Synced with the latest branch.
[MacVim.git] / runtime / tutor / tutor.tr.utf-8
blob0e6802d405dfbb95399eda105f720942d823dad1
1 ===============================================================================
2 =       V I M   T u t o r'a Hoş Geldiniz    -    Sürüm 1.5      =
3 ===============================================================================
5      Vim, bu gibi bir eğitmen ile açıklanması gereken çok fazla komut barındıran,
6      oldukça kuvvetli bir metin düzenleyicidir. Bu eğitmen Vim'i çok amaçlı bir
7      düzenleyici olarak kolaylıkla kullanabileceğiniz yeterli sayıda komutu açıklamak
8      için tasarlanmıştır.
10      Eğitmeni tamamlama süresi yapacağınız denemelere bağlı olarak 25-30
11      dakikadır.
13      Derslerdeki komutlar bu metini değiştirecektir. Üzerinde çalışmak için
14      bu dosyanın bir kopyasını alın (eğer "vimtutor" uygulamasını çalıştırdıysanız
15      zaten bir kopyasını almış oldunuz).
17      Bu eğitmenin, kullanarak öğretmeye ayarlandığını unutmamak önemlidir. Bu şu
18      anlama gelir; komutları öğrenmek için doğru bir şekilde çalıştırmanız gerekir.
19      Eğer sadece yazılanları okursanız komutları unutursunuz.
21      Şimdi Shift-Lock tuşlarınızın basılı olmadığına emin olun ve Ders 1.1'in
22      ekranı tamamen doldurması için   j   tuşuna yeterli miktarda basın.
23 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
24                         Ders 1.1:  İMLECİ HAREKET ETTİRMEK
26   Ç.N: Tüm derslerde <ENTER> gördüğünüz yerde bu tuşa basmanız gerekir.
28    ** İmleci hareket ettirmek için, h,j,k,l tuşlarına gösterildiği gibi basın. **
29              ^
30              k              İpucu: h tuşu soldadır ve sola hareket eder.
31        < h       l >               l tuşu sağdadır ve sağa hareket eder.
32              j                     j tuşu aşağı yönlü bir ok gibidir.
33              v
34   1. Yeterli hissedinceye kadar imleci ekranda hareket ettirin.
36   2. Aşağı tuşunu  (j)  tekrar edene kadar basılı tutun.
37 ---> Şimdi, bir sonraki derse nasıl geçeceğinizi biliyorsunuz.
39   3. Aşağı tuşunu kullanarak, Ders 1.2'ye geçin.
40   Not:  Eğer yazdığınız bir şeyden emin değilseniz, Normal kipe geçmek için <ESC> tuşuna basın.
41         Daha sonra istediğiniz komutu yeniden yazın.
42   Not:  İmleç tuşları da aynı zamanda işe yararlar ancak   hjkl   tuşlarını kullanmaya alıştığınızda etrafta daha hızlı
43         hareket edersiniz.
44 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
45                      Ders 1.2: VIM'E GİRİŞ VE VIM'DEN ÇIKIŞ
48   !! NOT: Aşağıdaki adımları yapmadan önce, bu dersi tamamen okuyun.
50   1. <ESC> tuşuna basın (Normal kipte olmayı garantilemek için).
52   2. Yazın:                     :q! <ENTER>.
54 ---> Bu düzenleyicinin yaptığınız değişiklikleri KAYDETMEDEN kapanmasını sağlar.
55      Eğer yaptıklarınızın kaydedilmesini istiyorsanız şunu yazın:
56                                 :wq  <ENTER>
58   3. Kabuk istemcisini (shell prompt) gördüğünüzde, sizi bu eğitmene getiren
59      komutu yazın. Bu:  vimtutor <ENTER> komutudur.
60      Normalde:  vim tutor <ENTER> komutu kullanılır.
61 ---> 'vim' vim düzenleyicisine gir anlamına gelir, 'tutor' ise açmak istediğiniz dosyadır.
63   4. Eğer bu adımları ezberlediyseniz ve kendinizden eminseniz, 1'den 3'e kadar olan adımları,
64      düzenleyiciden çıkmak ve yeniden girmek için uygulayın.
65 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
66                      Ders 1.3: METİN DÜZENLEME - SİLME
69 ** Normal kipteyken imlecin altındaki karakteri silmek için   x  'e basın.**
71   1. İmleci aşağıda işaretlenmiş (-->) satıra götürün.
73   2. Hataları düzeltmek için, imleci silinmesi gereken karakterin üzerine getirin
75   3. İstenmeyen karakteri silmek için   x   tuşuna basın.
77   4. Cümle düzelene kadar 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin.
79 ---> İinek ayyın üzzerinden attladı.
81   5. Şimdi satır düzeldi, Ders 1.4'e geçin.
83 NOT: Bu eğitmende ilerledikçe ezberlemeye çalışmayın, kullanarak öğrenin.
87 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
88                      Ders 1.4: METİN DÜZENLEME - EKLEME
91           ** Normal kipteyken metin eklemek için   i  'ye basın. **
93   1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) ilk satıra götürün.
95   2. İlk satırı ikincisinin aynısı gibi yapmak için, imleci eklenmesi gereken
96      metinden sonraki ilk karakterin üzerine götürün.
98   3. i  'ye basın ve gerekli eklemeleri yapın.
100   4. Her hata düzeltildiğinde <ESC> tuşuna basarak Normal kipe dönün.
101      Cümleyi düzeltmek için 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin.
103 ---> Bu metinde eksk.
104 ---> Bu metinde birşey eksik.
106   5. Metin ekleme çalışmalarını yeterli görüyorsanız aşağıdaki özete geçin.
110 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
111                                DERS 1 ÖZET
114   1. İmleç hem ok tuşları hem de   hjkl   tuşları ile hareket ettirilir.
115          h (sol)        j (aşağı)       k (yukarı)          l (sağ)
117   2. (Konsoldan) Vim'e girmek içn  yazın:  vim DOSYAİSMİ <ENTER>
119   3. Tüm değişiklikleri göz ardı edip vimden çıkmak için yazın:
120      <ESC>      :q!     <ENTER>
121      veya tüm değişiklikleri kaydetmek için yazın:
122      <ESC>      :wq     <ENTER>
124   4. İmlecin altındaki bir karakteri silmek için Normal kipte   x   yazın.
126   5. İmlecin altında metin eklemek için Normal kipte yazın:
127          i     yazılacak metin  <ESC>
129 NOT: <ESC> tuşuna basmak sizi Normal kipe götürür ya da istenmeyen tamamlanmamış bir komutu
130      iptal eder.
132 Şimdi Ders 2 ile devam edin.
135 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
136                         Ders 2.1: SİLME KOMUTLARI
138             ** Bir kelimeyi silmek için  dw  yazın.**
140   1. Normal kipte olmakten emin olmak için <ESC> tuşuna basın.
142   2. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) satıra götürün.
144   3. İmleci silinmesi gereken kelimenin başına götürün.
146   4. Kelimeyi silmek için   dw   yazın.
148   NOT:  dw  harfleri siz yazdıkça ekranın son satırında görülecektir.
149         Eğer yanlış bir şeyler yazarsanız, yeniden başlamak için <ESC> tuşuna basın.
151 ---> Bu satırda çerez cümleye ait olmayan leblebi kelimeler var.
154   5. Cümle düzelene kadar adım 3 ve 4'ü tekrar edin, daha sonra Ders 2.2'ye gidin.
158 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
159                       Ders 2.2: DAHA FAZLA SİLME KOMUTU
162            ** Satırı sonuna kadar silmek için   d$   yazın.**
164   1. Normal kipte olmaktan emin olmak için <ESC> tuşuna basın.
166   2. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) satıra götürün.
168   3. İmleci doğru olan satırın sonuna götürün. (Birinciden SONRA. )
170   4. Satırı sonuna kadar silmek için   d$   yazın.
171   ( d$  yazarken d'den sonra <ALT> ile beraber $ tuşuna basın)
173 ---> Birileri bu satırın sonunu iki defa yazmış. Birileri bu satırın sonunu iki defa yazmış.
175   5. Neler olduğunu anlamak için Ders 2.3'e gidin.
181 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
182                      Ders 2.3: KOMUTLAR VE NESNELER
185    d   silme komutu için biçim aşağıdaki gibidir:
187          [sayı]   d     nesne       VEYA     d   [sayı]   nesne
188   Burada:
189     sayı   - komutun kaç defa çalıştırlacağı (isteğe bağlı, varsayılan=1).
190     d      - silme komutu
191     nesne  - komutun ne şekilde çalışacağı (aşağıda listlendi).
193   Nesnelerin kısa bir listesi.
194     w - Boşluğu da içererek, imleçten itibaren kelimenin sonuna kadar.
195     e - Boşluğu İÇERMEDEN, imleçten itibaren kelimenin sonuna kadar.
196     $ - imleçten satırın sonuna kadar.
198 NOT:   Serüven sevenler için, Normal kipte iken, komut olmadan sadece nesnenin kendisine basmak
199        imleci yukardaki listede olduğu gibi hareket ettirecektir.
204 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
205                 Ders 2.4:   'KOMUT-NESNE'ye BİR İSTİSNA
208                  ** Bütün bir satırı silmek için   dd   yazın. **
210   Bütün bir satır silme sıklığından dolayı, Vi tasarımcıları bir satırı
211   tamamen silmek için iki d yazmanın daha kolay olacağına karar verdiler.
213   1. İmleci aşağıdaki tümceciğin ikinci satırına götürün.
214   2. Satırı silmek için    dd   yazın.
215   3. Şimdi de dördüncü satıra gidin.
216   4. İki satırı birden silmek için   2dd   (sayı-komut-nesne'yi hatırlayın) yazın.
218         1)  Güller kırmızıdır,
219         2)  Çamur eğlenceli,
220         3)  Menekşeler mavi,
221         4)  Bir arabam var,
222         5)  Saat bana söyler,
223         6)  Şeker tatlıdır
224         7)  Ve sen de öylesin
226 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
227                          Ders 2.5: GERİ AL KOMUTU
230    ** Son komutu geri almak için    u   , bütün bir satırı düzeltmek için U yazın.**
232   1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (-->) satırdaki ilk hatanın üzerine götürün.
233   2. İlk istenmeyen karakteri silmek için   x   yazın.
234   3. Şimdi son çalıştırılan komutu geri almak için   u   yazın.
235   4. Bu sefer   x    komutunu kullanarak satırdaki tüm hataları düzeltin.
236   5. Şimdi satırı ilk haline çevirmek için büyük   U    yazın.
237   6. Şimdi   U    ve daha önceki komutları geri almak için birkaç defa   u    yazın.
238   7. Şimdi birkaç defa CTRL-R (CTRL'yi basılı tutarken R ye basın) yazarak geri almaları da geri alın.
240 ---> Buu satıırdaki hataları düüzeltinn ve sonra koomutu geri alllın.
242   8. Bunlar son derece kullanışlı komutlardır. Şimdi Ders 2 Özete geçin.
247 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
248                                DERS 2 ÖZET
251   1. İmleçten itibaren bir kelimeyi silmek için yazın:  dw
253   2. İmleçten itibaren bir satırı silmek için yazın:    d$
255   3. Bütün bir satırı silmek için yazın:                dd
257   4. Normal kipte bir komut biçimi şöyledir:
259        [sayı]   komut    nesne    VEYA     komut        [sayı]   nesne
260      burada:
261          sayı  - komutun kaç kere tekrar edeceği
262          komut - ne yapılacağı, silmek için   d   olduğu gibi
263          nesne - komutun nasıl davranacağı, w (kelime), $ (satır sonu), vb gibi.
265   5. Önceki hareketleri geri almak için yazın:          u       (küçük u)
266      Bir satırdaki tüm değişiklikleri geri almak için yazın:    U       (büyük u)
267      Geri almaları geri almak için yazın:       CTRL-R
270 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
271                          Ders 3.1: KOY KOMUTU
274        ** Son yaptığınız silme işlemini imleçten sona geri yerleştirmek için    p   yazın.**
276   1. İmleci aşağıdaki tümceciğin ilk satırına götürün.
278   2. Satırı silip Vim'in tamponuna yerleştirmek için   dd   yazın.
280   3. İmleci, silinmiş satırı nereye yerleştirmek istiyorsanız, o satırın ÜZERİNE götürün.
282   4. Normal kipteyken, satırı yerleştirmek için   p   yazın.
284   5. Tüm satırları doğru sıraya koymak için 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin.
286      d) Sen de öğrendin mi?
287      b) Menekşeler mavidir,
288      c) Akıl öğrenilir,
289      a) Güller kırmızıdır,
293 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
294                        Ders 3.2: YERLEŞTİR KOMUTU
297   ** İmlecin altında bir karakter yerleştirmek için    r    yazın.**
299   1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş(--->) ilk satıra götürün.
301   2. İmleci satırdaki ilk hatanın üzerine götürün.
303   3. Hatayı düzeltmek için önce   r    ardından da doğru karakteri yazın.
305   4. İlk satır düzelene kadar adım 2 ve 3'ü tekrar edin.
307 --->  Bu satıv yazılıvken, bivileri yamlış tuştara basmış.
308 --->  Bu satır yazılırken, birileri yanlış tuşlara basmış.
310   5. Ders 3.2'ye geçin.
312 NOT: Unutmayın, ezberleyerek değil kullanarak öğrenin.
315 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
316                         Ders 3.3: DEĞİŞTİR KOMUTU
319            ** Bir kelimenin tamamını veya parçasını değiştirmek için   cw   yazın.
321   1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş(--->) satıra götürün.
323   2. İmleci "sutar" daki u'nun üzerine yerleştirin.
325   3. Önce   cw   ardından doğru kelimeyi girin (bu durumda 'atır'.)
327   4. <ESC> tuşuna basın ve bir sonraki hataya gidin (değişmesi gereken ilk karakter.)
329   5. İlk cümle ikincisiyle aynı olana kadar adım 3 ve 4'ü tekrar edin.
331 ---> Bu sutar değiştir komutu ile değişneli gereken birkaç petime içeriyor.
332 ---> Bu satır değiştir komutu ile değişmesi gereken birkaç kelime içeriyor.
334 cw'nin sadece kelimeyi değiştirmediğini, aynı zamanda sizi insert kipine götürdüğüne de dikkat edin.
337 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
338                         Ders 3.4: c'Yİ KULLANARAK DAHA FAZLA DEĞİŞTİRME
341      ** Değiştir komutu sil komutu ile aynı nesnelerle kullanılır.**
343   1. Değiştir komutu sil ile aynı yolla çalışır. Biçim şöyledir:
345        [sayı]   c   nesne          VEYA     c   [sayı]   nesne
347   2. Nesneler de aynı zamanda aynıdır. Örneğin w (word), $ (satır sonu), vb. gibi.
349   3. Aşağıdaki işaretlenmiş(--->) ilk satıra gidin.
351   4. İmleci ilk hataya götürün.
353   5. Satırın geri kalan kısmını ikincisi gibi yapmak için   c$   yazın ve daha sonra <ESC> tuşuna basın.
355 ---> Bu satırın sonu düzeltilmek için biraz yardıma ihtiyaç duyuyor.
356 ---> Bu satırın sonu düzeltilmek için   c$   komutu kullanılarak yardıma ihtiyaç duyuyor.
359 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
360                                DERS 3 ÖZET
363   1. Silinmiş olan bir metini geri yerleştirmek için   p   yazın. Bu silinmiş metini
364      imleçten hemen SONRA geri yerleştirir (eğer bir satır silinmişse hemen imleçten sonra, alta
365      yerleştirilecektir)
367   2. İmlecin altındaki karakteri değiştirmek için önce   r    ardından da
368      asıl karakteri yazın.
370   3. Değiştir komutu belirlenen nesneyi, imleçten nesnenin sonuna kadar değiştirme imkanı verir.
371      Örneğin, bir kelimeyi imleçten sonuna kadar değiştirmek için   cw   , bir satırın tamamını
372      değiştirmek içinse   c$   yazın.
374   4. Değiştir için biçim şöyledir:
376          [sayı]   c     nesne         VEYA      c   [sayı]   nesne
378 Şimdi bir sonraki derse geçin.
382 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
383                      Ders 4.1: KONUM VE DOSYA DURUMU
386   ** Dosya içerisindeki konumunuzu ve dosyanın durumunu görmek için   CTRL-g    yazın. **
387   ** Dosya içerisindeki bir satıra gitmek için   SHIFT-g   yazın. **
389   Not: Adımlardan herhangi birini yapmadan önce dersin tamamını okuyun!!
391   1. Ctrl tuşunu basılı tutun ve   g'ye   basın. Dosyanın sonunda dosya ismini ve bulunduğunuz konumu
392      gösteren bir durum satırı görünecektir. Adım 3 için satır numarasını
393      unutmayın.
395   2. Dosyanın sonuna gitmek için   shift-G   'ye basın.
397   3. Daha önce bulunduğunuz satır numarasını yazın ve daha sonra    shift-G   'ye basın.
398      Bu sizi daha önce bulunduğunuz ve    Ctrl-g   'ye bastığınız satıra geri götürecektir.
399      (Sayılar yazılırken ekranda GÖRÜNMEYECEKLERDİR.)
401   4. Yapabileceğinizi düşündüğünüzde, adım 1'den 3'e kadar yapın.
403   Ç.N: Bu kısım orijinal metinde de biraz eksik anlatılmış gibi. Bir satır hakkında bilgi almak için
404        Ctrl-g'yi kullanın. Herhangi bir satıra gitmek içinse, önce satır numarasını yazın ve ardınan
405        shift-g'ye basın. Satır numarası girmeden basılan shift-g sizi satır sonuna götürür.
407 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
408                         Ders 4.2: ARAMA KOMUTU
411      ** Bir kelime öbeğini aramak için   /   ile beraber kelime öbeğini girin. **
413   1. Normal kipteyken   /   karakterini yazın. Komut bölümü yerine   /   karakterinin ve
414      imlecin ekranın sonunda göründüğüne dikkat edin.
416   2. Şimdi, 'hatttaa' yazıp <ENTER> 'a basın. Bu sizin aramak istediğiniz kelime.
418   3. Aynı kelime öbeğini tekrar aramak için, basitçe   n   yazın.
419      Aynı kelime öbeğini zıt yönde aramak için, Shift-N yazın.
421   4. Eğer zıt yöne doğru bir arama yapmak istiyorsanız,  /   komutu yerine
422      ?   komutunu kullanın.
424 ---> "hatttaa" hatayı yazmanın doğru yolu değil; hatttaa bir hata.
426 Not: Arama dosyanın sonuna ulaştığında, tekrar baştan başlayacaktır.
428 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
429                    Ders 4.3: UYAN PARANTEZ ARAMASI
432               ** Uyan bir ),] veya } bulmak için   %   yazın. **
434   1. İmleci işaretli (--->) satırdaki herhangi bir (, [ veya { karakterinin
435      üzerine götürün.
437   2. Şimdi   %    karakterini yazın.
439   3. İmleç uyan parantez veya ayracın üzerine gider.
441   4. Uyan ilk parantezin üzerine geri dönmek için yine   %   yazın.
443 ---> Bu ( içerisinde ('ler, ['ler ] ve {'ler } bulunan bir satırdır. ))
445 Not: Bu içerisinde uymayan parantezler bulunan bir programın yanlışını ayıklamak için
446      son derece yararlıdır.
453 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
454                       Ders 4.4: HATALARI DÜZELTMEK İÇİN BİR YOL
457         ** 'eski' yerine 'yeni' yerleştirmek için   :s/eski/yeni/g   yazın. **
459   1. İmleci aşağıdaki işaretli (--->) satıra götürün.
461   2. :s/buu/bu  yazıp <ENTER> 'a basın. Bu komutun sadece satırdaki ilk karşılaşmayı
462      düzelttiğine dikkat edin.
464   3. Şimdi genel olarak satırdaki tüm değişikliği  yapmak için   :s/buu/bu/g   yazın.
466 ---> Buu birinci, buu ikinci, buu üçüncü bölüm.
468   4. İki satır arasındaki bir karakter katarının tümünü değiştirmek için,
469      :#,#s/eski/yeni/g  yazın, burada #,# iki satırın sayılarıdır.
470      Tüm dosyadaki karşılaşılan kelimeleri değiştirmek için  :%s/eski/yeni/g  yazın.
476 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
477                                DERS 4 ÖZET
480   1. Ctrl-g sizin dosyadaki konumunuzu ve dosya durumunu gösterir.
481      Shift-G dosyanın sonuna gider. Shift-G 'den önce bir sayı yazılırsa, o satıra
482      gidilir.
484   2. Bir sözcük öbeğinden önce / yazmak, İLERİ yönde o öbeği aratır.
485      Bir sözcük öbeğinden önce ? yazmak, GERİ yönde o öbeği aratır.
486      Bir aramadan sonra, aynı yöndeki bir sonraki karşılaşmayı bulmak için   n   ,
487      veya zıt yöndekini bulmak için Shift-N yazın.
489   3. İmleç bir (,),[,],{,} parantezi üzerindeyken   %   yazmak, uyan diğer eş parantezi bulur.
491   4. Bir satırdaki ilk 'eski'yi 'yeni' ile değiştirmek için             :s/eski/yeni            yazın.
492      Bir satırdaki tüm 'eski'leri 'yeni' ile değiştirmek için           :s/eski/yeni/g          yazın.
493      İki satır arasındaki öbekleri değiştirmek için                     :#,#s/eski/yeni/g       yazın.
494                                                                          (#'lar satır numaraları)
495      Bir dosyadaki tüm karşılaşmaları değiştirmek için                  :%s/eski/yeni/g         yazın.
496      Her seferinde onay sorması için 'c' ekleyin.                       :%s/eski/yeni/gc
499 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
500                 Ders 5.1: BIR DIŞ KOMUT ÇALIŞTIRMAK
503    ** Bir dış komutu çalıştırmak için   :!      ve ardından istediğiniz dış komutu yazın. **
505   1. İmleci ekranın altına götürmek için alışık olduğunuz  :  komutunu yazın. Bu size
506      bir komut yazma imkanı verir.
508   2. Şimdi ! (ünlem) karakterini yazın. Bu size bir dış komut çalıştırma
509      imkanı verir.
511   3. Örnek olarak ! karakterini takiben  ls  yazın ve <ENTER>'a basın. Bu size
512      o anda bulunduğunuz dizindeki dosyaları gösterecektir. Veya ls çalışmazsa :!dir
513      komutunu kullanın.
515 Not: Herhangi bir dış komutu bu yolla çalıştırmak mümkündür.
517 Not: Tüm  :   komutlarından sonra <ENTER> tuşuna basılmalıdır.
522 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
523                       Ders 5.2: DOSYA YAZMAYA DEVAM
526      ** Dosyaya yapılan değişikliği kaydetmek için, :w DOSYAİSMİ  yazın. **
528   1. Bulunduğunuz dizini listelemek için  :!dir  veya  :!ls  yazın.
529      Komuttan sonra <ENTER> tuşuna basıcağınızı zaten biliyorsunuz.
531   2. Mevcut olmayan bir dosya ismi seçin, örneğin DENEME.
533   3. Şimdi   :w DENEME   yazın (DENEME sizin seçtiğiniz dosya ismi).
535   4. Bu tüm dosyayı (Vim Tutor) DENEME isminde başka bir dosyaya yazar.
536      Bunu doğrulamak için,  :!dir   yazın ve yeniden bulunduğunuz dizini listeleyin.
538 Not: Eğer Vim'den çıkıp kaydettiğiniz DENEME dosyasını açarsanız, bunun kaydettiğiniz
539      vimtutor'un gerçek bir kopyası olduğunu görürsünüz.
541   5. Şimdi dosyayı şu komutları vererek silin   (MS-DOS)     :!del DENEME
542                                                 (veya UNIX)  :!rm DENEME
545 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
546                     Ders 5.3: SEÇMELİ YAZ KOMUTU
549         ** Dosyanın bir bölümünü kaydetmek için,  :#,# w DOSYAİSMİ  yazın. **
551   1. Bir kez daha bulunduğunuz dizini görmek için  :!dir  veya  :!ls  yazın,
552      ardından DENEME gibi uygun bir dosya ismi seçin.
554   2. İmleci bu sayfanın başına götürün ve ardından CTRL-g'ye basarak satır numarasını
555      öğrenin. BU NUMARAYI UNUTMAYIN!
557   3. Şimdi sayfanın sonuna gidib ve yine CTRL-g'ye basarak satır numarasını
558      öğrenin. BU NUMARAYI DA UNUTMAYIN!
560   4. Bir dosyaya sadece bir bölümü kaydetmek için, :#,# w DENEME yazın. #,# sizin
561      baktığınız sayılar (üst,alt) ve DENEME dosyanızın ismidir.
564   5. Yine,  :!dir  yazarak dosyanın orada olduğuna bakın ama SİLMEYİN.
569 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
570                    Ders 5.4: DOSYALARI BİRLEŞTİRMEK-BÖLÜM EKLEMEK
573        ** Bir dosyanın içeriğini eklemek için  :r DOSYAİSMİ   yazın. **
575   1. DENEME dosyanızın önceden bulunduğundan emin olmak için  :!dir   yazın.
577   2. İmleci bu sayfanın başına yerleştirin.
579 NOT: Adım 3'ü uyguladıktan sonra Ders 5.3'ü görüyor olacaksınız. Daha sonra bu
580      derse sayfasına dönün.
582   3. Şimdi DENEME sayfasını  :r DENEME  yazarak aktarın.
584 NOT: Aktardığınız dosya imlecinizin hemen altına eklenecektir.
586   4. Dosyanın eklendiğini görmek için, geriye gidin. Ders 5.3'ten iki kopya
587      olduğunu göreceksiniz; asıl ve kopya olanı.
591 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
592                                DERS 5 ÖZET
595   1.  :!komut bir dış komut çalıştırır.
597       Bazı yararlı örnekler:
598          (MS-DOS)         (Unix)
599           :!dir            :!ls            -  bir dizini listeler.
600           :!del DOSYA      :!rm DOSYA      -  DOSYA'yı siler.
602   2.  :w DOSYAİSMİ o anki Vim dosyasını diske DOSYAİSMİ ile kaydeder.
604   3.  :#,#w DOSYAİSMİ # ile # satır arasını DOSYAİSMİ ile kaydeder.
606   4.  :r DOSYAİSMİ imlecin altından başlayarak DOSYAİSMİ isimli dosyanın içeriğini ekler.
613 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
614                          Ders 6.1: AÇ KOMUTU
617  ** İmlecin aşağısına bir satır açmak ve Insert kipine geçmek için   o    yazın. **
619   1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (--->) satıra götürün.
621   2. İmlecin aşağısına bir satır açmak ve Insert kipine geçmek için
622      o   (küçük harfle) yazın.
624   3. Şimdi işaretlenmiş satırı kopyalayın ve Insert kipinden çıkmak için <ESC>
625      tuşuna basın.
627 ---> o  yazdıktan sonra imlec açılan satıra gidicek ve Insert kipine geçilecek.
629   4. İmlecin üzerinde bir satır açmak için, basitçe büyük O yazın. Bunu aşağıdaki
630      satırda deneyin.
631 Bu satırın üzerine bir satır açmak için imleç bu satırdayken   Shift-o   yazın.
637 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
638                         Ders 6.2: EKLE KOMUTU
641              ** İmleçten sonra metin eklemek için   a   yazın. **
643   1. İmleci aşağıdaki işaretlenmiş (--->) satırın sonuna götürmek için
644      Normal Kipteyken $ yazın.
646   2. İmlecin altındaki karakterden sonra metin eklemek için  a   (küçük harfle) yazın.
647      (Büyük  A  satırın sonuna ekler).
649   3. Şimdi ilk satırı tamamlayın. Ekle komutunun Insert kipiyle aynı işi yaptığına
650      dikkat edin. Tek fark metinin eklendiği yer.
651 Ç.N: Eğer  a   yazarsanız imlecin altındaki karakterden hemen sonra ekleme yapabilirsiniz.
652      Eğer  Shift-a  yazarsanız imleç satır sonuna gidecek ve hemen ardına ekleme yapabileceksiniz.
653      Doğal olarak bizim örneğimizde Shift-A'yı kullanmak daha güzel olacaktır. Önce $ ardınan a
654      yazmamıza gerek kalmaz.
656 ---> Bu satırda çalışabilirsiniz
657 ---> Bu satırda çalışabilirsiniz. Çalışırken metin eklemeyi kullanın.
661 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
662                     Ders 6.3: BİR BAŞKA DEĞİŞTİR KOMUTU
665       ** Birden fazla karakter değiştirmek için büyük R yazın. **
667   1. İmleci aşağıdaki işaretli (--->) satırların ilkine götürün.
669   2. İmleci işaretli olan ikinci satırdakinden farklı olan ilk kelimenin
670      başına götürün. ( "tuşları" kelimesi )
672   3. Şimdi büyük R yazın ve ilk satırı ikincisinin aynısı yapmak için
673      eski metinin üzerinden yenisini yazın. Siz yazdıkça metin değişecektir.
675 ---> Bu satırı ikincisinin aynısı yapmak için tuşları kullanın.
676 ---> Bu satırı ikincisinin aynısı yapmak için R yazın ve metini girin.
678   4. Çıkmak için <ESC> tuşuna bastığınızda, değişmemiş metinin aynen
679      kaldığına dikkat edin.
685 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
686                             Ders 6.4: SET SEÇENEĞİ
688           ** Bir seçenek ayarlayın , böylece bir arama veya değiştirme **
689           ** durumu görmezden gelsin.                                  **
691   1. 'ignore' kelimesini aramak için:
692      /ignore
693      yazın.
694      Bunu   n  tuşuna basarak birkaç kez tekrar edin
696   2. :set ic    yazarak 'ic' (Ignore case) ayarını seçin.
698   3. Tekrar  n  tuşuna basarak 'ignore' kelimseini arayın.
699      n   tuşuna basarak bu aramayı birden çok defa tekrar edin.
701   4. :set hls is   yazarak 'hlsearch' ve 'incsearch' ayarlarını seçin.
703   5. /ignore  yazarak arama komutunu tekrar verin ve ne olacağını görün.
705   6. Karşılaşma vurgularını iptal etmek için,
706      :nohlsearch   yazın.
707 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
708                                DERS 6 ÖZET
711   1. o   yazmak imlecin altında bir satır açar ve imleci bu açılmış satıra
712      Insert kipinde yerleştirir.
713      Büyük O  yazmak imlecin üzerinde bir satır açar.
715   2. İmlecin üzerindeki karakterden hemen sonra metin eklemek için  a   yazın.
716      Büyük A  yazmak hemen satır sonuna giderek metin eklemeye hazır hale getirir.
718   3. Büyük  R   yazmak Değiştir kipine girer ve çıkmak için <ESC> tuşuna
719      basılana kadar sizi bu kipte bırakır.
721   4. ":set xxx"  yazmak  "xxx" seçeneğini ayarlar.
731 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
732                        Ders 7: ÇEVİRİMİÇİ (ON-LINE) YARDIM KOMUTLARI
735                       ** Çevirimiçi yardım sistemini kullanın **
737   Vim geniş bir çevirimiçi yardım sistemine sahiptir. Başlamak için şu üçünü
738   deneyebilirsiniz.
739         - (eğer sahipseniz) <HELP> tuşuna basın
740         - (eğer sahipseniz) <F1> tuşuna basın
741         - :help yazın ve <ENTER> tuşuna basın
743   Yardım penceresini kapatmak için  :q yazıp <ENTER> tuşuna basın.
745   ":help" komutuna değişken (argüman) vererek herhangi bir konu hakkında
746   yardım alabilirsini. Şunları deneyin (<ENTER> tuşuna basmayı unutmayın) :
748         :help w
749         :help c_<T
750         :help insert-index
751         :help user-manual
754 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
755                        Ders 8: BİR BAŞLANGIÇ BETİĞİ OLUŞTURUN
757                           ** Switch on Vim features **
758                           ** Vim'in özelliklerine bakın **
760   Vim Vi'dan çok daha fazla özelliğe sahiptir fakat birçoğu öntanımlı olarak kapalıdır.
761   Daha fazla özellik kullanabilmek için bir "vimrc" dosyası oluşturmalısınız.
763   1. "vimrc" dosyasını düzenlemeye başlayın, bu işletim sisteminize göre değişir:
765   Ç.N: (Bu komutu verdiğinizde eğer yoksa home dizininizde .vimrc isimli bir dosya oluşacaktır.
766   Bu dosyaya vimrc örnek dosyasını aktarmak için 2. adımdaki komutu kullanacaksınız. Bu yüzden
767   vimrc dosyanızı düzenlemeden önce aşağıdaki adımların hepsini okuyun ve komutları hatırlayın.)
769         :edit ~/.vimrc                  Unix için
770         :edit $VIM/_vimrc               MS-Windows için
772   2. Şimdi örnek "vimrc" dosyasını okuyun
774         :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
776   3. Dosyayı kaydedin ve çıkın
778         :write
779         :q
781   Vim'i bir dahaki sefer çalıştırdığınızda sözdizim (sytax) vurgusu kullanılacaktır.
782   Tüm tercih ettiğiniz ayarları bu "vimrc" dosyasına ekleyebilirsiniz.
784 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
786   Burada Vim Eğitmeni tamamlanmış oldu. Eğitmendeki amaç Vim düzenleyicisi hakkında
787   kısa bir bilgi vermek ve onu kolayca kullanmanızı sağlamaktı. Vim'in tamamını öğretmek
788   çok zordur zira Vim birçok komuta sahiptir.Bundan sonra :help user-manual" komutu ile
789   kullanıcı kılavuzunu okumalısınız.
791   Daha fazla okuma ve çalışma için şu kitabı öneriyoruz:
792         Vim - Vi Improved - by Steve Oualline
793         Publisher: New Riders
794   Tamamiyle Vim için hazırlanmış ilk kitap. Özellikle ilk kullanıcılar için uygun.
795   Kitapta birçok örnek ve resim var.
796   http://iccf-holland.org/click5.html adresine bakabilirsiniz.
798   Bu kitap daha eskidir ve Vim'den daha çok Vi içindir ancak tavsiye edilir:
799         Learning the Vi Editor - by Linda Lamb
800         Publisher: O'Reilly & Associates Inc.
801   Vi hakkında bilmek isteyeceğiniz neredeyse herşeyin bulunduğu bir kitap.
802   6.Basım aynı zamanda Vim hakkında bilgi de içermekte.
804   Bu eğitmen Michael C. Pierce ve Robert K. Ware tarafından yazıldı,
805   Charles Smith tarafından sağlanan fikirlerle Colorado School Of Mines,
806   Colorado State University.  E-mail: bware@mines.colorado.edu.
808   Vim için değiştiren : Bram Moolenaar.
810   Türkçeye çeviren    : Serkan "heartsmagic" Çalış    Yıl 2005
811   E-mail              : adresimeyaz (at) yahoo com
813 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~