1238 Gdy aplikacja wybiera tryb, włączany jest odpowiedni kontroler.
1239 Każda z pozostałych funkcji VBE operuje później na aktywnym kontrolerze.
1245 Są więc szanse, że używając tego sterownika uzyskasz działające wyjście TV.
1246 (Zgaduję, że często wyjście TV jest samodzielnym układem (standalone head),
1247 lub przynajmniej samodzielnym wyjściem.)
1250 <itemizedlist spacing="compact">
1251 <title>ZALETY</title>
1253 Jest szansa, że będziesz mógł oglądać filmy
1254 <emphasis role="bold">nawet, gdy Linux nie wie</emphasis>, jakiego sprzętu używasz.
1257 Nie ma potrzeby instalowania jakichkolwiek rzeczy związanych z grafiką
1258 (takich jak X11 (AKA XFree86), fbdev i tak dalej) na Twoim Linuksie.
1259 Ten sterownik można uruchamiać z <emphasis role="bold">trybu tekstowego</emphasis>.
1262 Jest szansa że uzyskasz <emphasis role="bold">działające wyjście TV</emphasis>.
1263 (Jest tak przynajmniej w przypadku kart ATI).
1266 Ten sterownik wywołuje procedurę obsługi przerwania 10h
1267 (<function>int 10h</function> handler), nie jest więc emulatorem -
1268 odwołuje się do <emphasis role="bold">rzeczywistych</emphasis> rzeczy
1269 <emphasis>rzeczywistego</emphasis> BIOSu w
1270 <emphasis>trybie rzeczywistym (real-mode)</emphasis>. (tak naprawdę,
1271 to w trybie vm86, ale działa równie szybko).
1274 Możesz używać VIDIX, uzyskując przez to przyśpieszone wyświetlanie video
1275 <emphasis role="bold">oraz</emphasis> wyjście TV w tym samym czasie!
1276 (Zalecane dla kart ATI.)
1279 Jeżeli masz VESA VBE 3.0+ i określiłeś gdzieś
1280 <option>monitor-hfreq, monitor-vfreq, monitor-dotclock</option>
1281 (w pliku konfiguracyjnym lub w wierszu poleceń), uzyskasz najwyższą możliwą
1282 częstotliwość odświeżania (Używając General Timing Formula
1283 (Ogólnej Formuły Taktowania)). Aby to włączyć, musisz określić
1284 <emphasis role="bold">wszystkie</emphasis> opcje monitora.
1288 <itemizedlist spacing="compact">
1291 Działa tylko na <emphasis role="bold">systemach x86</emphasis>.
1294 Może być używane tylko przez użytkownika
1295 <systemitem class="username">root</systemitem>.
1298 Obecnie jest dostępne tylko dla <emphasis role="bold">Linuksa</emphasis>.
1304 Nie używaj tego sterownika wraz z <emphasis role="bold">GCC 2.96</emphasis>!
1310 <title>OPCJE WIERSZA POLECEŃ DLA VESA</title>
1312 <term><option>-vo vesa:<replaceable>opts</replaceable></option></term>
1314 obecnie rozpoznawane: <literal>dga</literal>, aby wymusić tryb dga oraz
1315 <literal>nodga</literal>, aby wyłączyć tryb dga. W trybie dga możesz
1316 włączyć podwójne buforowanie
1317 opcją <option>-double</option>. Informacja: możesz pominąć
1318 te parametry, aby włączyć <emphasis role="bold">automatyczne wykrywanie
1319 </emphasis> trybu dga.
1324 <itemizedlist spacing="compact">
1325 <title>ZNANE PROBLEMY I ICH OBEJŚCIA</title>
1327 Jeżeli zainstalowałeś czcionkę <emphasis role="bold">NLS
1328 (Native Language Support - Obsługa Języka Rodzimego)</emphasis>
1329 w swoim Linuksie i używasz sterownika VESA z trybu tekstowego to po
1330 zakończeniu <application>MPlayera</application> będziesz miał załadowaną
1331 <emphasis role="bold">czcionkę ROM</emphasis> zamiast narodowej.
1332 Możesz z powrotem załadować czcionkę narodową używając na przykład narzędzia
1333 <command>setsysfont</command> z dystrybucji Mandrake/Mandriva.
1334 (<emphasis role="bold">Podpowiedź</emphasis>:
1335 To samo narzędzie jest używane do lokalizacji fbdev).
1338 Niektóre <emphasis role="bold">Linuksowe sterowniki grafiki</emphasis>
1339 nie aktualizują aktywnego <emphasis role="bold">trybu BIOS</emphasis>
1340 w pamięci DOS. Więc jeżeli masz taki problem - zawsze używaj trybu VESA
1341 tylko z <emphasis role="bold">trybu tekstowego</emphasis>.
1342 W przeciwnym wypadku tryb tekstowy (#03) i tak będzie włączany
1343 i będziesz musiał restartować komputer.
1346 Często po zakończeniu pracy sterownika VESA dostajesz
1347 <emphasis role="bold">czarny</emphasis> ekran.
1348 Aby przywrócić ekran do stanu oryginalnego po prostu przełącz się na
1349 inną konsolę (wciskając <keycap>Alt</keycap>+<keycap>F<x></keycap>)
1350 po czym przełącz się z powrotem na poprzednią konsolę w ten sam sposób.
1353 Aby uzyskać <emphasis role="bold">działające wyjście TV</emphasis>
1354 musisz mieć podłączony odbiornik TV przed włączeniem swojego PC,
1355 ponieważ video BIOS inicjalizuje się tylko podczas procedury POST
1366 Unikaj, jeśli to możliwe. Wyjście na X11 (używa rozszerzenia współdzielonej
1367 pamięci) nie używa żadnego przyśpieszania sprzętowego.
1368 Obsługuje (przyśpieszane przez MMX/3DNow/SSE, lecz ciągle wolne) skalowanie
1369 programowe. Użyj opcji <option>-fs -zoom</option>.
1370 Większość kart ma obsługę sprzętowego skalowania, warto więc użyć dla nich
1371 opcji <option>-vo xv</option> lub
1372 <option>-vo xmga</option> dla kart Matrox.
1376 Problemem jest to, że sterowniki do większości kart nie obsługują sprzętowego
1377 przyśpieszenia na wyjściu na drugi monitor (second head)/TV.
1378 W takim przypadku widać zielone/niebieskie okno zamiast filmu.
1379 To tutaj przydaje się ten sterownik, lecz potrzebujesz potężnego
1380 CPU aby używać programowego skalowania. Nie używaj programowego
1381 wyjścia SDL + skalowania, jakość obrazu jest o wiele gorsza!
1385 Skalowanie programowe jest bardzo wolne, lepiej spróbuj zmienić tryb video.
1386 Jest to bardzo proste. Spójrz na
1387 <link linkend="dga-modelines">wiersze trybów sekcji DGA</link>
1388 i wstaw je do swojego <filename>XF86Config</filename>.
1390 <itemizedlist spacing="compact">
1392 Jeżeli masz 4.x.x: użyj opcji <option>-vm</option>.
1393 Zmieni ona rozdzielczość na taką jaką ma twój film. Jeżeli nie:
1396 W XFree86 3.x.x: musisz poruszać się po dostępnych rozdzielczościach
1397 poprzez kombinacje klawiszy
1398 <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>Keypad +</keycap>
1400 <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>Keypad -</keycap>.
1406 Jeżeli nie możesz znaleźć trybów, które wstawiłeś, przeszukaj komunikaty
1407 XFree86. Niektóre sterowniki nie mogą używać niskich pixelclock
1408 (częstotliwości taktowania układu RAMDAC), które są wymagane dla trybów
1409 o niskiej rozdzielczości.
1416 <title>VIDIX</title>
1419 <title>WSTĘP</title>
1421 <acronym>VIDIX</acronym> jest skrótem od
1422 <emphasis role="bold">VID</emphasis>eo
1423 <emphasis role="bold">I</emphasis>nterface
1424 for *ni<emphasis role="bold">X</emphasis>
1425 (Interfejs VIDeo dla *niXów).
1426 VIDIX został zaprojektowany i napisany jako interfejs dla szybkich
1427 sterowników działających w przestrzeni
1428 użytkownika (user-space), zapewniających taką samą wydajność, jak mga_vid
1429 dla kart Matrox. Jest także wysoce przenośny (portable).
1433 Ten interfejs został zaprojektowany jako próba dopasowania istniejących
1434 interfejsów przyśpieszanego video
1435 (znanych jako mga_vid, rage128_vidm radeon_vid, pm3_vid) do ustalonego
1436 schematu. Zapewnia wysokopoziomowy interfejs dla układów znanych jako BES
1438 lub OV (Video Overlay - nakładka video).
1439 Nie zapewnia on niskopoziomowego interfejsu do tworów znanych jako serwery
1440 grafiki. (nie chcę współzawodniczyć z zespołem X11 w przełączaniu trybów
1441 graficznych). Innymi słowy,
1442 głównym celem tego interfejsu jest maksymalizacja szybkości odtwarzania video.
1445 <itemizedlist spacing="compact">
1446 <title>ZASTOSOWANIE</title>
1448 Możesz używać samodzielnego sterownika wyjścia video:
1449 <option>-vo xvidix</option>. Ten sterownik został stworzony jako
1451 dla technologii VIDIX. Wymaga serwera X i może pracować tylko pod nim.
1452 Zwróć uwagę na to, że stosowany jest bezpośredni dostęp do sprzętu
1453 i omijany jest sterownik X, pixmapy przechowywane (cached) w pamięci karty
1454 mogą zostać uszkodzone. Możesz temu zapobiec ograniczając ilość używanej przez
1455 X pamięci poprzez opcję "VideoRam" w sekcji "device".
1456 Powinieneś ustawić to na rozmiar pamięci na karcie minus 4MB.
1457 Jeżeli masz mniej niż 8MB pamięci video (video RAM),
1458 możesz użyć zamiast tego opcji "XaaNoPixmapCache" w sekcji "screen".
1461 Istnieje konsolowy sterownik VIDIX: <option>-vo cvidix</option>.
1462 Wymaga on dla większości kart działającego i zainicjalizowanego bufora ramki
1463 (albo po prostu zapaskudzisz sobie ekran). Otrzymasz podobny efekt jak przy
1464 <option>-vo mga</option> lub <option>-vo fbdev</option>. Jednakże karty nVidia
1465 są zdolne do wyświetlania w pełni graficznego obrazu w konsoli całkowicie
1466 tekstowej. Więcej informacji znajdziesz w sekcji
1467 <link linkend="vidix-nvidia">nvidia_vid</link>.
1468 Żeby pozbyć się tekstu na ramkach i mrugającego kursora, wypróbuj coś w rodzaju
1471 <screen>setterm -cursor off > /dev/tty9</screen>
1474 (zakładając, że do tej pory nie używałeś <systemitem>tty9</systemitem>)
1475 a potem przełącz się na <systemitem>tty9</systemitem>.
1476 Z drugiej strony, <option>-colorkey 0</option> powinno dać video odtwarzające
1477 się "w tle", chociaż działanie tego zależy od prawidłowego funkcjonowania
1481 Możesz użyć podurządzenia (subdevice) VIDIX, które zostało dodane
1482 do rozmaitych sterowników wyjścia video, takich jak:
1483 <option>-vo vesa:vidix</option>
1484 (<emphasis role="bold">tylko Linux</emphasis>)
1485 oraz <option>-vo fbdev:vidix</option>.
1490 W rzeczywistości nie ma znaczenia, który sterownik wyjścia video jest używany z
1491 <emphasis role="bold">VIDIX</emphasis>.
1494 <itemizedlist spacing="compact">
1495 <title>WYMAGANIA</title>
1497 Karta graficzna powinna pracować w trybie graficznym (z wyjątkiem kart nVidia
1498 z w/w sterownikiem wyjścia <option>-vo cvidix</option>).
1501 Sterownik wyjścia video <application>MPlayera</application> powinien znać
1502 aktywny tryb video, a także powinien być w stanie przekazać podurządzeniu
1503 VIDIX niektóre cechy serwera.
1508 <title>METODY UŻYWANIA</title>
1510 Gdy VIDIX używany jest jako <emphasis role="bold">podurządzenie</emphasis>
1511 (<option>-vo vesa:vidix</option>) konfiguracja trybu video jest dokonywana
1512 przez urządzenie wyjścia video (w skrócie
1513 <emphasis role="bold">vo_server</emphasis>).
1514 Możesz więc przekazać <application>MPlayerowi</application>
1515 takie same ustawienia jak dla vo_server.
1516 Dodatkowo rozumie on ustawienie <option>-double</option>
1517 jako globalnie widoczny parametr.
1518 (Zalecam używanie tego ustawienia z VIDIX przynajmniej dla kart ATI).
1519 Jeżeli chodzi o <option>-vo xvidix</option>, to obecnie rozpoznaje następujące
1520 opcje <option>-fs -zoom -x -y -double</option>.
1524 Możesz także określić sterownik VIDIX jako trzeci podargument w wierszu poleceń:
1526 <screen>mplayer -vo xvidix:mga_vid.so -fs -zoom -double <replaceable>plik.avi</replaceable></screen>
1528 <screen>mplayer -vo vesa:vidix:radeon_vid.so -fs -zoom -double -bpp 32 <replaceable>plik.avi</replaceable></screen>
1530 Ale jest to niebezpieczne i nie powinieneś tego robić.
1531 W tym przypadku podany sterownik zostanie wymuszony i rezultat może być
1532 nieprzewidywalny (może <emphasis role="bold">zawiesić</emphasis> Twój komputer).
1533 Powinieneś to robić TYLKO, jeśli jesteś całkowicie pewien, że zadziała,
1534 a <application>MPlayer</application> nie robi tego automatycznie.
1535 Proszę, powiadom o tym deweloperów. Prawidłowym sposobem jest używanie VIDIX
1536 bez żadnych argumentów, aby umożliwić automatyczne wykrywanie sterownika.
1540 Ponieważ VIDIX wymaga bezpośredniego dostępu do sprzętu, musisz uruchamiać
1541 <application>MPlayera</application> jako root lub ustawić bit SUID na binarce
1542 <application>MPlayera</application>
1543 (<emphasis role="bold">Ostrzeżenie: Jest to zagrożenie bezpieczeństwa!</emphasis>).
1544 Alternatywnie możesz używać specjalnego modułu jądra, takiego jak ten:
1549 Ściągnij <ulink url="http://www.arava.co.il/matan/svgalib/">rozwojową wersję</ulink>
1550 svgalib (na przykład 1.9.17) <emphasis role="bold">LUB</emphasis> ściągnij
1551 <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/MPlayer/contrib/svgalib/svgalib_helper-1.9.17-mplayer.tar.bz2">stąd</ulink>
1552 wersję stworzoną przez Alexa specjalnie do użytku z <application>MPlayerem</application>
1553 (nie potrzebuje ona do kompilacji źródeł svgalib)
1556 Skompiluj moduł w katalogu <filename class="directory">svgalib_helper</filename>
1557 (jeżeli ściągnąłeś źródła ze strony svgalib to można go znaleźć wewnątrz katalogu
1558 <filename class="directory">svgalib-1.9.17/kernel/</filename>) i załaduj go (insmod).
1561 Aby utworzyć odpowiednie urządzenia (devices) w katalogu <filename class="directory">/dev</filename>,
1562 wykonaj jako root <screen>make device</screen> w katalogu <filename class="directory">svgalib_helper</filename>.
1565 Przenieś katalog <filename class="directory">svgalib_helper</filename> do
1566 <filename class="directory">mplayer/main/libdha/svgalib_helper</filename>.
1569 Wymagane jeżeli ściągnąłeś źródła ze strony svgalib: usuń komentarz przed
1570 wierszem CFLAGS zawierający ciąg "svgalib_helper" z
1571 <filename class="directory">libdha/Makefile</filename>.
1574 Przekompiluj i zainstaluj libdha
1579 <sect3 id="vidix-ati">
1580 <title>Karty ATI</title>
1583 Obecnie większość kart ATI jest obsługiwana natywnie,
1584 od Mach64 do najnowszych Radeonów.
1588 Są dwie skompilowanie binarki: <filename>radeon_vid</filename> dla Radeonów
1589 oraz <filename>rage128_vid</filename> dla kart Rage 128.
1590 Możesz wymusić jedną z nich lub pozwolić systemowi VIDIX na autodetekcję
1591 dostępnych sterowników.
1596 <sect3 id="vidix-mga">
1597 <title>Karty Matrox</title>
1600 Matrox G200, G400, G450 i G550 zgłoszono jako działające.
1604 Sterownik obsługuje korektory (equalizery) video i powinien być prawie tak
1605 szybki jak <link linkend="mga_vid">bufor ramki Matrox</link>
1610 <sect3 id="vidix-trident">
1611 <title>Karty Trident</title>
1614 Jest dostępny sterownik dla układu Trident Cyberblade/i1, który można znaleźć
1615 na płytach głównych VIA Epia.
1619 Sterownik ten został napisany przez (i jest pod opieką)
1620 <ulink url="http://www.blackfiveservices.co.uk/EPIAVidix.shtml">Alastaira M. Robinsona</ulink>.
1625 <sect3 id="vidix-3dlabs">
1626 <title>Karty 3DLabs</title>
1629 Chociaż istnieje sterownik dla układów 3DLabs GLINT R3 oraz Permedia3,
1630 to nikt go nie testował (sprawozdania są mile widziane).
1635 <sect3 id="vidix-nvidia">
1636 <title>Karty nVidia</title>
1639 Unikalną cechą sterownika nvidia_vid jest jego zdolność do wyświetlania obrazu
1640 na <emphasis role="bold">zwykłej, czysto tekstowej konsoli</emphasis> - bez
1641 magicznych X, bufora ramki, czy czegokolwiek.
1642 W tym celu będziemy musieli użyć wyjścia video <option>cvidix</option>, jak
1643 w pokazuje poniższy przykład:
1644 <screen>mplayer -vo cvidix <replaceable>przyklad.avi</replaceable></screen>
1649 <sect3 id="vidix-sis">
1650 <title>Karty SiS</title>
1653 Jest to kod wysoce eksperymentalny, tak jak nvidia_vid.
1657 Przetestowano go na SiS 650/651/740 (najczęściej używane układy w
1658 minimalistycznych pecetach "Shuttle XPC" z płytami
1670 <sect2 id="directfb">
1671 <title>DirectFB</title>
1674 "DirectFB jest biblioteką graficzną, która była tworzona z myślą o
1675 systemach typu embedded.
1676 Oferuje ona maksymalną przyśpieszaną sprzętowo wydajność przy minimalnym
1677 zużyciu zasobów i minimalnym narzucie biblioteki.
1678 " - cytat z <ulink url="http://www.directfb.org"/>
1679 </para></blockquote>
1681 <para>Nie będę tu podawał cech DirectFB.</para>
1684 Chociaż <application>MPlayer</application> nie jest obsługiwany jako
1685 "dostawca video" dla DirectFB,
1686 ten sterownik wyjścia umożliwi odtwarzanie video poprzez DirectFB.
1687 Będzie ono - oczywiście - przyśpieszane.
1688 Na moim Matroksie G400 szybkość DirectFB była taka sama jak XVideo.
1692 Zawsze próbuj używać najnowszej wersji DirectFB.
1693 Możesz używać opcji DirectFB w wierszu poleceń, używając opcji
1694 <option>-dfbopts</option>. Wyboru warstwy można dokonać metodą podurządzenia.
1695 Przykład: <option>-vo directfb:2</option> (standardową jest warstwa -1 : autodetekcja)
1702 <title>DirectFB/Matrox (dfbmga)</title>
1705 Przeczytaj proszę <link linkend="directfb">główną sekcję DirectFB</link>,
1706 znajdziesz tam ogólne informacje.
1710 Ten sterownik wyjścia video włączy CRTC2
1711 (na drugim wyjściu z karty) w kartach Matrox G400/G450/G550,
1712 wyświetlając obraz <emphasis role="bold">niezależnie</emphasis>
1713 od pierwszego wyjścia z karty.
1717 Ville Syrjala ma na swojej stronie domowej
1718 <ulink url="http://www.sci.fi/~syrjala/directfb/Matrox_TV-out_README.txt">README</ulink>
1720 <ulink url="http://www.sci.fi/~syrjala/directfb/matrox-tv-out-howto">HOWTO</ulink>
1721 wyjaśniające, jak uruchomić wyjście TV DirectFB w kartach Matrox.
1725 Pierwszą wersją DirectFB, jaką udało nam się uruchomić była 0.9.17
1726 (wadliwa, potrzebuje łatki <systemitem>surfacemanager</systemitem>
1729 <link linkend="mga_vid">mga_vid</link> jest od lat w planach.
1731 <ulink url="../../tech/patches.txt">łatki</ulink>.
1737 <!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
1740 <sect1 id="mpeg_decoders">
1741 <title>Dekodery MPEG</title>
1744 <title>Wejście i wyjście DVB</title>
1747 <application>MPlayer</application> obsługuje karty z układem Siemens DVB,
1748 od producentów takich, jak: Siemens, Technotrend, Galaxis czy Hauppauge.
1749 Najnowsze sterowniki DVB są dostępne na
1750 <ulink url="http://www.linuxtv.org">stronie Linux TV</ulink>.
1751 Jeżeli chcesz programowego transkodowania, powinieneś dysponować procesorem
1752 z zegarem co najmniej 1GHz.
1756 Configure powinien wykryć Twoją kartę DVB. Jeżeli tak się nie stało,
1757 możesz wymusić obsługę DVB używając
1760 <para><screen>./configure --enable-dvb</screen></para>
1762 <para>Jeżeli Twoje nagłówki 'ost' znajdują się w niestandardowym miejscu,
1763 ustaw ścieżkę przy pomocy</para>
1765 <para><screen>./configure --with-extraincdir=<replaceable>katalog ze źródłami DVB</replaceable>/ost/include</screen></para>
1767 <para>Po czym skompiluj i zainstaluj jak zwykle.</para>
1770 <title>ZASTOSOWANIE</title>
1772 Sprzętowego dekodowania (odtwarzanie standardowych plików MPEG-1/2)
1773 można dokonać tą komendą:
1777 <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes <replaceable>plik.mpg|vob</replaceable></screen></para>
1780 Programowe dekodowanie oraz transkodowanie różnych formatów do MPEG-1
1781 można uzyskać używając polecenia podobnego do:
1784 mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes <replaceable>twójplik.roz</replaceable>
1785 mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf expand <replaceable>twójplik.roz</replaceable>
1789 Zauważ, że karty DVB obsługują tylko rozdzielczość pionową równą 288 i 576 dla
1790 PAL oraz 240 i 480 dla NTSC.
1791 <emphasis role="bold">Musisz</emphasis> przeskalować obraz, dodając
1792 <option>scale=szerokość:wysokość</option>,
1793 z wybraną wysokością i szerokością do opcji <option>-vf</option>.
1794 Karty DVB akceptują różne szerokości, takie jak 720, 704, 640, 512, 480, 352
1795 itp. i dokonują sprzętowego skalowania w kierunku horyzontalnym,
1796 więc w większości przypadków nie musisz skalować horyzontalnie.
1797 Dla MPEG-4 (DivX) 512x384 (proporcje 4:3) wypróbuj:
1800 <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf scale=512:576</screen></para>
1802 <para>Jeżeli masz film w formacie panoramicznym i nie chcesz go skalować
1803 do pełnej wysokości, możesz użyć filtru <option>expand=szer:wys</option>
1804 aby dodać czarne paski. Aby wyświetlić MPEG-4 (DivX) 640x384, wypróbuj:
1807 <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf expand=640:576 <replaceable>plik.avi</replaceable>
1810 <para>Jeżeli twój CPU jest za wolny na pełnowymiarowy MPEG-4 (DivX) 720x576,
1811 spróbuj przeskalować w dół:</para>
1813 <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf scale=352:576 <replaceable>plik.avi</replaceable>
1816 <para>Jeżeli to nie poprawiło szybkości, spróbuj także pionowego
1817 skalowania w dół:</para>
1819 <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf scale=352:288 <replaceable>plik.avi</replaceable>
1823 Dla OSD i napisów użyj cechy OSD filtru expand. Zamiast
1824 <option>expand=wys:szer</option> lub
1825 <option>expand=wys:szer:x:y</option>, użyj więc
1826 <option>expand=wys:szer:x:y:1</option> (piąty parametr <option>:1</option>
1827 na końcu umożliwi renderowanie (wyświetlanie) OSD).
1828 Możesz chcieć przesunąć obraz trochę w górę, aby zyskać więcej miejsca na
1829 napisy. Możesz także chcieć przesunąć napisy w górę, jeżeli znajdują się poza
1830 ekranem TV, użyj opcji <option>-subpos <0-100></option>, aby to dopasować
1831 (<option>-subpos 80</option> jest dobrym wyborem).
1835 Aby odtwarzać filmy z liczbą klatek na sekundę inną niż 25 na telewizorze PAL
1836 lub na wolnym CPU, dodaj opcję <option>-framedrop</option>.
1840 Zachowanie proporcji plików MPEG-4 (DivX) oraz optymalne parametry skalowania
1841 (sprzętowe poziome i programowe pionowe z zachowaniem odpowiednich proporcji),
1842 można uzyskać przy użyciu nowego filtru dvbscale:
1846 dla TV 4:3: -vf dvbscale,scale=-1:0,expand=-1:576:-1:-1:1
1847 dla TV 16:9: -vf dvbscale=1024,scale=-1:0,expand=-1:576:-1:-1:1
1851 <title>Cyfrowa telewizja (moduł wejścia DVB)</title>
1852 <para>Możesz użyć swojej karty DVB do oglądania cyfrowej telewizji.</para>
1856 Powinieneś mieć zainstalowane programy <command>scan</command> oraz
1857 <command>szap/tzap/czap/azap</command>; wszystkie są w paczce ze sterownikami.
1861 Sprawdź czy Twoje sterowniki działają prawidłowo używając programu takiego jak
1862 <ulink url="http://sf.net/projects/dvbtools/"><command>dvbstream</command></ulink>
1863 (jest on podstawą modułu wejścia DVB).
1867 Teraz powinieneś ułożyć plik <filename>~/.mplayer/channels.conf</filename>
1868 zgodnie ze składnią akceptowaną przez <command>szap/tzap/czap/azap</command>
1869 lub kazać <command>scan</command> zrobić to za Ciebie.
1873 Jeżeli masz kartę więcej niż jednego typu (np. ATSC, satelita, kablówka,
1874 z nadajnika naziemnego), to możesz zapisać swoje pliki kanałów jako:
1875 <filename>~/.mplayer/channels.conf.sat</filename> (satelita),
1876 <filename>~/.mplayer/channels.conf.ter</filename> (naziemna),
1877 <filename>~/.mplayer/channels.conf.cbl</filename> (kablówka),
1878 oraz <filename>~/.mplayer/channels.conf.atsc</filename>
1879 dając w ten sposób <application>MPlayerowi</application> wskazówkę aby
1880 używał tych plików zamiast <filename>~/.mplayer/channels.conf</filename>,
1881 a Ty musisz tylko określić, której karty użyć.
1885 Upewnij się, że w <filename>channels.conf</filename> masz
1886 <emphasis>tylko</emphasis> kanały niekodowane (Free to Air). W przeciwnym
1887 razie <application>MPlayer</application> będzie próbował przeskoczyć do
1888 następnego widzialnego kanału, lecz może to zająć trochę czasu jeżeli
1889 wystąpuje po sobie wiele kanałów kodowanych.
1893 W polach audio i video możesz użyć rozszerzonej składni:
1894 <option>...:pid[+pid]:...</option> (każdy maksymalnie dla 6 pidów);
1895 W tym przypadku <application>MPlayer</application> uwzględni w strumieniu
1896 wszystkie podane pidy, plus pid 0 (zawierający PAT). Zachęcamy do
1897 uwzględnienia w każdym wierszu pidu PMT (jeżeli go znasz) dla określanego
1898 kanału. Inne możliwe zastosowania: pid televideo, druga ścieżka dźwiękowa,
1903 Jeśli <application>MPlayer</application> często uskarża się na
1904 <screen>Too many video/audio packets in the buffer</screen>
1905 (za dużo pakietów video/audio w buforze) albo jeśli zauważysz rosnący brak
1906 synchronizacji między audio a video spróbuj użyć demuksera MPEG-TS
1907 z libavformat, dodając
1908 <option>-demuxer lavf -lavfdopts probesize=128</option>
1913 Aby wyświetlić pierwszy z kanałów obecnych na Twojej liście, uruchom
1921 Jeżeli chcesz oglądać określony kanał, na przykład R1, uruchom
1929 Jeżeli masz więcej niż jedną kartę, będziesz musiał określić numer
1930 karty, na której jest widoczny kanał (np. 2), korzystając z następującej
1939 Aby przełączać kanały używaj klawiszy <keycap>h</keycap> (następny) oraz
1940 <keycap>k</keycap> (poprzedni) lub skorzystaj z
1941 <link linkend="osdmenu">menu OSD</link>).
1945 Jeżeli Twój <filename>~/.mplayer/menu.conf</filename> zawiera wpis
1946 <literal><dvbsel></literal>, taki jak ten w przykładowym pliku
1947 <filename>etc/dvb-menu.conf</filename> (którym możesz nadpisać
1948 <filename>~/.mplayer/menu.conf</filename>), w menu głównym pokaże się
1949 podmenu, które zezwoli Ci na wybór jednego kanału z obecnych w Twoim
1950 <filename>channels.conf</filename>, możliwe, że poprzedzone menu z listą
1951 dostępnych kart, jeżeli więcej niż jedna nadaje się do użytku
1952 <application>MPlayerem</application>.
1956 Jeżeli chcesz zapisać program (audycję) na dysku, użyj
1960 mplayer -dumpfile r1.ts -dumpstream dvb://R1
1964 Jeżeli chcesz nagrać go w innym formacie (przekodowując go), możesz zamiast
1965 tego użyć polecenia podobnego do
1969 mencoder -o r1.avi -ovc xvid -xvidencopts bitrate=800 -oac mp3lame -lameopts cbr:br=128 -pp=ci dvb://R1
1973 Na stronie man znajdziesz listę opcji, które możesz przekazać modułowi wejścia
1979 <title>PRZYSZŁOŚĆ</title>
1981 Jeżeli masz pytania lub chcesz otrzymywać przyszłe ogłoszenia,
1982 a także wziąć udział w dyskusjach na ten temat, przyłącz się do naszej
1984 <ulink url="http://mplayerhq.hu/mailman/listinfo/mplayer-dvb">MPlayer-DVB</ulink>.
1985 Proszę pamiętaj, że językiem listy jest angielski.
1990 W przyszłości możesz się spodziewać zdolności wyświetlania OSD i napisów
1991 przy użyciu wbudowanej obsługi OSD przez karty DVB, a także bardziej płynnego
1992 odtwarzania filmów innych niż 25fps oraz transkodowania w czasie
1993 rzeczywistym MPEG-2 i MPEG-4
1994 (częściowa dekompresja).
2003 <para><application>MPlayer</application> obsługuje sprzętowo przyśpieszane
2004 odtwarzanie przy użyciu karty DXR2.</para>
2006 Przede wszystkim będziesz potrzebował poprawnie zainstalowanych sterowników
2007 DXR2. Sterowniki i instrukcję instalacji możesz znaleźć na stronie
2008 <ulink url="http://dxr2.sf.net/">Centrum zasobów DXR2 (DXR2 Resource Center)</ulink>.
2012 <title>ZASTOSOWANIE</title>
2014 <term><option>-vo dxr2</option></term>
2015 <listitem><para>Włącz wyjście TV.</para></listitem>
2019 <term><option>-vo dxr2:x11</option> lub <option>-vo dxr2:xv</option></term>
2020 <listitem><para>Włącz wyjście nakładki w X11.</para></listitem>
2024 <term><option>-dxr2 <opcja1:opcja2:...></option></term>
2025 <listitem><para>Ta opcja używana jest do sterowania sterownikiem DXR2.</para></listitem>
2030 Układ nakładki (overlay chipset) używany w DXR2 jest dość kiepskiej jakości,
2031 ale standardowe ustawienia powinny działać u wszystkich.
2032 OSD może być użyte z nakładką (nie na TV) poprzez rysowanie go kolorem
2033 kluczowym (colorkey).
2034 Ze standardowymi ustawieniami koloru kluczowego możesz uzyskać różne rezultaty,
2035 zwykle będziesz widział kolor kluczowy dookoła znaków lub inny śmieszny efekt.
2036 Jeżeli dobrze dostosujesz ustawienia koloru kluczowego, powinieneś uzyskać
2037 akceptowalne wyniki.
2040 <para>Listę dostępnych opcji znajdziesz na stronie man.</para>
2046 <title>DXR3/Hollywood+</title>
2049 <application>MPlayer</application> obsługuje sprzętowo przyśpieszane
2050 odtwarzanie na kartach Creative DXR3 oraz Sigma Designs Hollywood Plus.
2051 Obie te karty używają układu dekodującego em8300 firmy Sigma Designs.
2055 Przede wszystkim będziesz potrzebował poprawnie zainstalowanych sterowników
2056 DXR3/H+ w wersji 0.12.0 lub nowszej.
2057 Sterowniki i instrukcję ich instalacji możesz znaleźć na stronie
2058 <ulink url="http://dxr3.sf.net/">DXR3 & Hollywood Plus dla Linuksa</ulink>.
2059 <filename>configure</filename> powinno wykryć Twoją kartę automatycznie,
2060 kompilacja powinna przebiec bez problemu.
2063 <!-- FIXME: find a more clear presentation -->
2065 <title>ZASTOSOWANIE</title>
2067 <term><option>-vo dxr3:prebuf:sync:norm=x:<replaceable>device</replaceable></option></term>
2069 <option>overlay</option> włącza nakładkę zamiast wyjścia TV.
2070 Do działania wymaga poprawnie skonfigurowanych ustawień nakładki.
2071 Najłatwiejszym sposobem konfiguracji nakładki jest odpalenie autocal.
2072 Następnie uruchom <application>MPlayera</application> z wyjściem dxr3 oraz z
2073 wyłączoną nakładką; uruchom dxr3view.
2074 W dxr3view możesz dostrajać ustawienia nakładki i oglądać efekty na bieżąco,
2075 być może będzie to w przyszłości obsługiwane przez GUI <application>MPlayera</application>.
2076 Po poprawnym ustawieniu nakładki nie będziesz już musiał używać dxr3view.
2077 <option>prebuf</option> włącza buforowanie z wyprzedzeniem (prebuffering).
2078 Prebuffering jest możliwością układu em8300, która umożliwia przetrzymywanie
2079 w pamięci więcej niż jednej ramki video na raz. Oznacza to, że
2080 <application>MPlayer</application>
2081 uruchomiony z włączonym prebufferingiem będzie próbował cały czas utrzymywać
2082 wypełniony bufor. Jeżeli masz wolną maszynę, <application>MPlayer</application>
2083 będzie używał prawie lub dokładnie 100% CPU. Jest to szczególnie powszechne
2084 przy odtwarzaniu czystych strumieni MPEG (takich jak DVD, SVCD itd.).
2085 <application>MPlayer</application> wypełni bufor bardzo szybko, ponieważ nie
2086 będzie musiał przekodowywać strumienia do MPEG.
2087 Z prebufferingiem odtwarzanie video jest <emphasis role="bold">dużo</emphasis>
2088 mniej wrażliwe na inne programy wykorzystujące CPU. Nie będzie gubił ramek,
2089 chyba że inne aplikacje będą wykorzystywały CPU przez dłuższy czas.
2090 Uruchamiany bez prebufferingu, em8300 jest o wiele bardziej wrażliwy na
2091 obciążenie CPU, włączenie opcji <option>-framedrop</option> jest więc wysoce
2092 wskazane aby uniknąć dalszej utraty synchronizacji.
2093 <option>sync</option> włączy nowy mechanizm synchronizacji (sync-engine). Jest
2094 to na razie funkcja eksperymentalna. Z włączonym sync wewnętrzny zegar em8300
2095 będzie cały czas monitorowany. Gdy zacznie się różnić od zegara
2096 <application>MPlayera</application> zostanie zresetowany, czego skutkiem będzie
2097 opuszczenie przez em8300 wszystkich opóźnionych
2098 ramek. <option>norm=x</option> ustawi standard TV dla DXR3 bez potrzeby
2099 używania zewnętrznych narzędzi, takich jak em8300setup. Poprawnymi
2100 standardami są: 5 = NTSC, 4 = PAL-60, 3 = PAL. Specjalne standardy to
2101 2 (automatyczne dostrojenie
2102 używające PAL/PAL-60) oraz 1 (automatyczne dostrojenie używające PAL/NTSC);
2103 decydują one, którego standardu użyć patrząc na ilość klatek na sekundę filmu.
2104 norm = 0 (standardowe) nie zmienia bieżącego standardu.
2105 <option><replaceable>device</replaceable></option> = numer urządzenia, którego
2106 możesz użyć, jeżeli masz więcej niż jedną kartę em8300.
2107 Każda z tych opcji może być pominięta.
2108 <option>:prebuf:sync</option> spisuje się doskonale przy odtwarzaniu filmów
2109 MPEG-4 (DivX). Niektórzy miewają problemy podczas odtwarzania plików
2110 MPEG-1/2 korzystając
2111 z opcji prebuf. Spróbuj najpierw bez żadnych opcji. Jeżeli będziesz miał
2112 problemy z synchronizacją lub z napisami DVD, wypróbuj <option>:sync</option>.
2117 <term><option>-ao oss:/dev/em8300_ma-<replaceable>X</replaceable></option></term>
2119 Ustawia wyjście audio, gdzie <replaceable>X</replaceable> jest numerem
2120 urządzenia (0 jeżeli pojedyncza karta).
2125 <term><option>-af resample=<replaceable>xxxxx</replaceable></option></term>
2127 em8300 nie potrafi odgrywać dźwięku o częstotliwości próbkowania niższej niż
2128 44100Hz. Jeżeli częstotliwość próbkowania jest niższa niż 44100Hz wybierz
2129 44100HZ lub 48000Hz w zależności, która bardziej pasuje. Na przykład jeżeli film
2130 używa 22050Hz - wybierz 44100Hz (44100 / 2 = 22050), jeżeli używa 24000Hz -
2131 wybierz 48000Hz (48000 / 2 = 24000) i tak dalej. Nie działa to z cyfrowym
2132 wyjściem audio (<option>-ac hwac3</option>).
2137 <term><option>-vf lavc</option></term>
2139 Aby oglądać zawartość nie-MPEG na em8300 (np. MPEG-4 (DivX) lub RealVideo)
2140 będziesz musiał określić filtr video MPEG-1 taki jak
2141 <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> (lavc).
2142 Spójrz na stronę man, aby uzyskać więcej informacji o <option>-vf lavc</option>.
2143 Obecnie nie istnieje sposób ustawienia współczynnika fps dla
2144 em8300, co oznacza, że jest on zablokowany na 30000/1001fps. Z tego powodu jest
2145 bardzo wskazane abyś używał
2146 <option>-vf lavc=<replaceable>quality</replaceable>:25</option>, szczególnie
2147 jeżeli używasz buforowania z wyprzedzeniem. Dlaczego 25 a nie 30000/1001? Cóż,
2148 przy 30000/1001 odtwarzanie staje się nieco skokowe. Powód tego nie jest nam znany.
2149 Jeżeli ustawisz fps pomiędzy 25 a 27 obraz stanie się stabilny. W chwili obecnej
2150 nie możemy zrobić nic poza zaakceptowaniem tego faktu.
2155 <term><option>-vf expand=-1:-1:-1:-1:1</option></term>
2157 Chociaż sterownik DXR3 może wstawić jakieś OSD w obraz MPEG-1/2/4, ma ono
2158 o wiele niższą jakość niż tradycyjne OSD <application>MPlayera</application>,
2159 ma także liczne problemy z odświeżaniem. Powyższy wiersz najpierw zamieni
2160 wejściowe video na MPEG-4 (jest to konieczne, przepraszamy),
2161 następnie nałoży filtr expand (rozszerzenie), który
2162 nic nie rozszerzy (-1: domyślne), ale doda normalne OSD do obrazu (robi to ta
2168 <term><option>-ac hwac3</option></term>
2170 em8300 obsługuje odtwarzanie AC3 audio (dźwięk przestrzenny) poprzez cyfrowe
2171 wyjście karty. Spójrz na opcję <option>-ao oss</option> powyżej. Musi ona być
2172 użyta aby określić wyjście DXR3 zamiast tego z karty dźwiękowej.
2180 <!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
2184 <title>Inny sprzęt do wizualizacji</title>
2190 Jest to sterownik wyświetlania (<option>-vo zr</option>) dla wielu kart
2191 służących do przechwytywania/odtwarzania MJPEG (testowane z DC10+ i Buz,
2192 powinien także działać dla LML33 oraz DC10). Sterownik koduje ramkę na JPEG i
2193 wysyła ją do karty. Do konwersji na JPEG używany i wymagany jest
2194 <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>. Korzystając ze specjalnego
2195 trybu <emphasis>cinerama</emphasis>
2196 możesz oglądać filmy w formacie panoramicznym (wide screen), zakładając że masz
2197 dwa ekrany i dwie karty MJPEG. W zależności od rozdzielczości i ustawień
2198 jakości, sterownik ten może wymagać sporo mocy CPU. Pamiętaj, aby użyć
2199 <option>-framedrop</option>, jeżeli Twoja maszyna jest zbyt wolna. Info: Mój AMD
2200 K6-2 350MHz jest (z <option>-framedrop</option>) całkiem wystarczający do
2201 oglądania materiałów o rozmiarach VCD, oraz przeskalowanych w dół filmów.
2205 Sterownik ten "rozmawia" ze sterownikiem jądra dostępnym na
2206 <ulink url="http://mjpeg.sf.net"/>, musisz więc go najpierw uruchomić.
2207 Obecność karty MJPEG jest wykrywana automatycznie przez skrypt
2208 <filename>configure</filename>. Jeżeli autodetekcja zawiedzie, wymuś wykrywanie
2209 używając <screen>./configure --enable-zr</screen>
2212 Wyjście można kontrolować licznymi opcjami. Obszerny opis opcji można znaleźć na
2213 stronie man, krótki poprzez wywołanie
2214 <screen>mplayer -zrhelp</screen>
2218 Rzeczy takie, jak skalowanie i OSD (wyświetlanie na ekranie) nie są obsługiwane
2219 przez ten sterownik, ale można je uzyskać poprzez filtry video. Załóżmy, że
2220 masz film w rozdzielczości 512x272 i chciałbyś go wyświetlić na pełnym
2221 ekranie, używając swojego DC10+. Istnieją trzy główne możliwości - możesz
2222 przeskalować film do szerokości 768, 384 lub 192. Ze względu na wydajność i
2223 jakość, wybrałbym przeskalowanie filmu do 384x204 używając szybkiego
2224 programowego skalowania w trybie bilinear. Polecenie wygląda w ten sposób:
2226 mplayer -vo zr -sws 0 -vf scale=384:204 <replaceable>film.avi</replaceable>
2231 Kadrowania można dokonać filtrem <option>crop</option> albo tym
2232 sterownikiem. Załóżmy, że Twój film jest zbyt szeroki, aby go wyświetlić na
2233 Twoim Buz i chcesz użyć <option>-zrcrop</option>, aby uczynić film mniej
2235 Powinieneś użyć takiego polecenia:
2237 mplayer -vo zr -zrcrop 720x320+80+0 <replaceable>benhur.avi</replaceable>
2242 Jeżeli chcesz użyć filtru <option>crop</option>, wykonaj:
2244 mplayer -vo zr -vf crop=720:320:80:0 <replaceable>benhur.avi</replaceable>
2249 Dodatkowe wystąpienia <option>-zrcrop</option> wywołują tryb
2250 <emphasis>cinerama</emphasis>. Możesz na przykład rozdzielić obraz na kilka TV
2251 lub projektorów, uzyskując w ten sposób większy ekran. Powiedzmy, że masz dwa
2252 projektory, lewy podłączony do karty Buz na <filename>/dev/video1</filename>
2253 a prawy do DC10+ na <filename>/dev/video0</filename>. Film jest w
2254 rozdzielczości 704x288. Załóżmy także, że chcesz, aby obraz z prawego projektora
2255 był czarno-biały oraz aby ramki jpeg wyświetlane z lewego projektora były
2256 jakości 10. Aby uzyskać taki efekt powinieneś wydać następujące polecenie:
2258 mplayer -vo zr -zrdev /dev/video0 -zrcrop 352x288+352+0 -zrxdoff 0 -zrbw \
2259 -zrcrop 352x288+0+0 -zrdev /dev/video1 -zrquality 10 \
2260 <replaceable>film.avi</replaceable>
2265 Jak pewnie zauważyłeś, opcje przed drugim <option>-zrcrop</option> odnoszą się
2266 tylko do DC10+, a opcje po drugim <option>-zrcrop</option> odnoszą się do Buz.
2267 Ilość kart uczestniczących w <emphasis>cinerama</emphasis> ograniczona jest do
2268 czterech, więc możesz zbudować ekran (ścianę video:) 2x2.
2272 Na koniec - ważna uwaga: Nie włączaj ani nie wyłączaj XawTV na urządzeniu
2273 odtwarzającym w trakcie odtwarzania - zawiesisz swój komputer. Można natomiast
2274 <emphasis role="bold">NAJPIERW</emphasis> włączyć XawTV,
2275 <emphasis role="bold">NASTĘPNIE</emphasis> włączyć <application>MPlayera</application>,
2276 poczekać, aż <application>MPlayer</application> zakończy działanie i
2277 <emphasis role="bold">POTEM</emphasis> wyłączyć XawTV.
2283 <sect2 id="blinkenlights">
2284 <title>Blinkenlights</title>
2287 Ten sterownik zdolny jest do odtwarzanie używając protokołu UDP Blinkenlights
2288 (mrugające światła - przyp. tłum.). Jeżeli nie wiesz, czym jest
2289 <ulink url="http://www.blinkenlights.de/">Blinkenlights</ulink>
2290 lub jego następca - <ulink url="http://www.blinkenlights.de/arcade/">Arcade</ulink>,
2291 dowiedz się. Pomimo, że prawdopodobnie jest to najrzadziej używane wyjście
2292 video, z pewnością jest najfajniejszym jakie <application>MPlayer</application>
2293 ma do zaoferowania. Po prostu pooglądaj kilka
2294 <ulink url="http://www.blinkenlights.de/video.en.html">dokumentacyjnych filmów
2295 Blinkenlights</ulink>. Na filmie Arcade możesz zobaczyć sterownik wyjściowy
2296 Blinkenlights w akcji w 00:07:50.
2302 <!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
2306 <title>Obsługa wyjścia TV</title>
2308 <sect2 id="tvout-mga-g400">
2309 <title>Karty Matrox G400</title>
2312 Pod Linuksem istnieją dwa sposoby uruchomienia wyjścia TV na karcie Matrox G400:
2317 instrukcje dla Matrox G450/G550 znajdują się w następnej sekcji!
2323 <term>XFree86</term>
2325 Używając sterownika oraz modułu HAL, dostępnego na
2326 <ulink url="http://www.matrox.com">stronie Matroksa</ulink>. Będziesz miał X
2329 <emphasis role="bold">Ten sposób nie daje Ci przyśpieszanego
2330 odtwarzania</emphasis> jak pod Windowsami! Drugie wyjście ma tylko bufor
2331 ramki YUV, <emphasis>BES</emphasis> (Back End Scaler, układ skalujący YUV na
2332 kartach G200/G400/G450/G550) tam nie działa. Windowsowy sterownik jakoś to
2333 obchodzi, prawdopodobnie używając silnika (engine) 3D do powiększania, a
2334 bufora ramki YUV do wyświetlania obrazu. Jeżeli na prawdę musisz używać X,
2335 użyj opcji <option>-vo x11 -fs -zoom</option>. Ostrzegam, że będzie to
2336 <emphasis role="bold">WOLNE</emphasis> i będzie miało włączone
2337 zabezpieczenie przed kopiowaniem <emphasis
2338 role="bold">Macrovision</emphasis> (Macrovision copy protection).
2339 (możesz "obejść" Macrovision używając tego
2340 <ulink url="http://avifile.sf.net/mgamacro.pl">skryptu perla</ulink>).
2344 <term>Bufor ramki (framebuffer)</term>
2346 Używając <emphasis role="bold">modułów matroxfb</emphasis> w jądrach 2.4.
2347 2.2 nie obsługują wyjścia TV, więc są do tego celu bezużyteczne. Musisz
2348 włączyć WSZYSTKIE specyficzne dla matroxfb podczas kompilacji (poza
2349 MultiHead) i skompilować je w <emphasis role="bold">moduły</emphasis>!
2350 Będziesz także potrzebował włączonego I2C.
2355 Wejdź do <filename class="directory">TVout</filename> i wpisz
2356 <command>./compile.sh</command>. Zainstaluj
2357 <filename>TVout/matroxset/matroxset</filename> w jakimś katalogu
2358 znajdującym się w zmiennej <envar>PATH</envar>.
2361 Jeżeli nie masz zainstalowanego <command>fbset</command>, umieść
2362 <filename>TVout/fbset/fbset</filename> gdzieś w
2363 swojej zmiennej <envar>PATH</envar>.
2366 Jeżeli nie masz zainstalowanego <command>con2fb</command>, umieść
2367 <filename>TVout/con2fb/con2fb</filename> gdzieś w
2368 swojej zmiennej <envar>PATH</envar>.
2371 Następnie wejdź do katalogu <filename class="directory">TVout/</filename>
2372 w źródłach <application>MPlayera</application> i uruchom
2373 <filename>./modules</filename> jako root. Twoja konsola tekstowa wejdzie w
2374 tryb framebuffer (nie ma odwrotu!).
2377 Następnie, WYEDYTUJ i uruchom skrypt <filename>./matroxtv</filename>.
2378 Ukaże Ci się bardzo proste menu. Naciśnij <keycap>2</keycap> i
2379 <keycap>Enter</keycap>. Teraz powinieneś mieć ten sam obraz na monitorze i
2380 TV. Jeżeli na obrazie TV (standardowo PAL) są jakieś paski, znaczy to, że
2381 skrypt nie był w stanie poprawnie ustawić rozdzielczości (standardowo na
2382 640x512). Wypróbuj inne rozdzielczości z menu i/lub poeksperymentuj z
2386 Tiaa. Następnym zadaniem będzie sprawienie aby kursor na tty1 (lub innym)
2387 zniknął oraz aby wyłączyć wygaszanie ekranu. Wykonaj następujące
2392 setterm -blank 0<!--
2397 setterm -blank 0<!--
2400 Możliwe, że chcesz umieścić to w skrypcie, a także wyczyścić ekran. Aby
2401 z powrotem włączyć kursor:
2402 <screen>echo -e '\033[?25h'</screen> lub
2403 <screen>setterm -cursor on</screen>
2406 Tiaa git. Rozpocznij odtwarzanie filmu przez:
2408 mplayer -vo mga -fs -screenw 640 -screenh 512 <replaceable>nazwa_pliku</replaceable><!--
2411 (Jeżeli używasz X, przełącz się teraz na matroxfb używając np.
2412 <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>F1</keycap>.)
2413 Zmień <literal>640</literal> oraz <literal>512</literal>, jeżeli chcesz
2414 ustawić inną rozdzielczość...
2417 <emphasis role="bold">Ciesz się ultra-szybkim ultra-bajernym wyjściem TV
2418 Matroksa (lepsze niż Xv)!</emphasis>
2419 <!-- ultra-fast ultra-featured -->
2427 <title>Konstruowanie kabla TV-out do Matroksów</title>
2429 Nikt nie bierze na siebie żadnej odpowiedzialności za zniszczenia spowodowane tą
2435 <title>Kabel dla G400</title>
2437 W złączu CRTC2 na czwartej nóżce (pin) jest sygnał composite video.
2438 Uziemienie jest na szóstej, siódmej i ósmej nóżce. (info dostarczone przez
2444 <title>Kabel dla G450</title>
2446 W złączu CTRC2 na pierwszej nóżce jest sygnał composite video. Ziemia jest na
2447 piątej, szóstej, siódmej i pietnastej (5, 6, 7, 15) nóżce. (info dostarczone
2448 przez Balázs Kerekes)
2455 <sect2 id="tv-out_matrox_g450">
2456 <title>Karty Matrox G450/G550</title>
2459 Obsługa wyjścia TV dla tych kart została dodana dopiero niedawno i nie
2460 należy jeszcze do głównego drzewa jądra. <!--mainstream kernel-->. Z tego, co
2461 wiem, moduł <emphasis role="bold">mga_vid</emphasis> nie może być obecnie użyty
2462 ponieważ sterownik G450/G550 pracuje tylko w jednej konfiguracji: pierwszy układ
2463 CRTC (z wieloma możliwościami) na pierwszym ekranie (monitor) i drugi CRTC (bez
2464 <emphasis role="bold">BES</emphasis> - po objaśnienia do BES sięgnij do sekcji
2465 G400 wyżej) na TV. W chwili obecnej możesz więc używać tylko sterownika wyjścia
2466 <emphasis>fbdev</emphasis> <application>MPlayera</application>.
2470 Obecnie pierwszy CRTC nie może być przekierowany na drugie wyjście. Autor
2471 sterownika jądra matroxfb - Petr Vandrovec - być może zrobi obsługę tego poprzez
2472 wyświetlanie wyjścia z pierwszego CRTC na obydwa złącza jednocześnie, jak to
2473 jest w tej chwili zalecane dla G400, patrz sekcja wyżej.
2477 Potrzebną łatkę na jądro i dokładne HOWTO można ściągnąć z
2478 <ulink url="http://www.bglug.ca/matrox_tvout/"/>
2484 <sect2 id="tvout-ati">
2485 <title>karty ATI</title>
2488 <title>WSTĘP</title>
2490 Obecnie ATI nie chce obsługiwać pod Linuksem żadnego z układów TV-out, z powodu
2491 ich licencjonowanej technologii Macrovision.
2496 <title>STAN KART ATI Z TV-OUT POD LINUKSEM</title>
2498 <emphasis role="bold">ATI Mach64</emphasis>:
2499 obsługiwane przez <ulink url="http://gatos.sf.net">GATOS</ulink>.
2502 <emphasis role="bold">ASIC Radeon VIVO</emphasis>:
2503 obsługiwane przez <ulink url="http://gatos.sf.net">GATOS</ulink>.
2506 <emphasis role="bold">Radeon</emphasis> oraz <emphasis role="bold">Rage128</emphasis>:
2507 obsługiwane przez <application>MPlayera</application>!
2508 Sprawdź sekcje <link linkend="vesa">sterownik VESA</link> oraz
2509 <link linkend="vidix">VIDIX</link>.
2512 <emphasis role="bold">Rage Mobility P/M, Radeon, Rage 128, Mobility M3/M4</emphasis>:
2513 obsługiwane przez <ulink url="http://www.stud.uni-hamburg.de/users/lennart/projects/atitvout/">atitvout</ulink>.
2518 Na innych kartach używaj sterownika <link linkend="vesa">VESA</link>, bez VIDIX.
2519 Potrzebny jest jednak potężny CPU.
2523 Jedyna rzecz, którą musisz zrobić to:
2524 <emphasis role="bold">Mieć podłączony odbiornik TV przez uruchomieniem swojego
2525 PC</emphasis>, ponieważ video BIOS inicjalizuje się tylko podczas procedury
2532 <sect2 id="tvout-nvidia">
2533 <title>nVidia</title>
2536 Najpierw MUSISZ ściągnąć sterowniki o zamkniętych źródłach z
2537 <ulink url="http://nvidia.com"/>. Nie będę tutaj opisywał procesu instalacji i
2538 konfiguracji ponieważ nie jest to celem tej dokumentacji.
2542 Jeżeli XFree86, XVideo i przyśpieszanie 3D już działa prawidłowo, przerób
2543 sekcję Device swojej karty w pliku <filename>XF86Config</filename> zgodnie z
2544 poniższym wzorcem (dostosuj do swojej karty/TV):
2547 Identifier "GeForce"
2549 BoardName "nVidia GeForce2/MX 400"
2553 Option "CursorShadow" "on"
2556 Option "TwinViewOrientation" "Clone"
2557 Option "MetaModes" "1024x768,640x480"
2558 Option "ConnectedMonitor" "CRT, TV"
2559 Option "TVStandard" "PAL-B"
2560 Option "TVOutFormat" "Composite"
2566 Oczywiście najważniejsza jest część TwinView.
2572 <sect2 id="tvout-neomagic">
2573 <title>NeoMagic</title>
2576 Układ NeoMagic można znaleźć w rożnych laptopach, niektóre wyposażone są w
2577 prosty analogowy koder TV, inne mają bardziej zaawansowaną wersję.
2580 <emphasis role="bold">Układ analogowy</emphasis>:
2581 Doniesiono nam, że dobre wyjście TV można uzyskać używając
2582 <option>-vo fbdev</option> lub <option>-vo fbdev2</option>. Potrzebujesz
2583 wkompilowanego w jądro vesafb i przekazane do poleceń jądra:
2584 <option>append="video=vesafb:ywrap,mtrr" vga=791</option>.
2585 Powinieneś uruchomić <application>X</application>, następnie przełączyć się do
2586 konsoli używając np.
2587 <keycap>CTRL</keycap>+<keycap>ALT</keycap>+<keycap>F1</keycap>.
2588 Jeżeli nie wystartujesz <application>X</application> przed uruchomieniem
2589 <application>MPlayera</application> z konsoli obraz będzie powolny i będzie
2590 się ciął (mile widziane wytłumaczenie).
2591 Zaloguj się na konsoli, a następnie wykonaj następujące polecenie:
2593 <screen>clear; mplayer -vo fbdev -zoom -cache 8192 dvd://</screen>
2595 Powinieneś ujrzeć odtwarzany w konsoli film zajmujący około połowę ekranu
2596 LCD Twojego laptopa.
2597 Aby przełączyć się na TV naciśnij <keycap>Fn</keycap>+<keycap>F5</keycap>
2599 Przetestowane na Tecra 800, jądro 2.6.15 z vesafb, ALSA v1.0.10.
2604 <emphasis role="bold">Układ kodujący Chrontel 70xx</emphasis>:
2605 Obecny w IBM thinkpad 390E, a możliwe, że także w innych Thinkpadach lub notebookach.
2607 Dla trybu PAL musisz użyć <option>-vo vesa:neotv_pal</option>.
2608 Dla trybu NTSC - <option>-vo vesa:neotv_ntsc</option>.
2609 Zapewni to funkcjonowanie wyjścia TV w następujących trybach 16 bpp i 8 bpp:
2612 <listitem><para>NTSC 320x240, 640x480, być może także 800x600.</para></listitem>
2613 <listitem><para>PAL 320x240, 400x300, 640x480, 800x600.</para></listitem>
2615 <para>Tryb 512x384 nie jest obsługiwany przez BIOS. Musisz przeskalować
2616 obraz do innej rozdzielczości aby aktywować wyjście TV. Jeżeli widzisz obraz
2617 na ekranie w rozdzielczości 640x480 lub 800x600, lecz nie w 320x240, lub
2618 w innych mniejszych rozdzielczościach, to musisz zamienić dwie tabele
2619 w <filename>vbelib.c</filename>.
2620 Więcej szczegółów znajdziesz w kodzie funkcji vbeSetTV. W tym przypadku
2621 skontaktuj się z autorem.
2624 Znane problemy: Tylko VESA, nie są zaimplementowane ustawienia obrazu takie
2625 jak jasność, kontrast, poziom czerni (blacklevel) i filtr migotania