runtime/tutor/tutor.pl

   1 ===============================================================================
   2 =    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
   3 ===============================================================================
   4
   5      Vim to potê¿ny edytor, który posiada wiele poleceñ, zbyt du¿o, by
   6      wyja¶niæ je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyæ
   7      Ciê pos³ugiwaæ siê wystarczaj±co wieloma komendami, by¶ móg³ ³atwo
   8      u¿ywaæ Vima jako edytora ogólnego przeznaczenia.
   9
  10      Czas potrzebny na ukoñczenie tutoriala to 25 do 30 minut i zale¿y
  11      od tego jak wiele czasu spêdzisz na eksperymentowaniu.
  12
  13          UWAGA:
  14          Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikuj± tekst. Zrób
  15          wcze¶niej kopiê tego pliku do æwiczeñ (je¶li zacz±³e¶ komend±
  16          "vimtutor", to ju¿ pracujesz na kopii).
  17
  18          Pamiêtaj, ¿e przewodnik ten zosta³ zaprojektowany do nauki poprzez
  19          æwiczenia. Oznacza to, ¿e musisz wykonywaæ polecenia, by nauczyæ siê ich
  20          prawid³owo. Je¶li bêdziesz jedynie czyta³ tekst, szybko zapomnisz wiele
  21          poleceñ!
  22
  23      Teraz upewnij siê, ¿e nie masz wci¶niêtego Caps Locka i wciskaj  j
  24      tak d³ugo dopóki Lekcja 1.1. nie wype³ni ca³kowicie ekranu.
  25
  26 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
  27                   Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIÊ KURSOREM
  28
  29        ** By wykonaæ ruch kursorem, wci¶nij h, j, k, l jak pokazano. **
  30
  31                ^
  32                k                      Wskazówka:  h jest po lewej
  33           < h     l >                             l jest po prawej
  34                j                                  j wygl±da jak strza³ka w dó³
  35                v
  36   1. Poruszaj kursorem dopóki nie bêdziesz pewien, ¿e pamiêtasz polecenia.
  37
  38   2. Trzymaj  j  tak d³ugo a¿ bêdzie siê powtarza³.
  39      Teraz wiesz jak doj¶æ do nastêpnej lekcji.
  40
  41   3. U¿ywaj±c strza³ki w dó³ przejd¼ do nastêpnej lekcji.
  42
  43 Uwaga: Je¶li nie jeste¶ pewien czego¶ co wpisa³e¶, wci¶nij <ESC>, by wróciæ do
  44        trybu Normal. Wtedy powtórz polecenie.
  45
  46 Uwaga: Klawisze kursora tak¿e powinny dzia³aæ, ale u¿ywaj±c  hjkl  bêdziesz
  47        w stanie poruszaæ siê o wiele szybciej, jak siê tylko przyzwyczaisz.
  48        Naprawdê!
  49
  50 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
  51                     Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
  52
  53  !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj ca³± lekcjê !!
  54
  55   1. Wci¶nij <ESC> (aby upewniæ siê, ¿e jeste¶ w trybie Normal).
  56   2. Wpisz:                     :q!<ENTER>.
  57      To spowoduje wyj¶cie z edytora PORZUCAJ¡C wszelkie zmiany, jakie
  58      zd±¿y³e¶ zrobiæ. Je¶li chcesz zapamiêtaæ zmiany i wyj¶æ,
  59      wpisz:                     :wq<ENTER>
  60
  61   3. Kiedy widzisz znak zachêty pow³oki wpisz komendê, ¿eby wróciæ
  62      do tutoriala. Czyli:       vimtutor<ENTER>
  63
  64   4. Je¶li chcesz zapamiêtaæ polecenia, wykonaj kroki 1. do 3., aby
  65      wyj¶æ i wróciæ do edytora.
  66
  67 UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobi³e¶. W nastêpnych
  68        lekcjach dowiesz siê jak je zapamiêtywaæ.
  69
  70   5. Przenie¶ kursor do lekcji 1.3.
  71
  72
  73 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
  74                  Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
  75
  76             ** Wci¶nij  x  aby usun±æ znak pod kursorem. **
  77
  78   1. Przenie¶ kursor do linii poni¿ej oznaczonej --->.
  79
  80   2. By poprawiæ b³êdy, naprowad¼ kursor na znak do usuniêcia.
  81
  82   3. Wci¶nij  x  aby usun±æ niechciany znak.
  83
  84   4. Powtarzaj kroki 2. do 4. dopóki zdanie nie jest poprawne.
  85
  86 ---> Kkrowa prrzeskoczy³a prrzez ksiiê¿ycc.
  87
  88   5. Teraz, kiedy zdanie jest poprawione, przejd¼ do Lekcji 1.4.
  89
  90 UWAGA: Ucz siê przez æwiczenie, nie wkuwanie.
  91
  92
  93
  94
  95
  96 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
  97            Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
  98
  99
 100                   ** Wci¶nij  i  aby wstawiæ tekst. **
 101
 102   1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->.
 103
 104   2. Aby poprawiæ pierwszy wiersz, ustaw kursor na pierwszym znaku PO tym,
 105      gdzie tekst ma byæ wstawiony.
 106
 107   3. Wci¶nij  i  a nastêpnie wpisz konieczne poprawki.
 108
 109   4. Po poprawieniu b³êdu wci¶nij <ESC>, by wróciæ do trybu Normal.
 110      Powtarzaj kroki 2. do 4., aby poprawiæ ca³e zdanie.
 111
 112 ---> W tej brkje trochê .
 113 ---> W tej linii brakuje trochê tekstu.
 114
 115   5. Kiedy czujesz siê swobodnie wstawiaj±c tekst, przejd¼ do
 116      podsumowania poni¿ej.
 117
 118
 119 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 120            Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
 121
 122
 123                    ** Wci¶nij  A  by dodaæ tekst. **
 124
 125   1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->.
 126      Nie ma znaczenia, który to bêdzie znak.
 127
 128   2. Wci¶nij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
 129
 130   3. Kiedy tekst zosta³ dodany, wci¶nij <ESC> i wróæ do trybu Normalnego.
 131
 132   4. Przenie¶ kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2. i 3.,
 133      aby poprawiæ zdanie.
 134
 135 ---> Brakuje tu tro
 136      Brakuje tu trochê tekstu.
 137 ---> Tu te¿ trochê bra
 138      Tu te¿ trochê brakuje.
 139
 140   5. Kiedy ju¿ utrwali³e¶ æwiczenie, przejd¼ do lekcji 1.6.
 141
 142 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 143                           Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
 144
 145                   ** U¿yj  :wq  aby zapisaæ plik i wyj¶æ. **
 146
 147    !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczytaj ca³± lekcjê !!
 148
 149   1. Zakoñcz tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
 150      lub, je¶li masz dostêp do innego terminala, wykonaj kolejne kroki tam.
 151
 152   2. W pow³oce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
 153      "vim" jest poleceniem uruchamiaj±cym edytor Vim. 'tutor' to nazwa pliku,
 154      jaki chcesz edytowaæ. U¿yj pliku, który mo¿e zostaæ zmieniony.
 155
 156   3. Dodaj i usuñ tekst tak, jak siê nauczy³e¶ w poprzednich lekcjach.
 157
 158   4. Zapisz plik ze zmianami i opu¶æ Vima:  :wq<ENTER>
 159
 160   5. Je¶li zakoñczy³e¶ vimtutor w kroku 1., uruchom go ponownie i przejd¼
 161      do podsumowania poni¿ej.
 162
 163   6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i ich zrozumieniu: wykonaj je.
 164
 165 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 166                              LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
 167
 168   1. Poruszasz kursorem u¿ywaj±c "strza³ek" i klawiszy  hjkl .
 169        h (w lewo)        j (w dó³)       k (do góry)            l (w prawo)
 170
 171   2. By wej¶æ do Vima, (z pow³oki) wpisz:
 172                             vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
 173
 174   3. By wyj¶æ z Vima, wpisz:
 175                             <ESC> :q!<ENTER>  by usun±æ wszystkie zmiany.
 176              LUB:           <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachowaæ.
 177
 178   4. By usun±æ znak pod kursorem, wci¶nij:  x
 179
 180   5. By wstawiæ tekst przed kursorem lub dodaæ:
 181         i   wpisz tekst   <ESC>         wstawi przed kursorem
 182         A   wpisz tekst   <ESC>         doda na koñcu linii
 183
 184 UWAGA: Wci¶niêcie <ESC> przeniesie Ciê z powrotem do trybu Normal
 185        lub odwo³a niechciane lub czê¶ciowo wprowadzone polecenia.
 186
 187 Teraz mo¿emy kontynuowaæ i przej¶æ do Lekcji 2.
 188 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 189                   Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
 190
 191
 192                       ** Wpisz  dw  by usun±æ wyraz. **
 193
 194   1. Wci¶nij  <ESC>, by upewniæ siê, ¿e jeste¶ w trybie Normal.
 195
 196   2. Przenie¶ kursor do linii poni¿ej oznaczonej --->.
 197
 198   3. Przesuñ kursor na pocz±tek wyrazu, który chcesz usun±æ.
 199
 200   4. Wpisz   dw   by usun±æ wyraz.
 201
 202   UWAGA: Litera  d  pojawi siê na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w .
 203          Je¶li zobaczysz inny znak, oznacza to, ¿e wpisa³e¶ co¶ ¼le; wci¶nij
 204          <ESC> i zacznij od pocz±tku.
 205
 206 ---> Jest tu parê papier wyrazów, które kamieñ nie nale¿± do no¿yce tego zdania.
 207
 208   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki zdanie nie bêdzie poprawne, potem
 209   przejd¼ do Lekcji 2.2.
 210
 211 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 212                     Lekcja 2.2.: WIÊCEJ POLECEÑ USUWAJ¡CYCH
 213
 214
 215               ** Wpisz  d$  aby usun±æ tekst do koñca linii. **
 216
 217   1. Wci¶nij  <ESC>  aby siê upewniæ, ¿e jeste¶ w trybie Normal.
 218
 219   2. Przenie¶ kursor do linii poni¿ej oznaczonej --->.
 220
 221   3. Przenie¶ kursor do koñca poprawnego zdania (PO pierwszej  . ).
 222
 223   4. Wpisz  d$  aby usun±æ resztê linii.
 224
 225 ---> Kto¶ wpisa³ koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie.
 226
 227
 228   5. Przejd¼ do Lekcji 2.3., by zrozumieæ co siê sta³o.
 229
 230
 231
 232
 233
 234 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 235                      Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
 236
 237
 238   Wiele poleceñ zmieniaj±cych tekst jest z³o¿onych z operatora i ruchu.
 239   Format dla polecenia usuwaj±cego z operatorem  d  jest nastêpuj±cy:
 240
 241             d  ruch
 242
 243   gdzie:
 244    d      - operator usuwania.
 245    ruch   - na czym polecenie bêdzie wykonywane (lista poni¿ej).
 246
 247   Krótka lista ruchów:
 248     w - do pocz±tku nastêpnego wyrazu WY£¡CZAJ¡C pierwszy znak.
 249     e - do koñca bie¿±cego wyrazu, W£¡CZAJ¡C ostatni znak.
 250     $ - do koñca linii, W£¡CZAJ¡C ostatni znak.
 251
 252 W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do koñca wyrazu.
 253
 254 UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
 255        tak, jak to okre¶lono.
 256
 257 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 258                     Lekcja 2.4.: U¯YCIE MNO¯NIKA DLA RUCHU
 259
 260
 261    ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiedni± ilo¶æ razy. **
 262
 263   1. Przenie¶ kursor na pocz±tek linii poni¿ej zaznaczonej --->.
 264
 265   2. Wpisz  2w  aby przenie¶æ kursor o dwa wyrazy do przodu.
 266
 267   3. Wpisz  3e  aby przenie¶æ kursor do koñca trzeciego wyrazu w przód.
 268
 269   4. Wpisz  0  (zero), aby przenie¶æ kursor na pocz±tek linii.
 270
 271   5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
 272
 273
 274  ---> To jest zwyk³y wiersz z wyrazami, po których mo¿esz siê poruszaæ.
 275
 276   6. Przejd¼ do lekcji 2.5.
 277
 278
 279
 280 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 281                 Lekcja 2.5.: U¯YCIE MNO¯NIKA, BY WIÊCEJ USUN¡Æ
 282
 283
 284     ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiedni± ilo¶æ razy. **
 285
 286   W wy¿ej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mno¿nik
 287   przed ruchem, by wiêcej usun±æ:
 288         d  liczba  ruch
 289
 290   1. Przenie¶ kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
 291
 292   2. Wpisz  2dw  aby usun±æ dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
 293
 294   3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mno¿nikami, aby usun±æ kolejne wyrazy
 295      KAPITALIKAMI jednym poleceniem
 296
 297 ---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów zosta³a ERT FGH CF oczyszczona.
 298
 299 UWAGA:  Mno¿nik pomiêdzy operatorem  d  i ruchem dzia³a podobnie do ruchu bez
 300         operatora.
 301
 302
 303 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 304                       Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
 305
 306
 307                    ** Wpisz  dd  aby usun±æ ca³± liniê. **
 308
 309   Z powodu czêsto¶ci usuwania ca³ych linii, projektanci Vi zdecydowali, ¿e
 310   bêdzie ³atwiej wpisaæ dwa razy  d  aby usun±æ liniê.
 311
 312   1. Przenie¶ kursor do drugiego zdania z wierszyka poni¿ej.
 313   2. Wpisz  dd  aby usun±æ wiersz.
 314   3. Teraz przenie¶ siê do czwartego wiersza.
 315   4. Wpisz  2dd  aby usun±æ dwa wiersze.
 316
 317 --->  1)  Ró¿e s± czerwone,
 318 --->  2)  B³oto jest fajne,
 319 --->  3)  Fio³ki s± niebieskie,
 320 --->  4)  Mam samochód,
 321 --->  5)  Zegar podaje czas,
 322 --->  6)  Cukier jest s³odki,
 323 --->  7)  I ty te¿.
 324
 325
 326 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 327                       Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
 328
 329
 330           ** Wci¶nij  u  aby cofn±æ skutki ostatniego polecenia.
 331                  U za¶, by cofn±æ skutki dla ca³ej linii. **
 332
 333   1. Przenie¶ kursor do zdania poni¿ej oznaczonego ---> i umie¶æ go na
 334      pierwszym b³êdzie.
 335   2. Wpisz  x  aby usun±æ pierwszy niechciany znak.
 336   3. Teraz wci¶nij  u  aby cofn±æ skutki ostatniego polecenia.
 337   4. Tym razem popraw wszystkie b³êdy w linii u¿ywaj±c polecenia  x .
 338   5. Teraz wci¶nij wielkie  U  aby przywróciæ liniê do oryginalnego stanu.
 339   6. Teraz wci¶nij  u  kilka razy, by cofn±æ  U  i poprzednie polecenia.
 340   7. Teraz wpisz CTRL-R (trzymaj równocze¶nie wci¶niête klawisze CTRL i R)
 341      kilka razy, by cofn±æ cofniêcia.
 342
 343 ---> Poopraw b³êdyyy w teej liniii i zaamiieñ je prrzez coofnij.
 344
 345   8. To s± bardzo po¿yteczne polecenia.
 346
 347      Przejd¼ teraz do podsumowania Lekcji 2.
 348
 349 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 350                              LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
 351
 352
 353   1. By usun±æ znaki od kursora do nastêpnego wyrazu, wpisz:   dw
 354   2. By usun±æ znaki od kursora do koñca linii, wpisz:    d$
 355   3. By usun±æ ca³± liniê:    dd
 356   4. By powtórzyæ ruch, poprzed¼ go liczb±:    2w
 357   5. Format polecenia zmiany to:
 358                 operator  [liczba]  ruch
 359   gdzie:
 360    operator  - to, co trzeba zrobiæ (np.  d  dla usuwania)
 361    [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyæ ruch
 362    ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz),
 363                $  (do koñca linii) etc.
 364
 365   6. By przej¶æ do pocz±tku linii, u¿yj zera:  0
 366   7. By cofn±æ poprzednie polecenie, wpisz:       u  (ma³e u)
 367      By cofn±æ wszystkie zmiany w linii, wpisz:   U  (wielkie U)
 368      By cofn±æ cofniêcie, wpisz:                          CTRL-R
 369
 370
 371
 372 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 373                          Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
 374
 375
 376           ** Wpisz  p  by wstawiæ ostatnie usuniêcia za kursorem. **
 377
 378   1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii ---> poni¿ej.
 379
 380   2. Wpisz  dd  aby usun±æ liniê i przechowaæ j± w rejestrze Vima.
 381
 382   3. Przenie¶ kursor do linii c), POWY¯EJ tej, gdzie usuniêta linia powinna
 383      siê znajdowaæ.
 384
 385   4. Wci¶nij  p  by wstawiæ liniê poni¿ej kursora.
 386
 387   5. Powtarzaj kroki 2. do 4. a¿ znajd± siê w odpowiednim porz±dku.
 388
 389 ---> d) Jak dwa anio³ki.
 390 ---> b) Na dole fio³ki,
 391 ---> c) A my siê kochamy,
 392 ---> a) Na górze ró¿e,
 393
 394
 395 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 396                     Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zast±p)
 397
 398
 399            ** Wpisz  rx  aby zast±piæ znak pod kursorem na  x . **
 400
 401   1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->
 402
 403   2. Ustaw kursor na pierwszym b³êdzie.
 404
 405   3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zast±piæ.
 406
 407   4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie bêdzie taka, jak druga.
 408
 409 --->  Kjedy ten wiersz bi³ wstókiwany, kto¶ wcizn±³ perê z³ych klawirzy!
 410 --->  Kiedy ten wiersz by³ wstukiwany, kto¶ wcisn±³ parê z³ych klawiszy!
 411
 412   5. Teraz czas na Lekcjê 3.3.
 413
 414
 415 UWAGA: Pamiêtaj, by uczyæ siê æwicz±c, a nie pamiêciowo.
 416
 417
 418 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 419                      Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmieñ)
 420
 421                  ** By zmieniæ do koñca wyrazu, wpisz  ce . **
 422
 423   1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->.
 424
 425   2. Umie¶æ kursor na  u  w lunos.
 426
 427   3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
 428
 429   4. Wci¶nij <ESC> i przejd¼ do nastêpnej planowanej zmiany.
 430
 431   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie bêdzie takie same,
 432      jak drugie.
 433
 434 ---> Ta lunos ma pire s³ów, które t¿ina zbnic u¿ifajonc pcmazu zmieñ.
 435 ---> Ta linia ma parê s³ów, które trzeba zmieniæ u¿ywaj±c polecenia zmieñ.
 436
 437   Zauwa¿, ¿e  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale tak¿e zmienia tryb na
 438   Insert (wprowadzanie).
 439
 440
 441 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 442                       Lekcja 3.4.: WIÊCEJ ZMIAN U¯YWAJ¡C c
 443
 444
 445         ** Polecenie change u¿ywa takich samych ruchów, jak delete. **
 446
 447   1. Operator change dzia³a tak samo, jak delete. Format wygl±da tak:
 448
 449             c   [liczba]   ruch
 450
 451   2. Ruchy s± tak¿e takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii) etc.
 452
 453   3. Przenie¶ siê do pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->
 454
 455   4. Ustaw kursor na pierwszym b³êdzie.
 456
 457   5. Wpisz  c$ , popraw koniec wiersza i wci¶nij <ESC>.
 458
 459 ---> Koniec tego wiersza musi byæ poprawiony, aby wygl±da³ tak, jak drugi.
 460 ---> Koniec tego wiersza musi byæ poprawiony u¿ywaj±c polecenia  c$ .
 461
 462 UWAGA:  Mo¿esz u¿ywaæ <BS> aby poprawiaæ b³êdy w czasie pisania.
 463
 464 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 465                              LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
 466
 467
 468   1. Aby wstawiæ tekst, który zosta³ wcze¶niej usuniêty wci¶nij  p . To
 469      polecenie wstawia skasowany tekst PO kursorze (je¶li ca³a linia
 470      zosta³a usuniêta, zostanie ona umieszczona w linii poni¿ej kursora).
 471
 472   2. By zamieniæ znak pod kursorem, wci¶nij  r  a potem znak, który ma zast±piæ
 473      oryginalny.
 474
 475   3. Operator change pozwala Ci na zast±pienie od kursora do miejsca, gdzie
 476      zabra³by Ciê ruch. Np. wpisz  ce  aby zamieniæ tekst od kursora do koñca
 477      wyrazu,  c$  aby zmieniæ tekst do koñca linii.
 478
 479   4. Format do polecenia change (zmieñ):
 480
 481         c   [liczba]   obiekt
 482
 483      Teraz przejd¼ do nastêpnej lekcji.
 484
 485
 486
 487 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 488                Lekcja 4.1.: PO£O¯ENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
 489
 490        ** Naci¶nij CTRL-G aby zobaczyæ swoje po³o¿enie w pliku i status
 491           pliku. Naci¶nij  G  aby przej¶æ do linii w pliku. **
 492
 493   UWAGA: Przeczytaj ca³± lekcjê zanim wykonasz jakie¶ polecenia!!!
 494
 495   1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wci¶nij  g . U¿ywamy notacji CTRL-G.
 496      Na dole strony pojawi siê pasek statusu z nazw± pliku i pozycj± w pliku.
 497      Zapamiêtaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
 498
 499 UWAGA: Mo¿esz te¿ zobaczyæ pozycjê kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
 500        Dzieje siê tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (wiêcej w lekcji 6.).
 501
 502   2. Wci¶nij G aby przej¶æ na koniec pliku.
 503      Wci¶nij  gg  aby przej¶æ do pocz±tku pliku.
 504
 505   3. Wpisz numer linii, w której by³e¶ a potem  G . To przeniesie Ciê
 506      z powrotem do linii, w której by³e¶ kiedy wcisn±³e¶ CTRL-G.
 507
 508   4. Je¶li czujesz siê wystarczaj±co pewnie, wykonaj kroki 1-3.
 509
 510 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 511                          Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
 512
 513
 514              ** Wpisz  /  a nastêpnie wyra¿enie, aby je znale¼æ. **
 515
 516   1. W trybie Normal wpisz  / . Zauwa¿, ¿e znak ten oraz kursor pojawi±
 517      siê na dole ekranu tak samo, jak polecenie  : .
 518
 519   2. Teraz wpisz  b³ond<ENTER> .  To jest s³owo, którego chcesz szukaæ.
 520
 521   3. By szukaæ tej samej frazy ponownie, po prostu wci¶nij  n .
 522      Aby szukaæ tej frazy w przeciwnym, kierunku wci¶nij  N .
 523
 524   4. Je¶li chcesz szukaæ frazy do ty³u, u¿yj polecenia  ?  zamiast  / .
 525
 526   5. Aby wróciæ gdzie by³e¶, wci¶nij  CTRL-O. Powtarzaj, by wróciæ dalej. CTRL-I
 527      idzie do przodu.
 528
 529 Uwaga:  'b³ond' to nie jest metoda, by przeliterowaæ b³±d; 'b³ond' to b³±d.
 530 Uwaga:  Kiedy szukanie osi±gnie koniec pliku, bêdzie kontynuowane od pocz±tku
 531         o ile opcja 'wrapscan' nie zosta³a przestawiona.
 532
 533 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 534                 Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJ¡CYCH NAWIASÓW
 535
 536
 537                ** Wpisz  %  by znale¼æ paruj±cy ), ], lub } . **
 538
 539   1. Umie¶æ kursor na którym¶ z (, [, lub { w linii poni¿ej oznaczonej --->.
 540
 541   2. Teraz wpisz znak  % .
 542
 543   3. Kursor powinien siê znale¼æ na paruj±cym nawiasie.
 544
 545   4. Wci¶nij  %  aby przenie¶æ kursor z powrotem do paruj±cego nawiasu.
 546
 547   5. Przenie¶ kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
 548
 549 ---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
 550
 551 Uwaga: Ta funkcja jest bardzo u¿yteczna w debuggowaniu programu
 552        z niesparowanymi nawiasami!
 553
 554
 555
 556 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 557                   Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
 558
 559
 560          ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamieniæ 'stary' na 'nowy'. **
 561
 562   1. Przenie¶ kursor do linii poni¿ej oznaczonej --->.
 563
 564   2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  Zauwa¿, ¿e to polecenie zmienia
 565      tylko pierwsze wyst±pienie 'czaas' w linii.
 566
 567   3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianê (substytucjê)
 568      globalnie w ca³ej linii.  Zmienia wszystkie wyst±pienia 'czaas' w linii.
 569
 570 ---> Najlepszy czaas na zobaczenie naj³adniejszych kwiatów to czaas wiosny.
 571
 572   4. Aby zmieniæ wszystkie wyst±pienia ³añcucha znaków pomiêdzy dwoma liniami,
 573      wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# s± numerami linii ograniczaj±cych
 574                                region, gdzie ma nast±piæ zamiana.
 575      wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmieniæ wszystkie wyst±pienia w ca³ym pliku.
 576      wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmieniæ wszystkie wyst±pienia w ca³ym
 577                                pliku, prosz±c o potwierdzenie za ka¿dym razem.
 578
 579 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 580                              LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
 581
 582   1. CTRL-G   poka¿e Twoj± pozycjê w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
 583               Ciê do koñca pliku.
 584      G        przenosi do koñca pliku.
 585      liczba G przenosi do linii [liczba].
 586      gg       przenosi do pierwszej linii.
 587
 588   2. Wpisanie  /  a nastêpnie ³añcucha znaków szuka ³añcucha DO PRZODU.
 589      Wpisanie  ?  a nastêpnie ³añcucha znaków szuka ³añcucha DO TY£U.
 590      Po wyszukiwaniu wci¶nij  n  by znale¼æ nastêpne wyst±pienie szukanej
 591      frazy w tym samym kierunku lub  N  by szukaæ w kierunku przeciwnym.
 592      CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
 593
 594   3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje siê na (,),[,],{, lub } lokalizuje
 595      paruj±cy znak.
 596
 597   4. By zamieniæ pierwszy stary na nowy w linii, wpisz      :s/stary/nowy
 598      By zamieniæ wszystkie stary na nowy w linii, wpisz     :s/stary/nowy/g
 599      By zamieniæ frazy pomiêdzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
 600      By zamieniæ wszystkie wyst±pienia w pliku, wpisz       :%s/stary/nowy/g
 601      By Vim prosi³ Ciê o potwierdzenie, dodaj 'c'          :%s/stary/nowy/gc
 602 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 603                  Lekcja 5.1.: JAK WYKONAÆ POLECENIA ZEWNÊTRZNE?
 604
 605
 606         ** Wpisz  :!  a nastêpnie zewnêtrzne polecenie, by je wykonaæ. **
 607
 608   1. Wpisz znajome polecenie  :  by ustawiæ kursor na dole ekranu. To pozwala
 609      na wprowadzenie komendy linii poleceñ.
 610
 611   2. Teraz wstaw  !  (wykrzyknik). To umo¿liwi Ci wykonanie dowolnego
 612      zewnêtrznego polecenia pow³oki.
 613
 614   3. Jako przyk³ad wpisz  ls  za  !  a nastêpnie wci¶nij <ENTER>. To polecenie
 615      poka¿e spis plików w Twoim katalogu, tak jakby¶ by³ przy znaku zachêty
 616      pow³oki. Mo¿esz te¿ u¿yæ  :!dir  je¶li  ls  nie dzia³a.
 617
 618 Uwaga:  W ten sposób mo¿na wykonaæ wszystkie polecenia pow³oki.
 619 Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  musz± byæ zakoñczone <ENTER>.
 620         Od tego momentu nie zawsze bêdziemy o tym wspominaæ.
 621
 622
 623
 624
 625 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 626                     Lekcja 5.2.: WIÊCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
 627
 628
 629            ** By zachowaæ zmiany w tek¶cie, wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
 630
 631   1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyæ spis plików w katalogu.
 632      Ju¿ wiesz, ¿e musisz po tym wcisn±æ <ENTER>.
 633
 634   2. Wybierz nazwê pliku, jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST.
 635
 636   3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazw± pliku jak± wybra³e¶.)
 637
 638   4. To polecenie zapamiêta ca³y plik (Vim Tutor) pod nazw± TEST.
 639      By to sprawdziæ, wpisz  :!dir  lub  :!ls  ¿eby znowu zobaczyæ listê plików.
 640
 641 Uwaga: Zauwa¿, ¿e gdyby¶ teraz wyszed³ z Vima, a nastêpnie wszed³ ponownie
 642        poleceniem  vim TEST , plik by³by dok³adn± kopi± tutoriala, kiedy go
 643        zapisywa³e¶.
 644
 645   5. Teraz usuñ plik wpisuj±c (MS-DOS):            :!del TEST
 646                           lub (Unix):              :!rm TEST
 647
 648 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 649                     Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
 650
 651
 652           ** By zachowaæ czê¶æ pliku, wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
 653
 654   1. Przenie¶ kursor do tego wiersza.
 655
 656   2. Wci¶nij  v  i przenie¶ kursor do punktu 5. Zauwa¿, ¿e tekst zosta³
 657      pod¶wietlony.
 658
 659   3. Wci¶nij znak  : . Na dole ekranu pojawi siê  :'<,'> .
 660
 661   4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje.
 662      Upewnij siê, ¿e widzisz  :'<,'>w TEST zanim wci¶niesz Enter.
 663
 664   5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. U¿yj  :!dir  lub  :!ls , ¿eby to
 665      zobaczyæ. Jeszcze go nie usuwaj! U¿yjemy go w nastêpnej lekcji.
 666
 667 UWAGA: Wci¶niêcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Mo¿esz poruszaæ kursorem, by
 668        zmieniæ rozmiary zaznaczenia. Mo¿esz te¿ u¿yæ operatora, by zrobiæ co¶
 669        z tekstem. Na przyk³ad  d  usuwa tekst.
 670
 671 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 672                    Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I £¡CZENIE PLIKÓW
 673
 674
 675             ** By wstawiæ zawarto¶æ pliku, wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
 676
 677   1. Umie¶æ kursor tu¿ powy¿ej tej linii.
 678
 679 UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejd¼
 680        do DO£U, by zobaczyæ ponownie tê lekcjê.
 681
 682   2. Teraz wczytaj plik TEST u¿ywaj±c polecenia  :r TEST , gdzie TEST
 683      jest nazw± pliku.
 684      Wczytany plik jest umieszczony poni¿ej linii z kursorem.
 685
 686   3. By sprawdziæ czy plik zosta³ wczytany, cofnij kursor i zobacz, ¿e
 687      teraz s± dwie kopie Lekcji 5.3., orygina³ i kopia z pliku.
 688
 689 UWAGA: Mo¿esz te¿ wczytaæ wyj¶cie zewnêtrznego polecenia. Na przyk³ad
 690        :r !ls  wczytuje wyj¶cie polecenia ls i umieszcza je pod poni¿ej
 691        kursora.
 692
 693
 694 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 695                              LEKCJA 5. PODSUMOWANIE
 696
 697
 698   1.  :!polecenie wykonuje polecenie zewnêtrzne.
 699
 700       U¿ytecznymi przyk³adami s±:
 701
 702           :!dir  -  pokazuje spis plików w katalogu.
 703
 704           :!rm NAZWA_PLIKU  -  usuwa plik NAZWA_PLIKU.
 705
 706   2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vima na dysk z nazw± NAZWA_PLIKU.
 707
 708   3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
 709
 710   4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
 711       bie¿±cego pliku poni¿ej kursora.
 712
 713   5.  :r !dir  wczytuje wyj¶cie polecenia dir i umieszcza je poni¿ej kursora.
 714
 715
 716
 717 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 718                       Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwórz)
 719
 720
 721       ** Wpisz  o  by otworzyæ liniê poni¿ej kursora i przenie¶æ siê do
 722          trybu Insert (wprowadzanie). **
 723
 724   1. Przenie¶ kursor do linii poni¿ej oznaczonej --->.
 725
 726   2. Wpisz  o  (ma³e), by otworzyæ liniê PONI¯EJ kursora i przenie¶æ siê
 727      do trybu Insert (wprowadzanie).
 728
 729   3. Wpisz trochê tekstu i wci¶nij <ESC> by wyj¶æ z trybu Insert (wprowadzanie).
 730
 731 ---> Po wci¶niêciu  o  kursor znajdzie siê w otwartej linii w trybie Insert.
 732
 733   4. By otworzyæ liniê POWY¯EJ kursora, wci¶nij wielkie  O  zamiast ma³ego
 734      o . Wypróbuj to na linii poni¿ej.
 735
 736 ---> Otwórz liniê powy¿ej wciskaj±c SHIFT-O gdy kursor bêdzie na tej linii.
 737
 738
 739
 740 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 741                      Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
 742
 743
 744                   ** Wpisz  a  by dodaæ tekst ZA kursorem. **
 745
 746   1. Przenie¶ kursor do pocz±tku pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->
 747
 748   2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie bêdzie na koñcu li .
 749
 750   3. Wpisz  a  (ma³e), aby dodaæ tekst ZA znakiem pod kursorem.
 751
 752   4. Dokoñcz wyraz tak, jak w linii poni¿ej. Wci¶nij <ESC> aby opu¶ciæ tryb
 753      Insert.
 754
 755   5. U¿yj  e  by przej¶æ do kolejnego niedokoñczonego wyrazu i powtarzaj kroki
 756      3. i 4.
 757
 758 ---> Ta li poz Ci æwi dodaw teks do koñ lin
 759 ---> Ta linia pozwoli Ci æwiczyæ dodawanie tekstu do koñca linii.
 760
 761 Uwaga:  a ,  i  oraz  A  prowadz± do trybu Insert, jedyn± ró¿nic± jest miejsce,
 762        gdzie nowe znaki bêd± dodawane.
 763 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 764                    Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
 765
 766
 767            ** Wpisz wielkie  R  by zamieniæ wiêcej ni¿ jeden znak. **
 768
 769   1. Przenie¶ kursor do pierwszej linii poni¿ej oznaczonej --->. Przenie¶
 770      kursor do pierwszego  xxx .
 771
 772   2. Wci¶nij  R  i wpisz numer poni¿ej w drugiej linii, tak, ¿e zast±pi on
 773      xxx.
 774
 775   3. Wci¶nij <ESC> by opu¶ciæ tryb Replace. Zauwa¿, ¿e reszta linii pozostaje
 776      niezmieniona.
 777
 778   5. Powtarzaj kroki by wymieniæ wszystkie xxx.
 779
 780 ---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
 781 ---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
 782
 783 UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale ka¿dy znak usuwa istniej±cy
 784        znak.
 785
 786 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 787                   Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
 788
 789
 790        ** u¿yj operatora  y  aby skopiowaæ tekst i  p  aby go wkleiæ **
 791
 792   1. Przejd¼ do linii oznaczonej ---> i umie¶æ kursor za "a)".
 793
 794   2. Wejd¼ w tryb Wizualny  v  i przenie¶ kursor na pocz±tek "pierwszy".
 795
 796   3. Wci¶nij  y  aby kopiowaæ (yankowaæ) pod¶wietlony tekst.
 797
 798   4. Przenie¶ kursor do koñca nastêpnej linii:  j$
 799
 800   5. Wci¶nij  p  aby wkleiæ (wpakowaæ) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
 801
 802   6. U¿yj trybu Wizualnego, aby wybraæ " element.", yankuj go  y , przejd¼ do
 803      koñca nastêpnej linii  j$  i upakuj tam tekst z  p .
 804
 805 --->  a) to jest pierwszy element.
 806       b)
 807 Uwaga: mo¿esz u¿yæ  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
 808
 809 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 810                          Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
 811
 812
 813 ** Ustawianie opcji tak, by szukaj lub substytucja ignorowa³y wielko¶æ liter **
 814
 815   1. Szukaj 'ignore' wpisuj±c:    /ignore<ENTER>
 816      Powtórz szukanie kilka razy naciskaj±c klawisz  n .
 817
 818   2. Ustaw opcjê 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielko¶æ liter) poprzez
 819      wpisanie:          :set ic
 820
 821   3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskaj±c:  n
 822      Zauwa¿, ¿e Ignore i IGNORE tak¿e s± teraz znalezione.
 823
 824   4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
 825
 826   5. Teraz wprowad¼ polecenie szukaj ponownie i zobacz co siê zdarzy:
 827      /ignore<ENTER>
 828
 829   6. Aby wy³±czyæ ignorowanie wielko¶ci liter:  :set noic
 830
 831 Uwaga: Aby usun±æ pod¶wietlanie dopasowañ, wpisz:   :nohlsearch
 832 Uwaga: Aby ignorowaæ wielko¶æ liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
 833 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 834                              LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
 835
 836
 837   1. Wpisanie  o  otwiera liniê PONI¯EJ kursora.
 838      Wpisanie  O  otwiera liniê POWY¯EJ kursora.
 839
 840   2. Wpisanie  a  wstawia tekst ZA znakiem, na którym jest kursor.
 841      Wpisanie  A  dodaje tekst na koñcu linii.
 842
 843   3. Polecenie  e  przenosi do koñca wyrazu.
 844   4. Operator  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja) go.
 845   5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
 846      nie zostanie wci¶niêty <ESC>.
 847   6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcjê "xxx". Niektóre opcje:
 848         'ic'  'ignorecase'      ignoruj wielko¶æ znaków
 849         'is'  'incsearch'       poka¿ czê¶ciowe dopasowania
 850         'hls' 'hlsearch'        pod¶wietl wszystkie dopasowania
 851      Mo¿esz u¿yæ zarówno d³ugiej, jak i krótkiej formy.
 852   7. Dodaj "no", aby wy³±czyæ opcjê:   :set noic
 853
 854
 855
 856
 857
 858 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 859                          LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAÆ POMOC?
 860
 861                       ** U¿ycie systemu pomocy on-line **
 862
 863   Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacz±æ, spróbuj jednej
 864   z trzech mo¿liwo¶ci:
 865         - wci¶nij klawisz <HELP> (je¶li taki masz)
 866         - wci¶nij klawisz <F1> (je¶li taki masz)
 867         - wpisz   :help<ENTER>
 868
 869   Przeczytaj tekst w oknie pomocy, aby dowiedzieæ siê jak dzia³a pomoc.
 870   wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyæ z jednego okna do innego
 871   wpisz :q<ENTER>        aby zamkn±æ okno pomocy.
 872
 873   Mo¿esz te¿ znale¼æ pomoc na ka¿dy temat podaj±c argument polecenia ":help".
 874   Spróbuj tych (nie zapomnij wcisn±æ <ENTER>):
 875
 876   :help w
 877   :help c_CTRL-D
 878   :help insert-index
 879   :help user-manual
 880 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 881                    LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
 882
 883                           ** W³±cz mo¿liwo¶ci Vima **
 884
 885   Vim ma o wiele wiêcej mo¿liwo¶ci ni¿ Vi, ale wiêkszo¶æ z nich jest domy¶lnie
 886   wy³±czona. Je¶li chcesz w³±czyæ te mo¿liwo¶ci na starcie musisz utworzyæ
 887   plik "vimrc".
 888
 889   1. Pocz±tek edycji pliku "vimrc" zale¿y od Twojego systemu:
 890      :edit ~/.vimrc          dla Uniksa
 891      :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
 892   2. Teraz wczytaj przyk³adowy plik "vimrc":
 893      :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
 894   3. Zapisz plik:
 895      :w
 896
 897   Nastêpnym razem, gdy zaczniesz pracê w Vimie bêdzie on u¿ywaæ pod¶wietlania
 898   sk³adni. Mo¿esz dodaæ wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
 899   "vimrc".
 900   Aby uzyskaæ wiêcej informacji, wpisz     :help vimrc-intro
 901
 902 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 903                           Lekcja 7.3.: UZUPE£NIANIE
 904
 905
 906               ** Uzupe³nianie linii poleceñ z CTRL-D i <TAB> **
 907
 908   1. Upewnij siê, ¿e Vim nie jest w trybie kompatybilno¶ci:   :set nocp
 909
 910   2. Zerknij, jakie pliki s± w bie¿±cym katalogu:   :!ls   lub   :!dir
 911
 912   3. Wpisz pocz±tek polecenia:   :e
 913
 914   4. Wci¶nij  CTRL-D  i Vim poka¿e listê poleceñ, jakie zaczynaj± siê na "e".
 915
 916   5. Wci¶nij  <TAB>  i Vim uzupe³ni polecenie do ":edit".
 917
 918   6. Dodaj spacjê i zacznij wpisywaæ nazwê istniej±cego pliku:   :edit FIL
 919
 920   7. Wci¶nij <TAB>. Vim uzupe³ni nazwê (je¶li jest niepowtarzalna).
 921
 922 UWAGA: Uzupe³nianie dzia³a dla wielu poleceñ. Spróbuj wcisn±æ CTRL-D i <TAB>.
 923        U¿yteczne zw³aszcza przy  :help .
 924 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 925                             Lekcja 7. PODSUMOWANIE
 926
 927
 928   1. Wpisz  :help  albo wci¶nij <F1> lub <Help> aby otworzyæ okno pomocy.
 929
 930   2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskaæ pomoc o  cmd .
 931
 932   3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyæ do innego okna.
 933
 934   4. Wpisz  :q  aby zamkn±æ okno pomocy.
 935
 936   5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachowaæ wybrane ustawienia.
 937
 938   6. Po poleceniu  : , wci¶nij CTRL-D aby zobaczyæ mo¿liwe uzupe³nienia.
 939      Wci¶nij <TAB> aby u¿yæ jednego z nich.
 940
 941
 942
 943
 944
 945
 946 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 947
 948   Tutaj siê koñczy tutorial Vima. Zosta³ on pomy¶lany tak, aby daæ krótki
 949   przegl±d jego mo¿liwo¶ci, wystarczaj±cy by¶ móg³ go u¿ywaæ. Jest on
 950   daleki od kompletno¶ci, poniewa¿ Vim ma o wiele, wiele wiêcej poleceñ.
 951
 952   Dla dalszej nauki rekomendujemy ksi±¿kê:
 953         Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline
 954         Wydawca: New Riders
 955   Pierwsza ksi±¿ka ca³kowicie po¶wiêcona Vimowi. U¿yteczna zw³aszcza dla
 956   pocz±tkuj±cych. Zawiera wiele przyk³adów i ilustracji.
 957   Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html
 958
 959   Starsza pozycja i bardziej o Vi ni¿ o Vimie, ale tak¿e warta
 960   polecenia:
 961         Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb
 962         Wydawca: O'Reilly & Associates Inc.
 963   To dobra ksi±¿ka, by dowiedzieæ siê niemal wszystkiego, co chcia³by¶ zrobiæ
 964   z Vi. Szósta edycja zawiera te¿ informacje o Vimie.
 965
 966   Po polsku wydano:
 967         Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins
 968         Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly).
 969         ISBN: 83-7197-472-8
 970         http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm
 971   Jest to ksi±¿eczka zawieraj±ca spis poleceñ vi i jego najwa¿niejszych
 972   klonów (miêdzy innymi Vima).
 973
 974         Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins
 975         Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6. ang. wydania
 976         ISBN: 83-7197-539-2
 977         http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm
 978   Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim t³umaczeniu.
 979
 980   Ten tutorial zosta³ napisany przez Michaela C. Pierce'a i Roberta K. Ware'a,
 981   Colorado School of Mines korzystaj±c z pomocy Charlesa Smitha,
 982   Colorado State University.
 983   E-mail: bware@mines.colorado.edu.
 984
 985   Zmodyfikowane dla Vima przez Brama Moolenaara.
 986
 987 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 988
 989   Przet³umaczone przez Miko³aja Machowskiego,
 990   Sierpieñ 2001,
 991   rev. Marzec 2002
 992   2nd rev. Wrzesieñ 2004
 993   3rd rev. Marzec 2006
 994   4th rev. Grudzieñ 2008
 995   Wszelkie uwagi proszê kierowaæ na: mikmach@wp.pl