Vim 7.2b ready for testing.
[MacVim/KaoriYa.git] / runtime / tutor / tutor.pl.utf-8
blob88f95d126b371ad3aa35949568a03e337730b12a
1 ===============================================================================
2 =    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
3 ===============================================================================
5      Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo by
6      wyjaśnić je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyć
7      Cię posługiwać się wystarczająco wieloma komendami byś mógł łatwo
8      używać Vima jako edytora ogólnego przeznaczenia.
10      Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
11      od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.
13          UWAGA:
14          Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób
15          wcześniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą
16          "vimtutor" to już pracujesz na kopii).
18          Pamiętaj że przewodnik ten został zaprojektowany do nauki poprzez
19          ćwiczenia. Oznacza to, że musisz wykonywać polecenia by nauczyć się ich
20          prawidłowo. Jeśli będziesz jedynie czytał tekst szybko zapomnisz wiele
21          poleceń!
23      Teraz upewnij się, że nie masz wciśniętego CapsLocka i wciskaj  j
24      tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
26 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
27                   Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
29        ** By wykonać ruch kursorem, wciśnij h, j, k, l jak pokazano. **
31                ^
32                k                      Wskazówka:  h jest po lewej
33           < h     l >                             l jest po prawej
34                j                                  j wygląda jak strzałka w dół
35                v
36   1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
38   2. Trzymaj  j  tak długo aż będzie się powtarzał.
39      Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
41   3. Używając strzałki w dół przejdź do następnej lekcji.
43 Uwaga: Jeśli nie jesteś pewien czegoś co wpisałeś, wciśnij <ESC> by wrócić do
44        trybu Normal. Wtedy powtórz polecenie.
46 Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używając  hjkl  będziesz
47        w stanie poruszać się o wiele szybciej jak się tylko przyzwyczaisz.
48        Naprawdę!
50 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
51                     Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
53  !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję.!!
55   1. Wciśnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteś w trybie Normal).
56   2. Wpisz:                     :q!<ENTER>.
57      To spowoduje wyjście z edytora PORZUCAJĄC wszelkie zmiany jakie
58      zdążyłeś zrobić. Jeśli chcesz zapamiętać zmiany i wyjść
59      wpisz:                     :wq<ENTER>
61   3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
62      do tutoriala. Czyli:       vimtutor<ENTER>
64   4. Jeśli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3. aby
65      wyjść i wrócić do edytora.
67 UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeś. W następnych
68        lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać.
70   5. Przenieś kursor do lekcji 1.3.
73 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
74                  Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
76             ** Wciśnij  x  aby usunąć znak pod kursorem. **
78   1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
80   2. By poprawić błędy, naprowadź kursor na znak do usunięcia.
82   3. Wciśnij  x  aby usunąć niechciany znak.
84   4. Powtarzaj kroki 2. do 4. dopóki zdanie nie jest poprawne.
86 ---> Kkrowa prrzeskoczyła prrzez ksiiężycc.
88   5. Teraz kiedy zdanie jest poprawione przejdź do Lekcji 1.4.
90 UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
96 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
97            Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
100                   ** Wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
102   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
104   2. Aby poprawić pierwszy wiersz, ustaw kursor na pierwszym znaku PO tym
105      gdzie tekst ma być wstawiony.
107   3. Wciśnij  i  a następnie wpisz konieczne poprawki.
109   4. Po poprawieniu błędu wciśnij <ESC> by wrócić do trybu Normal.
110      Powtarzaj kroki 2. do 4. aby poprawić całe zdanie.
112 ---> W tej brkje trochę .
113 ---> W tej linii brakuje trochę tekstu.
115   5. Kiedy czujesz się swobodnie wstawiając tekst przejdź do
116      podsumowania poniżej.
119 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
120            Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
123                    ** Wciśnij  A  by dodać tekst. **
125   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
126      Nie ma znaczenia, który to będzie znak.
128   2. Wciśnij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
130   3. Kiedy tekst został dodany, wciśnij <ESC> i wróć do trybu Normalnego.
132   4. Przenieś kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2 i 3
133      aby poprawić zdanie.
135 ---> Brakuje tu tro
136      Brakuje tu trochę tekstu.
137 ---> Tu też trochę bra
138      Tu też trochę brakuje.
140   5. Kiedy już utrwaliłeś ćwiczenie przejdź do lekcji 1.6.
142 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
143                           Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
145                   ** Użyj  :wq  aby zapisać plik i wyjść. **
147    !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczyaj całą lekcję !!
149   1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
150      Lub jeśli masz dostęp do innego terminala zrób kolejne kroki tam.
152   2. W powłoce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
153      "vim" jest poleceniem uruchamiającym edytor Vim. 'tutor' to nazwa pliku
154      jaki chcesz edytować. Użyj pliku jaki może zostać zmieniony.
156   3. Dodaj i usuń tekst tak jak się nauczyłeś w poprzednich lekcjach.
158   4. Zapisz plik ze zmianami i opuść Vima:  :wq<ENTER>
160   5. Jeśli zakończyłeś vimtutor w kroku 1. uruchom go ponownie i przejdź
161      do podsumowania poniżej.
163   6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i ich zrozumieniu: wykonaj je.
165 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
166                              LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
168   1. Poruszasz kursorem używając "strzałek" i klawiszy  hjkl .
169        h (w lewo)        j (w dół)       k (do góry)            l (w prawo)
171   2. By wejść do Vima (z powłoki) wpisz:
172                             vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
174   3. By wyjść z Vima wpisz:
175                             <ESC> :q!<ENTER>  by usunąc wszystkie zmiany.
176              LUB:           <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachować.
178   4. By usunąć znak pod kursorem wciśnij:  x
180   5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać:
181         i   wpisz tekst   <ESC>         wstawi przed kursorem
182         A   wpisz tekst   <ESC>         doda na końcu linii
184 UWAGA: Wciśnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
185        lub odwoła niechciane lub częściowo wprowadzone polecenia.
187 Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
188 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
189                   Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
192                       ** Wpisz  dw  by usunąc wyraz. **
194   1. Wciśnij  <ESC>  by upewnić się, że jesteś w trybie Normal.
196   2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
198   3. Przesuń kursor na początek wyrazu, które chcesz usunąć.
200   4. Wpisz   dw   by usunąć wyraz.
202   UWAGA: Litera  d  pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w .
203          Jeśli zobaczysz inny znak oznacza to, że wpisałeś coś źle, wciśnij
204          <ESC> i zacznij od początku.
206 ---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należą do nożyce tego zdania.
208   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki zdanie nie będzie poprawne, potem
209   przejdź do Lekcji 2.2.
211 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
212                     Lekcja 2.2.: WIĘCEJ POLECEŃ USUWAJĄCYCH
215               ** Wpisz  d$  aby usunąć tekst do końca linii. **
217   1. Wciśnij  <ESC>  aby się upewnić, że jesteś w trybie Normal.
219   2. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
221   3. Przenieś kursor do końca poprawnego zdania (PO pierwszej  . ).
223   4. Wpisz  d$  aby usunąć resztę linii.
225 ---> Ktoś wpisał koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie.
228   5. Przejdź do Lekcji 2.3. by zrozumieć co się stało.
234 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
235                      Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
238   Wiele poleceń zmieniających tekst są złożone z operatora i ruchu.
239   Format dla polecenia usuwającego z operatorem  d  jest taki:
241             d  ruch
243   Gdzie:
244    d      - operator usuwania.
245    ruch   - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
247   Krótka lista ruchów:
248     w - do początku następnego wyrazu WYŁĄCZAJĄC pierwszy znak.
249     e - do końca bieżącego wyrazu, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
250     $ - do końca linii, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
252 W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do końca wyrazu.
254 UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
255        tak jak to określono.
257 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
258                     Lekcja 2.4.: UŻYCIE MNOŻNIKA DLA RUCHU
261    ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiednią ilość razy. **
263   1. Przenieś kursor na początek linii poniżej zaznaczonej --->.
265   2. Wpisz  2w  aby przenieść kursor o dwa wyrazy do przodu.
267   3. Wpisz  3e  aby przenieść kursor do końca trzeciego wyrazu w przód.
269   4. Wpisz  0  (zero) aby przenieść kursor do początku linii.
271   5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
274  ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami po których możesz się poruszać.
276   6. Przejdź do lekcji 2.5.
280 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
281                 Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA BY WIĘCEJ USUNĄĆ
284     ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiednią ilość razy. **
286   W wyżej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnożnik
287   przed ruchem by więcej usunąć:
288         d  liczba  ruch
290   1. Przenieś kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
292   2. Wpisz  2dw  aby usunąć dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
294   3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami aby usunąć kolejne wyrazy
295      KAPITALIKAMI jednym poleceniem
297 ---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona.
299 UWAGA:  Mnożnik pomiędzy operatorem  d  i ruchem działa podobnie do ruchu bez
300         operatora.
303 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
304                       Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
307                    ** Wpisz  dd  aby usunąć całą linię. **
309   Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci Vi zdecydowali, że
310   będzie łatwiej wpisać dwa razy  d  aby usunąć linię.
312   1. Przenieś kursor do drugiego zdania z wierszyka poniżej.
313   2. Wpisz  dd  aby usunąć wiersz.
314   3. Teraz przenieś się do czwartego wiersza.
315   4. Wpisz  2dd  aby usunąc dwa wiersze.
317 --->  1)  Róże są czerwone,
318 --->  2)  Błoto jest fajne,
319 --->  3)  Fiołki są niebieskie,
320 --->  4)  Mam samochód,
321 --->  5)  Zegar podaje czas,
322 --->  6)  Cukier jest słodki,
323 --->  7)  I ty też.
326 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
327                       Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
330           ** Wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
331                  U zaś, by cofnąć skutki dla całej linii. **
333   1. Przenieś kursor do zdania poniżej oznaczonego ---> i umieść go na
334      pierwszym błędzie.
335   2. Wpisz  x  aby usunąć pierwszy niechciany znak.
336   3. Teraz wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
337   4. Tym razem popraw wszystkie błędy w linii używając polecenia  x .
338   5. Teraz wciśnij wielkie U aby przywrócić linię do oryginalnego stanu.
339   6. Teraz wciśnij  u  kilka razy by cofnąć  U  i poprzednie polecenia.
340   7. Teraz wpisz CTRL-R (trzymaj równocześnie wciśnięte klawisze CTRL i R)
341      kilka razy, by cofnąć cofnięcia.
343 ---> Poopraw blędyyy w teej liniii i zaamiień je prrzez coofnij.
345   8. To są bardzo pożyteczne polecenia.
347      Przejdź teraz do podsumowania Lekcji 2.
349 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
350                              LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
353   1. By usunąć znaki od kursora do następnego wyrazu wpisz:   dw
354   2. By usunąć znaki od kursora do końca linii wpisz:    d$
355   3. By usunąć całą linię:    dd
356   4. By powtórzyć ruch poprzedź go liczbą:    2w
357   5. Format polecenia zmiany to:
358                 operator  [liczba]  ruch
359   gdzie:
360    operator  - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
361    [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch
362    ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz),
363                $  (do końca linii), etc.
365   6. By przejść do początku linii użyj zera:  0
366   7. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:       u (małe u)
367      By cofnąć wszystkie zmiany w linii wpisz:    U (wielkie U)
368      By cofnąć cofnięcia wpisz:                   CTRL-R
372 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
373                          Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
376           ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. **
378   1. Przenieś kursor do pierwszej linii ---> poniżej.
380   2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w rejestrze Vima.
382   3. Przenieś kursor do linii c), POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
383      się znajdować.
385   4. Wciśnij  p  by wstawić linię poniżej kursora.
387   5. Powtarzaj kroki 2. do 4. aż znajdą się w odpowiednim porządku.
389 ---> d) Jak dwa aniołki.
390 ---> b) Na dole fiołki,
391 ---> c) A my się kochamy,
392 ---> a) Na górze róże,
395 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
396                     Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastąp)
399            ** Wpisz  rx  aby zastąpić znak pod kursorem na  x . **
401   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
403   2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
405   3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zastąpić.
407   4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka jak druga.
409 --->  Kjedy ten wiersz bił wstókiwany ktoś wciznął perę złych klawirzy!
410 --->  Kiedy ten wiersz był wstukiwany ktoś wcisnął parę złych klawiszy!
412   5. Teraz czas na Lekcję 3.3.
415 UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
418 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
419                      Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień)
421                  ** By zmienić do końca wyrazu wpisz  ce . **
423   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
425   2. Umieść kursor na  u  w lunos.
427   3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
429   4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnej planowanej zmiany.
431   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same
432      jak drugie.
434 ---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
435 ---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używając polecenia zmień.
437   Zauważ, że  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
438   Insert (wprowadzanie).
441 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
442                       Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĄC c
445         ** Polecenie change używa takich samych ruchów jak delete. **
447   1. Operator change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
449             c   [liczba]   ruch
451   2. Ruchy są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
453   3. Przenieś się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
455   4. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
457   5. Wpisz  c$ , popraw koniec wiersza i wciśnij <ESC>.
459 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony aby wyglądał tak jak drugi.
460 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używając polecenia  c$ .
462 UWAGA:  Możesz używać <BS> aby poprawiać błędy w czasie pisania.
464 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
465                              LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
468   1. Aby wstawić tekst, który został wcześniej usunięty wciśnij  p . To
469      polecenie wstawia skasowany tekst PO kursorze (jeśli cała linia
470      została usunięta, zostanie ona umieszczona w linii poniżej kursora).
472   2. By zamienić znak pod kursorem wciśnij  r  a potem znak, który ma zastąpić
473      oryginalny.
475   3. Operator change pozwala Ci na zastąpienie od kursora do miejsca gdzie
476      zabrałby cię ruch. Np. wpisz  ce  aby zamienić tekst od kursora do końca
477      wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
479   4. Format do polecenia change (zmień):
481         c   [liczba]   obiekt
483      Teraz przejdź do następnej lekcji.
487 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
488                Lekcja 4.1.: POŁOŻENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
490        ** Naciśnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
491           pliku. Naciśnij  G  aby przejść do linii w pliku. **
493   UWAGA: Przeczytaj całą lekcję zanim wykonasz jakieś polecenia!!!
495   1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Używamy notacji CTRL-G.
496      Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwą pliku i pozycją w pliku.
497      Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
499 UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
500        Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (wyjaśnione w lekcji 6.).
502   2. Wciśnij G aby przejść na koniec pliku.
503      Wciśnij  gg  aby przejść do początku pliku.
505   3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem  G . To przeniesie cię
506      z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G.
508   4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
510 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
511                          Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
514              ** Wpisz  /  a następnie wyrażenie aby je znaleźć. **
516   1. W trybie Normal wpisz  / . Zauważ, że znak ten, oraz kursor pojawią
517      się na dole ekranu tak samo jak polecenie  : .
519   2. Teraz wpisz  błond<ENTER> .  To jest słowo, którego chcesz szukać.
521   3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciśnij  n .
522      Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij  N .
524   4. Jeśli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia  ?  zamiast  / .
526   5. Aby wrócić gdzie byłeś wciśnij  CTRL-O. Powtarzaj by wrócić dalej. CTRL-I
527      idzie do przodu.
529 Uwaga:  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
530 Uwaga:  Kiedy szukanie osiągnie koniec pliku będzie kontynuowało od początku
531         o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona.
533 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
534                 Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĄCYCH NAWIASÓW
537                ** Wpisz  %  by znaleźć parujący ), ], lub } . **
539   1. Umieść kursor na którymś z (, [, lub { w linii poniżej oznaczonej --->.
541   2. Teraz wpisz znak  % .
543   3. Kursor powinien się znaleźć na parującym nawiasie.
545   4. Wciśnij  %  aby przenieść kursor z powrotem do parującego nawiasu.
547   5. Przenieś kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
549 ---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
551 Uwaga: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
552        z niesparowanymi nawiasami!
556 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
557                   Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
560          ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
562   1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
564   2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  Zauważ, że to polecenie zmienia
565      tylko pierwsze wystąpienie 'czaas' w linii.
567   3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianę (substytucję)
568      globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia 'czaas' w linii.
570 ---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
572   4. Aby zmienić wszystkie wystąpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
573      wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami linii ograniczających
574                                region gdzie ma nastąpić zamiana.
575      wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
576      wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmienić wszystkie wystąpienia w całym
577                                pliku, prosząc o potwierdzenie za każdym razem
579 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
580                              LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
582   1. CTRL-G   pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
583               cię do końca pliku.
584      G        przenosi do końca pliku.
585      liczba G przenosi do linii [liczba].
586      gg       przenosi do pierwszej linii.
588   2. Wpisanie  /  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
589      Wpisanie  ?  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
590      Po wyszukiwaniu wciśnij  n  by znaleźć następne wystąpienie szukanej
591      frazy tym samym kierunku lub  N  by szukać w kierunku przeciwnym.
592      CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
594   3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
595      parujący znak.
597   4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii wpisz      :s/stary/nowy
598      By zamienić wszystkie stary na nowy w linii wpisz     :s/stary/nowy/g
599      By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
600      By zamienić wszystkie wystąpienia w pliku wpisz       :%s/stary/nowy/g
601      By Vim prosił Cię o potwierdzenie dodaj 'c'           :%s/stary/nowy/gc
602 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
603                  Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE
606         ** Wpisz  :!  a następnie zewnętrzne polecenie by je wykonać. **
608   1. Wpisz znajome polecenie  :  by ustawić kursor na dole ekranu. To pozwala
609      na wprowadzenie komendy linii poleceń.
611   2. Teraz wstaw  !  (wykrzyknik). To umożliwi Ci wykonanie dowolnego
612      zewnętrznego polecenia powłoki.
614   3. Jako przykład wpisz  ls  za  !  a następnie wciśnij <ENTER>. To polecenie
615      pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyś był przy znaku zachęty
616      powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeśli  ls  nie działa.
618 Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
619 Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
620         Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać.
625 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
626                     Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
629            ** By zachować zmiany w tekści wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
631   1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
632      Już wiesz, że musisz wcisnąć <ENTER> po tym.
634   2. Wybierz nazwę pliku jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST.
636   3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazwą pliku jaką wybrałeś.)
638   4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwą TEST.
639      By to sprawdzić wpisz  :!dir  lub  :!ls , żeby znowu zobaczyć listę plików.
641 Uwaga: Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vima, a następnie wszedł ponownie
642        poleceniem  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
643        zapisywałeś.
645   5. Teraz usuń plik wpisując (MS-DOS):            :!del TEST
646                           lub (Unix):              :!rm TEST
648 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
649                     Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
652           ** By zachować część pliku wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
654   1. Przenieś kursor do tego wiersza.
656   2. Wciśnij  v  i przenieś kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został
657      podświetlony.
659   3. Wciśnij znak  : . Na dole ekranu pojawi się  :'<,'> .
661   4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje.
662      Upewnij się, że widzisz  :'<,'>w TEST zanim wciśniesz Enter.
664   5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. Użyj  :!dir  lub  :!ls , żeby to
665      zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji.
667 UWAGA: Wciśnięcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem by
668        zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora by zrobić coś
669        z tekstem. Na przykład  d  usuwa tekst.
671 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
672                    Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĄCZENIE PLIKÓW
675             ** By wstawić zawartość pliku wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
677   1. Umieść kursor tuż powyżej tej linii.
679 UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdź
680        do DOŁU by zobaczyć ponownie tę lekcję.
682   2. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
683      jest nazwą pliku.
684      Wczytany plik jest umieszczony poniżej linii z kursorem.
686   3. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
687      teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
689 UWAGA: Możesz też wczytać wyjście zewnętrznego polecenia. Na przykład
690        :r !ls  wczytuje wyjście polecenia ls i umieszcza je pod poniżej
691        kursora.
694 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
695                              LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
698   1.  :!polecenie wykonuje polecenie zewnętrzne.
700       Użytecznymi przykładami są:
702           :!dir  -  pokazuje spis plików w katalogu.
704           :!rm NAZWA_PLIKU  -  usuwa plik NAZWA_PLIKU.
706   2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vima na dysk z nazwą NAZWA_PLIKU.
708   3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
710   4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
711       bieżącego pliku poniżej kursora.
713   5.  :r !dir  wczytuje wyjście polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora.
717 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
718                       Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwórz)
721       ** Wpisz  o  by otworzyć linię poniżej kursora i przenieść się do
722          trybu Insert (wprowadzanie). **
724   1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
726   2. Wpisz  o  (małe) by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieść się
727      do trybu Insert (wprowadzanie).
729   3. Wpisz trochę tekstu i wciśnij <ESC> by wyjść z trybu Insert (wprowadzanie).
731 ---> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert.
733   4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora wciśnij wielkie  O  zamiast małego
734      o . Wypróbuj to na linii poniżej.
736 ---> Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
740 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
741                      Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
744                   ** Wpisz  a  by dodać tekst ZA kursorem. **
746   1. Przenieś kursor do początku pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
748   2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie będzie na końcu li .
750   3. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
752   4. Dokończ wyraz tak jak w linii poniżej. Wciśnij <ESC> aby opuścić tryb
753      Insert.
755   5. Użyj  e  by przejść do kolejnego niedokończonego wyrazu i powtarzaj kroki
756      3. i 4.
758 ---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin
759 ---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
761 Uwaga:  a ,  i  oraz  A  prowadzą do trybu Insert, jedyną różnicą jest miejsce
762        gdzie nowe znaki będą dodawane.
763 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
764                    Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
767            ** Wpisz wielkie  R  by zamienić więcej niż jeden znak. **
769   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieś
770      kursor do pierwszego  xxx .
772   2. Wciśnij  R  i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastąpi on
773      xxx.
775   3. Wciśnij <ESC> by opuścić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje
776      niezmieniona.
778   5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx.
780 ---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
781 ---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
783 UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejący
784        znak.
786 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
787                   Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
790        ** użyj operatora  y  aby skopiować tekst i  p  aby go wkleić **
792   1. Przejdź do linii oznaczonej ---> i umieść kursor za "a)".
794   2. Wejdź w tryb Visual  v  i przenieś kursor na początek "pierwszy".
796   3. Wciśnij  y  aby yankować (kopiować) podświetlony tekst.
798   4. Przenieś kursor do końca następnej linii:  j$
800   5. Wciśnij  p  aby wpakować (paste) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
802   6. Użyj trybu Wizualnego aby wybrać " element.", yankuj go  y , przejdź do
803      końca następnej linii  j$ i upakuj tam tekst z  p .
805 --->  a) to jest pierwszy element.
806       b)
807 Uwaga: możesz użyć  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
809 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
810                          Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
813 ** Ustawianie opcji tak by szukaj lub substytucja ignorowały wielkość liter **
815   1. Szukaj 'ignore' wpisując:    /ignore<ENTER>
816      Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
818   2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkość liter) poprzez
819      wpisanie:          :set ic
821   3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskając:  n
822      Zauważ, że Ignore i IGNORE także są teraz znalezione.
824   4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
826   5. Teraz wprowadź polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
827      /ignore<ENTER>
829   6. Aby wyłączyć ignorowanie wielkości liter:  :set noic
831 Uwaga: Aby usunąć podświetlanie dopasowań wpisz:   :nohlsearch
832 Uwaga: Aby ignorować wielkość liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
833 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
834                              LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
837   1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora.
838      Wpisanie  O  otwiera linię POWYŻEJ kursora.
840   2. Wpisanie  a  by wstawić tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
841      Wpisanie  A  dodaje tekst na końcu linii.
843   3. Polecenie  e  przenosi do końca wyrazu.
844   4. Operator  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja, paste) go.
845   5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
846      nie zostanie wciśnięty <ESC>.
847   6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Nietkóre opcje:
848         'ic'  'ignorecase'      ignoruj wielkość znaków
849         'is'  'incsearch'       pokaż częściowe dopasowania
850         'hls' 'hlsearch'        podświetl wszystkie dopasowania
851      Możesz użyć zarówno długiej jak i krótkiej formy.
852   7. Dodaj "no" aby wyłączyć opcję:   :set noic
858 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
859                         LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC
861                       ** Użycie systemu pomocy on-line **
863   Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacząć spróbuj jednej
864   z trzech możliwości:
865         - wciśnij klawisz <HELP> (jeśli taki masz)
866         - wciśnij klawisz <F1> (jeśli taki masz)
867         - wpisz   :help<ENTER>
869   Przeczytaj tekst w oknie pomocy  aby dowiedzieć się jak działa pomoc.
870   wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyć z jednego okna do innego
871   wpisz :q<ENTER>        aby zamknąć okno pomocy.
873   Możesz też znaleźć pomoc na każdy temat podając argument polecenia ":help".
874   Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnąć <ENTER>):
876   :help w
877   :help c_CTRL-D
878   :help insert-index
879   :help user-manual
880 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
881                    LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
883                           ** Włącz możliwości Vima **
885   Vim ma o wiele więcej możliwości niż Vi, ale większość z nich jest domyślnie
886   wyłączona. Jeśli chcesz włączyć te możliwości na starcie musisz utworzyć
887   plik "vimrc".
889   1. Początek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
890      :edit ~/.vimrc          dla Uniksa
891      :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
892   2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
893      :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
894   3. Zapisz plik:
895      :w
897   Następnym razem gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podświetlania
898   składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
899   "vimrc".
900   Aby uzyskać więcej informacji wpisz     :help vimrc-intro
902 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
903                           Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE
906               ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i <TAB> **
908   1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilności:   :set nocp
910   2. Zerknij jakie pliki są w bieżącm katalogu:   :!ls   lub   :!dir
912   3. Wpisz początek polecenia:   :e
914   4. Wciśnij  CTRL-D  i Vim pokaże listę poleceń jakie zaczynają się na "e".
916   5. Wciśnij  <TAB>  i Vim uzupełni polecenie do ":edit".
918   6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejącego pliku:   :edit FIL
920   7. Wciśnij <TAB>. Vim uzupełni nazwę (jeśli jest niepowtarzalna).
922 UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnąć CTRL-D i <TAB>.
923        Użyteczne zwłaszcza przy  :help .
924 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
925                             Lekcja 7. PODSUMOWANIE
928   1. Wpisz  :help  lub wciśnij <F1> lub <Help> aby otworzyć okno pomocy.
930   2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskać pomoc o  cmd .
932   3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyć do innego okna.
934   4. Wpisz  :q  aby zamknąć okno pomocy.
936   5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia.
938   6. Po poleceniu  : , wciśnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia.
939      Wciśnij <TAB> aby użyć jednego z nich.
946 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
948   Tutaj się kończy tutorial Vima. Został on pomyślany tak aby dać krótki
949   przegląd jego możliwości, wystarczający byś mógł go używać. Jest on
950   daleki od kompletności ponieważ Vim ma o wiele, wiele więcej poleceń.
952   Dla dalszej nauki rekomendujemy książkę:
953         Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline
954         Wydawca: New Riders
955   Pierwsza ksiązka całkowicie poświęcona Vimowi. Użyteczna zwłaszcza dla
956   początkujących. Zawiera wiele przykładów i ilustracji.
957   Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html
959   Starsza pozycja i bardziej o Vi niż o Vimie, ale także warta
960   polecenia:
961         Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb
962         Wydawca: O'Reilly & Associates Inc.
963   To dobra książka by dowiedzieć się niemal wszystkiego co chciałbyś zrobić
964   z Vi. Szósta edycja zawiera też informacje o Vimie.
966   Po polsku wydano:
967         Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins
968         Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly).
969         ISBN: 83-7197-472-8
970         http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm
971   Jest to książeczka zawierająca spis poleceń vi i jego najważniejszych
972   klonów (między innymi Vima).
974         Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins
975         Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6. ang. wydania
976         ISBN: 83-7197-539-2
977         http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm
978   Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim tłumaczeniu.
980   Ten tutorial został napisany przez Michaela C. Pierce'a i Roberta K. Ware'a,
981   Colorado School of Mines korzystając z pomocy Charlesa Smitha,
982   Colorado State University.
983   E-mail: bware@mines.colorado.edu.
985   Zmodyfikowane dla Vima przez Brama Moolenaara.
987 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
989   Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
990   Sierpień 2001,
991   rev. Marzec 2002
992   2nd rev. Wrzesień 2004
993   3rd rev. Marzec 2006
994   Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl